SİBER ISRARLI TAKİP SUÇU (CYBERSTALKING)

12 Mayıs 2022 tarihinde 7406 Sayılı Türk Ceza Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Türk Ceza Kanunu’nda münhasır bir suç tipi olarak düzenlenen ısrarlı takip suçu ile alakalı genel bir bilgilendirme yapmıştım. İlgili yazıya buradan ulaşabilirsiniz. Bu yazıda, siber ısrarlı takip suçunun (cyberstalking) kendine özgü özellikleri göz önünde bulundurularak, TCK. 123/A maddesinde düzenlenen ısrarlı takip suçundan ayrı olarak ele alınması, ayrı bir suç tipi olarak düzenlenmesi gerektiği, hiç olmazsa ısrarlı takip suçunun bilişim sistemleri kullanılmak suretiyle işlenmesi durumunda oluşan suçun temel şekline ilave edilen ve cezanın arttırılmasını gerektiren nitelikli hal kapsamına alınması gerektiği anlatılacaktır.

Hayatımızın her alanına dahil olan teknolojinin bilgi edinmede sağladığı kolaylık, hızlı ve etkili iletişim, zaman ve maliyet tasarrufu gibi avantajlarının yanında, dolandırıcılık, veri ihlalleri, siber terörizm, yasa dışı eylemleri gerçekleştirmede sağladığı kolaylıklar gibi dezavantajları da vardır. Bu dezavantajlardan biri de siber ısrarlı takiptir.

Siber ısrarlı takibin kabul edilen evrensel bir tanımı olmamakla birlikte, internet, e-mail, anlık mesajlaşma gibi bilgi ve iletişim teknolojileri kullanılarak siber ortamda[1]gerçekleştirilen ısrarlı takip eylemlerini tanımladığını söyleyebiliriz. Bu noktada kısaca TCK 123/A maddesinde düzenlenen ısrarlı takip tanımından bahsetmekte yarar var. Israrlı takip; ısrarlı bir şekilde, fiziken takip etmek veya haberleşme ve iletişim araçlarını, bilişim sistemlerini veya üçüncü kişileri kullanarak temas kurmaya çalışarak, bir kimse üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olunmasıdır. Kanun tanımından da görüldüğü üzere, kanun koyucu ısrarlı takip suçunu düzenlerken, bilişim sistemleri kullanılarak temas kurmaya çalışma eylemini de suçun temel unsurlarına dahil etmiştir. Fakat niteliği gereği siber ısrarlı takibin, ısrarlı takip fiilinden ayrı değerlendirilmesi ve düzenlenmesi gerekir.

Siber ısrarlı takipte fail özellikle internetin sağladığı gizlilik ve anonimlikten yararlanmaktadır. Fail mağduru evin ya da okulun önünde beklediğinde, 3. Kişiler aracılığıyla temas kurmaya çalıştığında, kimliği belirlidir. Fakat, kimlik gizliliğini sağladığında bu suçu işlemek çok daha kolay olacaktır. Bunun yanında, internet ve bilişim sistemleri üzerinde paylaşılan kişisel verilerin ne kadar fazla olduğu kaçınılmaz bir gerçektir. Suçun faili mağdur hakkındaki kişisel ve özel verilere bir tıkla kolayca ulaşabilmektedir. Bunlara ek olarak, fail mağdurun arkadaşlarına, meslektaşlarına veya akrabalarına söylentiler yayarak mağdur üzerinde ciddi huzursuzluk oluşturmaya çalışabilir. Telefon görüşmeleri, yazı, afiş ya da sözlü iletişim gibi yöntemler kullanıldığında verilen huzursuzluğun ve zararın boyutu nispeten sınırlı olabilir. Bilişim sistemleri kullanıldığında, siber ortamlarda ise bu bilgi binlerce, hatta milyonlarca kişiye kolayca yayılabilir. Ayrıca bu paylaşımlar indekslenebilir, arşivlenerek yıllarca erişime açık halde kalmaya devam edebilir.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda bilişim suçlarının ayrı bir bölüm altında düzenlenmesinin yanında, kanunda yer alan farklı suç tipleri için cezanın arttırılmasına sebep olan nitelikli haller düzenlenmiştir. Örneğin, hırsızlık suçunda verilecek ceza bir yıldan üç yıla kadar düzenlenmişken, bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle hırsızlık suçunun işlenmesi halinde beş yıldan on yıla kadar hapis cezasına hükmolunacağı düzenlenmiştir. Bunun gibi, bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçu, nitelikli dolandırıcılık olarak düzenlenmiş ve suçun temel haline göre daha fazla ceza verilmesini gerektirmektedir. Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama suçunun nitelikli hali de bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle suçun işlenmesidir. Bilişim sistemlerinin güvenle kullanılması, hızlı ve kolayca birçok kişiye ulaşılması gibi faydaları sebebiyle suçların işlenmesinde faile kolaylık sağlamaktadır ve bu nedenle nitelikli hal olarak sayılmıştır. Bilişim sistemlerinin kullanılması ile suçun işlenişi kolaylaşmakta, suçun etkisi ve haksızlığın içeriği artmaktadır. Bu sebeplerle cezayı ağırlaştıran nitelikli hal olarak TCK da düzenlenmiştir.

Günümüzde teknolojinin kullanım alanının genişliği göz önüne alındığında, ısrarlı takip suçu açısından bu suçun bilişim sistemleri aracılığıyla gerçekleştirilmesi ihtimali de bir hayli artmıştır. Belirttiğimiz gibi suçun işlenmesinde sağladığı kolaylık, mağdurun uğrayabileceği zararın ölçüsü dikkate alınarak, siber ısrarlı takip suçu kanunda münhasır düzenlenmeli ya da ısrarlı takip suçunu düzenleyen 123/A maddesinde yapılan tanımda düzenleme yapılarak, bilişim sistemlerini kullanarak temas kurmaya çalışmak fiili maddenin 2. Fıkrasında düzenlenen nitelikli hal kapsamına alınmalıdır.

Kaynaklar

What is cyberstalking and how to prevent it? (techtarget.com)

(PDF) Cyberstalking (researchgate.net)

https://www.researchgate.net/publication/284807346_Online_harassment_Towards_a_definition_of_cyberstalkinghttps://www.researchgate.net/publication/319876411_Israrli_Takibin_Yeni_Hali_Siber_Stalking_New_form_of_stalking_Cyber_stalking

https://www.researchgate.net/publication/284807346_Online_harassment_Towards_a_definition_of_cyberstalking

https://www.sanayinindijitaldonusumu.com/siber-guvenlik-nedir/#:~:text=D%C3%BCnya%20ve%20uzaya%20yay%C4%B1lm%C4%B1%C5%9F%20durumda,verileri%20k%C3%B6t%C3%BC%20ama%C3%A7l%C4%B1%20sald%C4%B1r%C4%B1lardan%20korumaktad%C4%B1r.