Yabancı bir ülkede verilen mahkeme kararı diğer bir başka ülkede hüküm taşımaz. Bir ülkenin bağımsız mahkemesince verilen bir kararın diğer ülkede hukuki  geçerlilik kazanması için diğer ülke tarafından tanınması ve tenfiz edilmesi gerekmektedir. Tanıma ve tenfiz davasında diğer bir ülke mahkemesince verilen kararın hukuk ilkelerine ve usulüne uygun olup olmadığı incelenmektedir. Eğer uygun ise, diğer ülke tarafından da tanınmaktadır.

ÖRNEĞİN , ALMANYA'DA VERİLEN BOŞANMA KARARINI TÜRKİYE'DE TANITMAK GEREKLİ MİDİR?
Almanya da verilen boşanma kararı Türk mahkemelerince tanınmadığı taktirde Türk hukuku açısından halen evli sayılırsınız.

ALMANYA'DA VERİLEN BOŞANMA KARARINI TÜRKİYE'DE TANITMAZSAM NE OLUR?
Boşanma kararı Türkiye'de tanıtılmadığı sürece Türk hukuku açısından evli sayıldığınız için, eşinizin tüm hakları saklı kalmaktadır.  Örneğin sizin yasal mirasçınızdır ve terekede payı vardır.

ALMANYA'DA VERİLEN BOŞANMA KARARINI TÜRKİYE DE TANITMADIM. ALMANYA'DA VEYA TÜRKİYE'DE TEKRAR EVLENEBİLİR MİYİM?
Boşanma kararı Türkiye'de tanıtılmadığı sürece tekrar evlenemezsiniz. "Yanlışlıkla" yapılan evlilikler hükümsüz ve geçersizdir. Bu geçersiz evlilikle elde edilen tüm haklar geçersizdir. Aile birleşimiyle elde edilen oturumlar iptal edilmektedir.

ALMAN VATANDAŞLIĞINA GEÇTİM. BUNA RAĞMEN BOŞANMA KARARINI TÜRKİYE'DE TANITMAM GEREKİR Mİ?
Alman vatandaşlığına geçseniz dahi, bir dahaki evliliğinizde size Türkiye'den  evlilik ehliyeti gerekmektedir. Verilen evlilik ehliyetinde halen evli gözüktüğünüz için Alman vatandaşı olsanız dahi evlenemezsiniz. Bu sorun özellikle tekrar bir Türk vatandaşıyla evlenmek istediğinizde karşınıza çıkacaktır. Almanya'daki evlenme daireleri eski Türk vatandaşlarından Türk makamlarınca verilen evlenme ehliyeti istemektedir. Boşanma kararı Türkiye'de tanıtılmamış ise, bu ehliyette evli gözüküyorsunuz.

ALMANYA'DA VERİLEN BOŞANMA KARARINI TÜRKİYE DE NE ZAMAN TANITMAM GEREKİR? ZAMAN AŞIMI VAR MİDİR?
Zaman asimi yoktur. Fakat tanıtılmadığı sürece Türk hukukuna göre eski eşinizle evli sayılırsınız. Almanya'da boşanmış olsanız dahi eşiniz edinilmiş ve edindiğiniz mallara ortak sayılır; mirasçınız olabilir ve evlilikten doğan tüm hakları kullanabilir. Böylece maddi zararlara uğrayabilirsiniz.

ALMANYA'DA VERİLEN BOŞANMA KARARINI TÜRKİYE DE TANITMAM İÇİN ACELE ETMEM GEREKİR Mİ?
Evet. Almanya'da verilen boşanma kararı kesinleştikten sonra zaman kaybetmeden Türkiye'de tanıtılması tavsiye edilir. Fazla beklenildiğinde ve eski eşinizin tebligat adresi olmadığında tanıma davası gerçekleşemeyebilir veya çok uzun bir zaman alabilir. Böyle hallerde tanıma davaların 5 seneye kadar sürdüğüne sik sik rastlanmaktadır.  Eski eşinizin tebligat adresi olmadığı taktirde tanıma davası kesinlikle sonuçlanamaz.

ALMANYA'DA VERİLEN BOŞANMA KARARINI TÜRKİYE DE TANITMAM İÇİN NE YAPMAM GEREKİR ?
Türkiye'de yetkili bir mahkemede tanıma davası için dilekçe verilmelidir. Yetkili mahkeme davalının ikametgahı  olduğu yerde (nüfusa kayıtlı olunan yer ikametgahı karine olarak kabul edilmektedir.). Eğer Türkiye’de ikametgahı yoksa sakin olduğu yer mahkemesi, bu dahi yoksa Ankara, İstanbul, İzmir mahkemeleri yetkilidir.

ALMANYA'DA VERİLEN BOŞANMA KARARINI TÜRKİYE DE TANITMAM İÇİN HANGİ ŞARTLAR ARANMAKTADIR?
Alman mahkemesi tarafından verilen boşanma kararının asli, Boşanma kararın kesinleşmiş olması ve bunun karara şerh düşülmesi  ve apostille (özel tasdikname)Yeminli tercüman tarafından Türkçe’ye tercüme edilmiş ve resmi kurumlar (Noter, Konsolosluk) tarafından tasdik edilmiş onaylı sureti Pasaport ve nüfus cüzdan fotokopisi Ayrıca Türkiye'de tanıma davası için avukata vereceğiniz noter veya konsolosluk tasdikli  vekaletname gerekmektedir.

Almanya'da verilen boşanma kararını Türkiye de tanıtmam için Türkiye'ye gitmem gerekir mi?
Türkiye'de tanıma davası için avukata vekaletname vererek Türkiye'ye gitmeniz ve duruşmaya katılmanız gerekmemektedir. Tüm davayı Almanya'dan takip edebilirsiniz.

ESKİ EŞİMİN DURUŞMAYA KATILMASI GEREKİR Mİ?
Hayır. Davalı eşinizin duruşmaya katılması gerekmemektedir. Önemli olan husus, davalının açılan tanıma davasından mahkeme tarafından yapılan  tebligat ile haberdar edilmesidir. Böyle bir tebligat olmadığı sürece duruşma ertelenir. Kısaca: Tebligatsız karar vermek mümkün değildir.Tebligatın buradaki önemi, davalının davadan haberdar edilmesi ve savunması için imkan tanınmasıdır. Savunup savunmaması önem taşımamaktadır. Önemli olan, tebligatın eline ulaşmasıdır ve savunabilmesi için bu imkanın tanınmasıdır..

TANIMA DAVASI NE KADAR ZAMAN ALMAKTADIR?
Olumlu şartlar altında 1 haftada gerçekleşebilir. Her iki tarafında avukat tarafından temsil edildiğinde, yurt dışına tebligata gerek kalmaz. Mahkeme tebligatı davacının ve davalının avukatına tebliğ ederek duruşma gününü belirler. Her iki tarafın da itirazda bulunmadığı taktirde mahkeme Almanya'da verilen boşanma kararını tanır ve karara bağlar. Karar kesinleştikten sonra nüfusa islenir.

TANIMA VE TENFİZ DAVASI NİÇİN BAZEN SENELER SÜRÜYOR VE GERÇEKLEŞEMİYOR?
Rastlanan en büyük neden, ihmalden kaynaklanmaktadır. Tanıma davası uzun seneler sonra açılmakta olup tebliğ edilecek adresin olmamasıdır. Davalı eşin adresi bilinmediği ve tebligatın teslim edilemediği zaman dava duraklamaktadır. Yanlış adreslere tebligat edilmesi, eski eşin vatandaşlık değiştirmesi ve ortadan kaybolması, tanıma davaların seneler sürmesinin en basta gelen nedenleridir. Bu da sunu gösteriyor ki, Almanya'da verilen boşanma kararın ardından tanıma davasının bir an önce değil, uzun zaman sonra açılmasıdır. "Eski eşim kaçmıyor ya, acelesi yok!" düşüncesiyle zaman kaybedilmekte ve tüm bağlar koptuktan sonra dava açılmaktadır.


(Bu köşe yazısı, sayın tarafından www.hukukihaber.net sitesinde yayınlanması için kaleme alınmıştır. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısının tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısının bir bölümü, aktif link verilerek kullanılabilir. Yazarı ve kaynağı gösterilmeden kısmen ya da tamamen yayınlanması şahsi haklara ve fikri haklara aykırılık teşkil eder.)