Boşanma, hayatın en hassas ve karmaşık süreçlerinden biridir. Türkiye’de insanlar özellikle iki konu hakkında merak içindedir: boşanma davalarının hangi şehirlerde daha yoğun açıldığı ve avukatsız boşanmanın mümkün olup olmadığı. Google Trends verileri de bu konuların en çok araştırılan başlıklar arasında yer almaktadır.
2024 TÜİK verilerine göre Türkiye’de 568 bin çift evlenmiş, 187 bin çift ise boşanmıştır. Boşanmaların %33,7’si evliliğin ilk 5 yılında, %21,3’ü ise 6–10 yıl arasında gerçekleşmiş, 186 bin 536 çocuk bu süreçten etkilenmiş, velayetin %74,4’ü anneye, %25,6’sı babaya verilmiştir. Bu veriler ışığında, boşanma sürecinde avukatın rolünü ve hak kaybını önlemenin yollarını detaylı olarak inceleyeceğiz.
Türkiye’de Boşanma Davaları Nerelerde Yoğunlaşıyor?
Boşanma davalarının sıklığı, nüfus yoğunluğu, sosyoekonomik koşullar ve kültürel faktörlerle doğrudan ilişkilidir.
Büyükşehirlerde Yoğunluk
İstanbul, Ankara ve İzmir gibi nüfus yoğunluğu yüksek şehirlerde boşanma davaları daha sık görülmektedir. Bu şehirlerdeki sosyal ve ekonomik koşullar, bireylerin haklarını arama bilincini artırmakta ve davaların sayısını yükseltmektedir.
Aile Mahkemelerine Kolay Erişim
Aile mahkemelerinin bulunduğu şehirlerde vatandaşlar dava açma sürecine daha kolay erişebilmektedir. Bu nedenle, mahkeme sayısının fazla olduğu illerde boşanma başvuruları daha yoğun olmaktadır.
Sosyoekonomik ve Kültürel Faktörler
Eğitim seviyesi yüksek ve ekonomik olarak gelişmiş bölgelerde boşanma talepleri genellikle daha fazla olmaktadır. Ayrıca, şehirlerin sosyal yapısı ve kültürel normları da boşanma eğilimlerini doğrudan etkileyebilmektedir.
Şehir Bazlı İstatistikler
· En yüksek boşanma oranı: Antalya (binde 3,29), İzmir (binde 3,09), Karaman (binde 3,04)
· En düşük boşanma oranı: Hakkari (binde 0,45), Şırnak (binde 0,55), Siirt ve Muş (binde 0,60)
Google Trends ve Avukat Perspektifi
Google aramalarında “boşanma en çok hangi şehirde oluyor?” sorusunun ön plana çıkması, toplumun boşanma süreçlerine olan ilgisinin yanında hukuki farkındalığın arttığını da göstermektedir. Ancak yüksek boşanma oranı tek başına davaların kolay veya zor olduğunu göstermez. Her boşanma kendi özel koşullarıyla değerlendirilmelidir.
Büyükşehirlerde ve turistik bölgelerde boşanma davalarının yoğun görülmesinin nedenleri arasında nüfus yoğunluğu, ekonomik ve kültürel faktörler ve mahkemelere erişim kolaylığı yer almaktadır. Google Trends verileri genel bir tablo sunsa da, her dava için hukuki destek almak kritik önemdedir.
Avukatsız Boşanma Mümkün Mü?
Türk hukukunda avukat zorunlu değildir, ancak dava türüne ve içeriğine göre avukatın rolü kritik öneme sahiptir:
· Anlaşmalı Boşanma: Taraflar, evlilik ve ferileri (nafaka, tazminat, velayet) konusunda anlaşmışsa, avukatsız protokol hazırlanabilir.
· Çekişmeli Boşanma: Avukatsız yürütmek risklidir; dilekçe, delil sunumu ve mahkeme süreci teknik bilgi gerektirir.
Avukatın Rolü ve Hak Kaybını Önleme
Boşanma davası sürecinde, tüm işlemlerin hukuka uygun şekilde yürütülüp yürütülmediğini takip etmek, tarafların haklarını korumak ve dava sonucunda kazanımlarını güvence altına almak en doğru şekilde avukatın görevlerindendir.
Avukat, davanın her aşamasında teknik ve prosedürel detayları göz önünde bulundurarak, tarafların hak kaybına uğramasını önler ve sürecin daha sağlıklı ilerlemesini sağlar. Taraflar, özel olarak bir avukatı vekil tayin etmek istemese bile, baroların sunduğu adli yardım hizmetlerinden yararlanabilirler. Bu hizmet sayesinde, dilekçelerin hazırlanması, mahkeme süreci ve yasal haklar hakkında profesyonel bilgi alabilir, hukuki süreçte yanlış adımlar atma riskini minimize edebilirler.
Avukat, sadece dava açmak veya protokol hazırlamakla sınırlı kalmaz; uzlaşma süreçleri, alternatif çözüm yolları ve çocukların velayeti gibi hassas konularda rehberlik de sağlar. Böylece dava süreci hem daha hızlı hem de taraflar açısından daha güvenli ilerler.
Dikkat Edilmesi Gereken Teknik Konular
Dilekçe ve protokoller: Eksiksiz ve doğru hazırlanmalıdır.
· Delil toplama: Boşanma sebeplerine dair belgeler ve kanıtlar düzgün şekilde sunulmalıdır.
· Mahkeme süreci: Boşanma süresi, davanın türüne ve mahkemenin iş yüküne bağlı olarak değişir.
· Hak talepleri: Nafaka, tazminat ve velayet talepleri doğru şekilde talep edilmelidir.
- İpucu: Boşanma davalarında küçük bir eksiklik veya yanlış adım bile sürecin uzamasına veya hak kaybına yol açabilir. Bu nedenle özellikle teknik ve hukuki konularda uzman desteği almak kritik öneme sahiptir.
Sonuç
2024 yılı verilerine göre Türkiye’de boşanma davaları özellikle büyükşehirler ve turistik bölgelerde yoğunlaşmaktadır. Hukukumuzda avukatın temsil zorunluluğu bulunmamakla birlikte, boşanma süreçleri usul ve esas bakımından teknik nitelik taşıdığından profesyonel hukuki destek almak, tarafların hak kaybına uğramasının önüne geçilmesi açısından faydalı olabilmektedir. Özellikle çekişmeli davalarda veya maddi ve manevi taleplerin söz konusu olduğu durumlarda, avukat desteği davanın doğru yürütülmesini ve tarafların haklarının güvence altına alınmasını temin etmektedir.