Bu çalışmada, son yasal değişiklik olarak 22.04.2022 tarihli, 7405 sayılı ve 26.04.2022 tarihinde yürürlüğe giren Kanun’un futbol menajerlik sistemine nasıl bir düzenlemenin getirdiği ve Devletin ciddi vergi kaybına yol açan “çekmece kontrat” diye de adlandırılan gizli sözleşmelerin hukuki niteliği, böyle bir sözleşmenin tespiti halinde futbolcu, menajer, spor kulübü başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticilerine hangi yaptırımların uygulanacağı ele alınmıştır.

Buna göre özetle denilebilir ki bu yasal düzenlemeyle futbol menajerliği ve menajerlik sözleşmesi bir takım usul ve esaslara bağlanmıştır. Menajerlik sözleşmesinin süresi sınırlandırılmıştır. Gizli veya çekmece kontratın her türlü hali yasaklanmıştır.

Futbolcularla Çekmece (Gizli)  Kontrat

Çekmece kontrat diye tabir edilen gizli sözleşme yasaklanmıştır. Tespiti halinde ilgililerine hem adli hem de idari yaptırımlar uygulanabilir. Buna göre,

* Spor kulüpleri, spor anonim şirketleri ile profesyonel futbolcular ve menajerler arasında Gençlik ve Spor Bakanlığı ve TFF'ye bildirilen sözleşme dışında taraflara veya üçüncü kişilere doğrudan ya da dolaylı menfaat sağlayan başkaca bir hukuki işlemin tespiti halinde, menajerin faaliyetine son verilir ve ilgili futbolcu üç aydan bir yıla kadar müsabakalardan men edilir. Bu fıkraya aykırı davranan spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticilerine iki yıldan üç yıla kadar hak mahrumiyeti cezası verilir.

* Spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticileri tarafından maddede belirtilen ücret sınırlamalarına uyulmaması durumunda haklarında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası uygulanır.

* Maddede belirtilen ücret sınırlamalarına uyulmaması durumunda menajerin menajerlik lisansı iptal edilir.

* Kanunda yer alan suçlar nedeniyle etkin pişmanlık hükümleri getirilerek ilgililerin soruşturmadan önce oluşan zararı tamamen gidermeleri halinde cezanın 1/3 oranında indirileceği düzenlenmiştir ancak menajerlik ile ilgili eylemler nedeniyle etkin pişmanlık getirilmemiştir.

* Bu madde kapsamında sözleşme bildirim yükümlülüğüne uyulmadığı takdirde, bildirim yükümlülüğüne uymayan spor kulübü ve spor anonim şirketine TFF talimatında belirlenen yaptırımlar ayrıca uygulanır.

Futbol Menajerlik Hizmetleri

1- Futbolcular ve spor kulüpleri ile spor anonim şirketleri, profesyonel futbolcu sözleşmesi veya transfer müzakerelerini yürütmek için futbol menajerlerinin hizmetlerinden yararlanabilir.

2- Futbolcu ile imzalanacak menajerlik sözleşmesinin noterde düzenleme şeklinde yapılması zorunludur.

3- Menajerlik sözleşmesi en fazla iki yıl için yapılabilir. Fiil ehliyetine sahip olmayan küçükler için vasi veya velayet sahibinin imzası bulunmak zorundadır.

4- Menajerlik sözleşmesi; tarafların isimleri, sözleşme tarihi ile süresi, menajerlik faaliyetinin kapsamı ile bundan kaynaklanan ücreti, ödeme koşulları, menajerin edimleri, fesih hükümleri ve tarafların imzalarını ihtiva etmek zorundadır. Menajerlik faaliyetinin bir şirket tarafından yürütülmesi halinde ise şirket bilgilerinin sözleşmede yer alması ve menajerin şirketi temsile yetkili olduğunu gösterir ticaret sicil tasdiknamesinin sözleşmeye eklenmesi zorunludur.

5- İmzalanan menajerlik sözleşmelerinin noter tarafından otuz gün içerisinde Bakanlık ve TFF'ye gönderilmesi zorunludur.

6- Transferlerde spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından menajere ödenecek ücret tutarı ve ödeme koşullarının, spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri ile futbolcu arasında imzalanacak sözleşmede yer alması zorunludur. Futbolcu adına hareket eden menajerin ücreti futbolcunun yıllık taban brüt geliri üzerinden hesaplanır. Söz konusu brüt gelirin hesabında; taşınır veya taşınmazların karşılıksız kullandırılması ya da mülkiyetlerinin nakli gibi diğer kazandırmalar ile başarı primleri veya bonus ya da imtiyaz gibi garanti edilmemiş olan menfaatler dikkate alınmaz. Menajere verilecek ücret en fazla; sözleşme süresince futbolcuya ödenecek brüt gelirin iki milyon TL’den az olması durumunda bu ücretin yüzde onuna kadar, brüt gelirin iki milyon TL’den fazla olması durumunda ise bu ücretin yüzde beşine kadar kararlaştırılabilir.

7- Futbolcusunu başka bir kulübe transfer eden spor kulübü veya spor anonim şirketini temsil eden menajere, spor kulübü veya spor anonim şirketinin elde ettiği bonservis bedelinin yüzde onuna kadar ücret kararlaştırabilir.

8- Futbolcu ile spor kulüpleri veya spor anonim şirketleri arasında imzalanan sözleşmenin bir nüshası spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından Bakanlık ve TFF'ye sözleşmenin imzalanmasından itibaren bir hafta içerisinde gönderilmek zorundadır.

Kaynakça olarak,

Spor Yasası Kulüp Şirket Federasyon, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2.Baskı, 2023, kitabından yararlanılmıştır.