İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi, kent genelinde çatı katlarının kullanımına dair önemli bir düzenlemeyi hayata geçirdi. Yeni karar doğrultusunda, çatı katları artık bağımsız konut olarak ruhsatlandırılabilecek. Kentsel dönüşüm sürecine ivme kazandırmayı hedefleyen bu kararın; kaçak yapılaşmanın önüne geçmesi, mevcut yapı stoğunun daha verimli kullanılmasını sağlamayı amaçlanmaktadır. Şartları taşıyan daha önce inşa edilmiş yapıların ruhsatlandırılmasına imkan vermektedir.

Peki, bu yeni uygulama kent dokusunu nasıl etkileyecek ve hukuki boyutta ne gibi sorunlar ortaya çıkabilir?

Yeni Düzenleme ile Gelen Değişiklikler Nasıl Uygulanacak?

1. Bağımsız Bölüm Olarak Kullanım

- Çatı katları, çatı eğimi içinde kalmak koşuluyla ayrı bir konut olarak düzenlenebilecek.

- Bu durum, çatı katlarının fiilen yeni bir kat eklenmiş gibi kullanılmasına olanak tanıyacak.

2. Bina Yüksekliğine Dahil Olmama

- Normalde bina yüksekliği kat sayısına göre belirlenirken, çatı katlarının bu hesaba dahil edilmemesi mevcut yapı düzenini değiştirebilir.

- Özellikle kat artışı gibi algılanabilecek bu durum, emsal hesaplamalarında yeni sorunlar doğurabilir.

3. Asansör Zorunluluğu

- Çatı katlarının asansörle erişilebilir olması, engelli bireyler ve yaşlılar için büyük bir avantaj sağlayacaktır.

- Ancak, mevcut binalarda asansör sistemi uygun değilse, maliyetler artıracaktır.

4. İki Ayrı Meyilli Çatı Uygulaması

- Çatı katlarının daha ferah ve aydınlık olması için, cepheye bakan yüzeylerde iki ayrı eğimli çatı yapılabilecek.

- Bu sayede çatı katlarında daha büyük pencereler ve daha fazla gün ışığı girmesi sağlanabilir.

5. Pencere ve Güvercinlik Düzeni

- Çatı konturunun değişmemesi koşuluyla pencere eklenebilecek.

- Terasa açılan kapılar ve pencereler, güvercinliklerle birleşmeyecek, böylece kaçak kullanım ihtimali sınırlandırılacak.

6. Minimum Yükseklik Şartı

- Çatı katlarında, en az 2,20 metre yükseklik sağlayan alanlar üzerinden hesaplama yapılacak.

- Bu düzenleme, çatı katlarının yaşanabilir alanlar olarak kullanılmasını sağlayacaktır.

MEVCUT BİNALARDA ÇATI DAİRESİ UYGULAMASI NASIL OLACAK?

1. Ruhsatlı Olma Şartı:

- Uygulama, yapı kullanma izin belgesine (iskan) sahip, ruhsatlı binalarda geçerli olacak. Ruhsatsız veya kaçak yapılar bu düzenlemeden yararlanamayacak.

2. Statik Uygunluk İncelemesi:

- Çatı katına bağımsız bölüm yapılabilmesi için binanın taşıyıcı sisteminin bu ek yükü karşılayıp karşılamadığına dair statik rapor alınması gerekecektir.

3. Asansör Uygulaması:

- Mevcut binada asansör varsa, teknik olarak mümkünse çatı katına kadar çıkarılması gerekecek. Ancak yapı statiği veya teknik şartlar elvermiyorsa, istisna uygulanabilecek.

4. Belediye Onayı Zorunlu:

- Her değişiklik için yapı tadilat projesi hazırlanacak ve belediyenin onayı alınacak. Mimari, statik, elektrik ve mekanik projelerde tadilat yapılması gerekecek.

5. Yasal Kat Sayısı Artmayacak:

- Çatı dairesi yapılması, mevcut binaya yeni bir kat eklemek anlamına gelmeyecek. Binanın ruhsatlı kat sayısı değişmeyecek, sadece çatının içi bağımsız bir konut olarak kullanılabilecek.

6. Çatı Eğimine Uyum Şartı:

- Yeni oluşturulacak bağımsız konut, çatı eğimi içinde kalmak zorunda. Çatının dış silueti ve yüksekliği değiştirilemez.

7. Pencere ve Kapı Sınırlamaları:

- Terasla birleşecek şekilde büyük kapı-pencere açıklıkları yapılamayacak. Görüntüyü ve konturu değiştirmeyecek şekilde pencere yapılabilecek.

8.  Minimum Yükseklik Şartı:

- Çatı katındaki en az 2,20 m yüksekliğe sahip alanlar kullanıma uygun kabul edilecek. Bu alan dışındaki bölümler (daha düşük yükseklikli alanlar) bağımsız konut içinde sayılmayacak.

9. Tapu ve Kat İrtifakı İşlemleri:

- Çatı katında yapılacak bağımsız bölüm için, tadilat projesine uygun şekilde tapu kayıtlarında da değişiklik yapılması gerekebilecek.

10. Komşu Rızası (Bazı Durumlarda):

- Kat mülkiyetine tabi binalarda ortak alanların (örneğin asansör boşluğu, merdiven vs.) kullanımı veya genişletilmesi gerekiyorsa, kat maliklerinin rızası aranabilecek.