Değerli okurlarım bu makalemde sizlere Devlet Memurlarını ilgilendiren ve hukuk büroma da en çok sorulan konulardan biri olan Devlet Memurları hangi suçları işlerse Devlet Memurluğu yetkisi alınır bu konuda kısaca bilgilendirmek istiyorum.
657 sayılı Devlet Memurları kanunun 58/A/5. Maddesine göre Bir kişi kasıtlı bir suç işler ve bu suçtan 1 yıl veya daha fazla hapis cezası alırsa memur olamaz memur ise Devlet Memurluğuna son verilir. Buradan hangi suçu işlemesinin önemi yoktur. Kişi 1 yıldan çok hapis cezası aldı ise Devlet memuru olamaz.
Ayrıca Devlet tarafından affedilmiş olsa bile Devlet Güvenliği aleyhine bir suç işlerse zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma veya kaçakçılık suçundan mahkum olursa yine kesinlikle Devlet Memuru olamaz kişi Devlet memuru ise derhal görevine son verilir. Bu bahsetmiş olduğum suçlardan ceza alması yeterlidir Devlet Memuriyetine son verilmesi için. Şahsın aldığı ceza miktarı veya kasıtlı mı işlenmiş bunun bir önemi yoktur. Devlet bu suçları affetse bile Şahıs Devlet memuru olamaz. Yani Devlet örneğin Rüşvet suçunu affa tabi tutsa bile kişinin memurluğu sona erecektir.
Ama şahıs kasıtlı bir suç işlemiş ve bunun cezası 1 seneden az hapis cezası ise memurluğa engel olmaz. veya kişi memur iken böyle bir suç işlemiş ise memurluğuna engel olmaz.
Çocuklar yani 18 yaşından Küçük olan kişilerin işemiş oldukları suçlar Adli sicil ve Arşiv kaydında görünmez. 18 Yaşından küçük çocukların Adli sicil ve Arşiv kayıtları ancak soruşturma ve kovuşturma kapsamında savcılıklara ve mahkemelere verilebilir. Soruşturma ve kovuşturmaya uğramazsa bu kayıtlar gizli tutulur.
Değerli dostlar bazı kısa süreli hapis cezalarında hakim sanığın iyi hal gösterdiğine pişmanlık duyduğuna kanaat getirirse Adli para cezasına çevrilebilir.Eğer kişi hakkındaki karar kesinleşmiş ve c.savcısı şahsa tebligat göndermişse 30 gün içinde Adli para cezası ödenmezse o zaman kısa süreli hapis cezasının tamamen yada kısmen infazına karar verilir.
Eğer mahkemenin verdiği hapis cezası 1 seneden az ya da en fazla 1 sene ve adli para cezasına çevrilmiş ise vatandaş memnu hakların iadesi kararı alarak devlet memurluğuna atanabilir.
Ancak şahıs 657 sayılı Devlet memurları kanununun 48/A/5 Te sayılan bir suçu işlemişse örneğin rüşvet irtikap suçu yada güveni kötüye kullanma gibi sahtecilik bir suç işlemiş ve cezası cezası Adli para cezasına çevrilmişse yinede kişi Devlet Memuru olamaz Devlet Memuru ise örneğin rüşvet suçundan adli para cezası aldı yine de Devlet memurluğu sona erer. Ve bu kişi kesinlikle Devlet Memuru olamaz.
Şu belirteceğim suçlardan ceza alanlar Devlet Memuru olabilir.
1. Taksirli suçlardan kaynaklanan bir mahkumiyet kararı olanlar
2. 1 yıldan az adli cezası alanlar ama tabiî ki Devlet memurları kanunu 48 . 5/A daki suçlar hariç
3. HAGB KARARI alanlar. Yani Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilenler Devlet Memuru olabilirler.
2008 den önce bir kişi 6 aydan fazla ceza aldıysa Devlet Memuru olamıyordu ama 2008 23 ocakda bir yasa değişikliği ile bu 6 aylık süre 1 seneye çıkartıldı .
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması hakkında da sizlere kısa bir bilgilendirme yapayım. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı kanunda suçun cezası 2 yıl yada daha az süreli bir hapis cezası ise veya Adli para cezası ise hakim Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verir. Bu durumda sanık 5 yıl denetime tabi tutulur bu sürede sanık hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. sanık bu 5 yıllık süre içinde kasırlı bir suç işerse mahkeme hükmü açıklar eğer sanık bu 5 yıllık süre içinde suç işlemezse sanık beraat etmiş gibi olur dava düşer.
Sizlere Güvenlik soruşturması hakkında da bilgi vermek istiyorum. Güvenlik soruşturmasında kişinin kolluk kuvvetleri tarafından aranıp aranmadığı, yıkıcı bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığı ahlaki durumu yabancılarla ilgisi sır saklama yeteneği var mı yokmu bunlar araştırılır.
Güvenlik araştırmasında memur olma yeteneğini işçi olma hakkını kaybedenler 60 gün içinde idare mahkemesine dava açabilirler.
AVUKAT NEVİN ÖMEROĞLU DEMİREL
İSTANBUL BAROSU