Facebook’un Kurucusu Zuckerberg tarafından etkileyici sunumla duyurulan ve ona bağlı şirketlerinin isminin de “Meta” olarak değiştirilmiştir. Teknolojide önemli değişimlere sebep olan metaverse dünyası alışılmadık türden bir evren ve çalışmadır. Hukuki olarak kişilik haklarının ihlaline ilişkin davaların konu olduğu Meta’da, sanal dünyada kişilik hak ihlallerinin önlenmesine ilişkin ne şekilde düzenlemelerin olacağı en tartışmalı alanlardan biridir.
Ülkemizin ve dünyamızın gelmiş olduğu noktaya bakıldığında, internet kullanımının artması güncel kanuni düzenlemeler bakımından günden güne yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulmakla birlikte metaverse teknolojisinin kullanılmaya başlaması ile birlikte yeni düzenlemelere ihtiyaç olacağı ortadadır. Bu düzenlemeler ulusal boyutta olabileceği gibi aynı zamanda da uluslararası boyutta olması gerekmektedir. Ülke tabanlı düzenlemelerin ulusal bazda hükümetlerce ayarlanması gerekliliğine karşın uluslararası alanda temel insan haklarının korunması ve henüz ne gibi durumlara sebebiyet vereceği bilinmeyen bu teknoloji karşısında oluşabileceği öngörülen sorunların ortaya çıkmadan önce çözümlenmesi gerekir. Örnek verilmesi gerekirse, kullanıcıların meta veri tabanında yer verilen haksız ya da suistimal edici uygulamalardan etkin şekilde korunması söz konusu ise kullanıcıların tamamen sanal dünyada gerçekleştirilen metaverse tabanındaki gerçekleştirilen ticari düzenlemelerde ve pazarlama kampanyalarında incelenmesi gerekir.
Değerlendirilmesi gereken en önemli hukuki sorunlardan biri de arsa alımına ilişkindir. Metaverse dünyasında ev, arsa ve araba gibi alım satım işlemlerini gerçekleştirmek isteyen kimselerin bilmeleri gereken en önemli haklardan biri de kişilerin maddi-manevi bütünlüğüne ilişkin haklardır. İlerleyen senelerde yaşamımızın önemli parçası olacağı düşünülen Metaverse’e erişimin engellenmesi ya toplumsal hayattan dışlanma gibi durumların da olması mümkündür. Toplumsal olarak cezaların ve müeyyidelerin gerçekleşmesi mümkün olabileceği gibi bu sanal evrende cezalandırmaların ne şekilde olacağı da belirlenmesi gereken diğer konulardan biridir. Bu sınırlandırmalardan biri de mülkiyet hakkına ilişkin olması mümkündür. Metaverse’de arsa alımı ve alınan bu arsanın korunması ya da buna ilişkin mülkiyet hakkının ne şekilde korunacağı da belirlenmesi gereken hususlardan biridir.
Diğer bir konu ise vergilendirmeye ilişkindir. Devletler tarafından Metaverse’te vergilendirmenin olup olmayacağı da değerlendirilmesi gereken durumlardan biridir. Devletlerce sunulan her hizmetin ülke hukukunca belirlenen sınırlar kapsamında değerlendirilmesi söz konusudur. Bu nedenle Metaverse’in merkesizyetsiz sistem üzerine inşa edilmesi halinde vergilendirmenin ülke bazında olup olmayacağı da değerlendirilmesi gereken hususlardan bir diğeridir.
Gizlilik ve mahremiyete ilişkin de değerlendirmenin yapılması gerekmektedir. Metaverse dünyasında her ne kadar gizlilik politikası kapsamında değerlendirmeler yapılıyor olsa da bu durum uygulama bakımından ne denli mümkün olduğunu değerlendirmek gerekecektir. Nitekim Facebook’un kişisel verileri kullanımına ilişkin yargılamaları da göz önünde bulundurulduğunda özel yaşamın ve iş hayatının korunması bakımından kullanıcılar için hassas konulardan birini oluşturmaktadır.
Metaverse dünyasına ilişkin hukuki düzenlemelerden en önemlisi temel insan haklarına ilişkin olacaktır. Bu bakımdan kişilerin Metaverse’de geçirdiği zamanın artması ile birlikte teknolojinin de buna uygun şekilde uyarlanması önem arz eder. Benzer sorular kripto para sahibi kimseler hakkında da söz konusu olmakla birlikte güncel sorular bu dünya için de varlığını devam ettirmektedir. Kripto para sahibi kimselerin ölümü halinde ölen kimsenin sahip olduğu kripto paranın miras bırakılıp bırakılmayacağı merak edilen konulardan biridir.
Metaverse dünyası kapsamında hukuki olarak değerlendirilmesi gereken birçok konu ve soru bulunmaktadır. Bu dünya yaşamımızda hızla yer edinmeye başlamış ve ifade edilen birçok alanda soruların olduğu görülmektedir. Hukuksal düzenlemelerin neye göre yapılacağına ilişkin hukukçuların ortak sistem içinde karar kılması ile gerçekleşir. Ancak net olan bir durum vardır ki Metaverse, hukuki bakımdan birçok ciddi sorunu da beraberinde getireceği ve söz konusu sorunların dijitalleşmeye uyum sağlanması bakımından hukuk sistemlerinin değişmesiyle gerçekleşecektir.