Araç pert bedeli, bir aracın kaza sonucu onarılamayacak kadar hasar görmesi ve sigorta şirketi tarafından "pert" olarak değerlendirilmesi durumunda, sigorta şirketinin aracın malikine ödediği tazminat miktarıdır. Başka bir deyişle, aracın ekonomik ömrünü tamamladığına karar verilerek, yerine yeni bir araç alınabilmesi için ödenen para miktarıdır.

Bir aracın pert olması, aracın kaza sonucu oluşan hasarın, aracın ekonomik ömrünü tamamlayacak kadar büyük olması anlamına gelir. Yani, aracın tamir masrafı, aracın piyasa değerini aştığında sigorta şirketi araç için "pert" kararı verir. Pert araç, kaza sonucu onarılamayacak kadar hasar görmüş ve ekonomik ömrünü tamamlamış olarak değerlendirilen araçtır. Kasko sigortası, pert durumda olan araçlar için pert bedeli ödemekle yükümlüdür. Ancak kasko sigortasındaki klozlara dikkat edilmelidir.

Pert Süreci Nasıl İşler?

Hasar Bildirimi: Araç maliki veya avukatı vasıtasıyla kaza sonrasında ilgili sigorta şirketine bildirimde bulunulur. Bu bildirim, elektronik posta yoluyla, iadeli taahhütlü mektupla, noterle veya telefonla yapılabilir. Ancak noter kanalı masraflı olduğundan çoğunlukla tercih edilmemektedir. Yapılan bildirim üzerine sigorta şirketi hasar dosyası açmaktadır.

Eksper Değerlendirmesi: Sigorta şirketinin görevlendirdiği bir eksper, aracı yerinde inceleyerek veya evrak üzerinden hasarın boyutunu ve aracın pert olup olmadığını belirler. Sigorta şirketi eksperin tespiti doğrultusunda hazırlanan raporun uygun olup olmadığını değerlendirmektedir. Eksper raporunun uygun olması durumunda sigorta şirketi tazminat ödeme aşamasına geçer.

Tazminat Ödemesi: Eksper raporunun onaylanmasıyla birlikte sigorta şirketi, poliçenizde belirtilen teminat tutarı üzerinden tazminatı. Tazminat miktarı, aracın pert değerine, poliçenin kapsamına ve ek teminatlara göre değişiklik gösterebilir.

Araç Teslimi: Tazminat ödemesi yapıldıktan sonra, pert araç genellikle sigorta şirketine teslim edilir. Ancak bazı durumlarda, araç sahibi tarafından satılması veya hurdaya ayrılması da mümkündür. Hasarlı kıymetin değer kaybetmemiş olan bölümleri satıldığında sigorta şirketi bir gelir elde eder. Sigorta şirketi bu geliri, sigortalıya ödemesi gereken tazminat bedelinden düşürür. Düşürülen bu bedel sovtaj bedeli olarak kayıtlara geçer.Bununla birlikte araç sovtaj bedelinin malikte kalması da muhtemeldir.

Pert Bedelini Etkileyen Faktörler :

- Araç Bilgileri: Marka, model, yıl, motor hacmi, kilometre gibi temel bilgiler

- Ek Özellikler: Araçta bulunan özel donanımlar, aksesuarlar

- Piyasa Değeri: Benzer özelliklere sahip araçların o dönemdeki satış fiyatları

- Hasarın Kapsamı: Araçta oluşan hasarın türü ve büyüklüğü

Bir aracın pert olması için genellikle aşağıdaki durumlar söz konusu olur:

- Aşırı Hasar durumu: Çarpışma sonucu aracın gövdesi, şase, motor veya önemli sistemlerinde geri dönüşü olmayan hasarlar oluşabilir.

- Yangın: Araçta meydana gelen yangın, aracın büyük bir bölümünü kullanılamaz hale getirebilir.

- Sel veya Doğal Afetler: Sel, deprem gibi doğal afetler sonucu araç su baskınına uğrayabilir veya parçaları zarar görebilir.

- Hırsızlık: Araç çalındıktan sonra bulunsa bile, parçaları eksik veya hasarlı olabilir.

Pert Olma Kriterleri şu şekildedir;

- Tamir Maliyeti: Aracın tamir maliyeti, aracın piyasa değerinin belirli bir yüzdesini (genellikle %65-75) aşarsa araç pert olarak kabul edilir.

- Hasarın Kapsamı: Hasarın sadece bir veya birkaç parçayı değil, aracın genel yapısını donanım aksamını etkilemesi durumunda pert olma olasılığı artar.

- Sigorta Şirketinin Değerlendirmesi: Sigorta şirketinin görevlendirdiği eksper, aracın durumunu değerlendirerek pert olup olmadığına karar verir.

Hemen belirtmekte fayda var ki sigorta şirketleri, genellikle kendi lehlerine olacak şekilde bir değerlendirme yaparlar. Bu nedenle, sigorta şirketinin belirlediği pert bedeli, aracın gerçek piyasa değerinden daha düşük olması oldukça sık görülen bir durumdur. Bu tür durumlarda hukuki yollara başvurarak pert fark bedelini tahsil edebilirsiniz.

Bakiye Pert Bedeli :

Sigorta şirketleri, aracın değerini belirlerken çeşitli yöntemler kullanır. Ancak bu yöntemler her zaman aracın gerçek piyasa değerini tam olarak yansıtmayabilir. Özellikle özel donanımlı veya nadir bulunan araçlarda bu fark daha belirgin olabilir. Araçların piyasa değeri sürekli olarak değişir. Sigorta şirketinin yaptığı değerlendirme ile aracın kaza sonrasında piyasadaki değeri arasında farklılıklar oluşabilir. Bakiye pert bedeli, bir aracın pert olması durumunda sigorta şirketinin ödediği tazminat ile aracın gerçek piyasa değeri arasındaki fark olarak tanımlanabilir. Yani, sigorta şirketinin size ödediği tutar, aracınızın aslında değerinden daha düşük olabilir. Bu fark da bakiye pert bedeli olarak adlandırılır.

Bakiye pert bedeli, bir aracın pert olması durumunda sigorta şirketinin ödediği tazminat ile aracın gerçek piyasa değeri arasındaki fark olarak tanımlanır. Yani, sigorta şirketinin size ödediği tutar, aracınızın aslında değerinden daha düşük olabilir. Bu fark da bakiye pert bedeli olarak adlandırılır. Pert kasko sürecinde aşağıdaki adımlara dikkat edilmesinde fayda vardır. Buna göre;

Poliçenin ve Poliçe Klozlarının İncelenmesi: Poliçede yer alan pert ile ilgili tüm detaylara bakılmalıdır. Zira KASKO poliçeleri taraf iradelerine dayandığından tamamen bir tür özel hukuk sözleşmesi niteliği taşımaktadır. Poliçede yer alan teminat ve muafiyetler tarafları bağlar.

Hasar Bildirimi Yapılması: Sigorta şirketine zamanında bildirim yapmak, sadece faiz açısından önemlidir. Poliçede yer alan ihbar süresine uyulmamış olması hasarın ödenmeyeceği anlamına gelmez.

Pert bedelini kimin ödeyeceği, kazanın sorumlusunun kim olduğuna ve araçların sigorta durumuna göre değişir. Genel olarak iki durum söz konusudur. Bunlar;

1-Kasko Sigortası Bulunan Araçlar:

Sürücünün Kendi Hatasından Kaynaklanan Kazalar: Meydana gelen kaza sürücünün kendi kusurundan kaynaklanıyorsa, pert bedelini kasko sigortası karşılar. Kasko sigortası, kişinin kendi hatasından, başkasının hatasından veya doğal afet gibi nedenlerle oluşan hasarları güvence altına alır.

2-Karşı Araç Sürücüsünün Hatasından Meydana Gelen Kazalar: Karşı tarafın hatasıyla meydana gelen bir kazada da yine kasko sigortası devreye girer. Ancak, daha sonra sigorta şirketi, karşı tarafın sigorta şirketinden zararın tahsilini sağlar.

3-Kasko Sigortası Bulunmayan Araçlar:

Karşı Sürücünün Hatasıyla Meydana Gelen Kazalar: Kazaya karışan araçta kasko sigortası bulunmuyorsa ve kaza karşı tarafın hatasıyla olmuşsa, pert bedelini karşı tarafın trafik sigortası öder. Trafik sigortası, üçüncü şahıslara verilen zararları karşılamak zorundadır. Ancak trafik sigorta poliçeleri oldukça düşük olup zararın tamamının karşılanması mümkün değildir. Bu sebeple bakiye kısım için karşı aracın KASKO sigortası veya sürücüsüne/malikine doğrudan başvuru yapılabilir.

Sürücünün Kendi Hatasıyla Meydana Gelen Kazalar: Sürücünün kendi kusuruyla meydana gelen kazalarda KASKO bulunmuyorsa araç sahibi meydana gelen zarara katlanmak zorundadır.

Pert olan araç genellikle sigorta şirketinde kalır. Ancak aracın hurda halinin araç malikinde kaldığı durumlar da mevcuttur. Sigorta şirketi, aracın pert olduğunu belirleyip, poliçede belirtilen teminat tutarı kadar tazminat ödemesi yapar. Sigorta şirketi, araç sahibine tazminat ödedikten sonra, genellikle pert aracın mülkiyetini alır. Bu, sigorta şirketlerinin pert araçları genellikle hurdaya ayırmak veya parçalarını değerlendirmek istemeleri nedeniyle yapılır. Ancak, Bazı sigorta şirketleri, araç sahibinin isteği üzerine pert aracı kendisinde bırakabilir. Ancak bu durumda, araç trafikten men edilir ve hurdaya ayrılması gerekir.

Sigorta şirketleri, aracın değerini belirlerken çeşitli yöntemler kullanır. Ancak bu yöntemler her zaman aracın gerçek piyasa değerini tam olarak yansıtmayabilir. Trafik kazaları sonucunda meydana gelen gerek maddi, fiziki gerekse manevi zararların giderilmesi, tedavi giderlerinin talep edilmesi, sakatlık ve/veya ölüm halinde meydana gelecek zararın giderilmesine ilişkin davalar ve buna bağlı ceza davalarında alanında uzman bir avukat ile çalışmanızda fayda bulunmaktadır.