İsim, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde “Kimliği belirlemede ve aile bağını oluşturmada bir araç” olarak kabul edilmektedir. İsim ve soy isim bireyin kimliğinin belirlenmesinde oldukça önem taşımaktadır. Gerçekten de AİHM Niemietz kararında ismin, “Mesleki yaşamın yanı sıra, insanlarla sosyal, kültürel ve diğer türden ilişkiler kurma ve geliştirme becerisi açısından özel ve aile yaşamlarında da kişiyi tanımladığını” özel ve aile yaşamına saygı hakkı kapsamında korunması gerektiğine karar vermiştir.
Türk hukukunda gerekli şartların varlığı halinde isim değişikliği dava yolu ile mümkündür
Harf ve yazım hatası gibi hallerde isim tashihi (düzeltilmesi) talep edilebilecekken varolan ismin değiştirilmesi talebi var ise isim değiştirme davası açılacaktır. İsim değiştirme davalarında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise davacının ikametinin bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesidir.
TMK'nın 27. maddesine göre ''Adın değiştirilmesi, ancak haklı sebeplere dayanılarak hakimden istenebilir. Adın değiştirildiği nüfus siciline kayıt ve ilan olunur. Ad değişmekle kişisel durum değişmez. Adın değiştirilmesinden zarar gören kimse, bunu öğrendiği günden başlayarak bir yıl içinde değiştirme kararının kaldırılmasını dava edebilir.” Mahkemece bu hususta inceleme yapılırken Türk Medeni Kanununun öngördüğü "haklı neden" değerlendirilecek ve hakimin bu konudaki takdiri ileri sürülen nedenin ve yeni alınmak istenen ad veya soyadının toplum değerlerine ve kanunun buyurucu kurallarına ters düşmeyen, özellikle başkalarına veya çevreye zarar vermeyen, incitmeyen nitelikte bulunduğunun tespiti gerekecektir. Dolayısı ile örneğin ebeveynlerinizin size vermiş olduğu isim sizi rencide edici nitelikte olup başka bir isim ile tanınmanız halinde isim değişikliği talebinizin haklı olduğu varsayılabilir.
İsim değişikliği davaları çekişmesiz yargı işlerinden olup davalı olarak bulunduğunuz ilçedeki nüfus müdürlüğünü göstermeniz gerekecektir. Hangi isim ile tanındığınıza dair tanık deliline başvurarak davanızı ispatlayabilirsiniz.