AYM'nin 2020/22401 başvuru numaralı kararı

I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, mektupların sakıncalı görülen kısmının çizilerek gönderilmesi nedeniyle haberleşme hürriyetinin ihlal edildiği iddiasına ilişkindir

2. Konu ve kişi yönünden hukuki irtibatı nedeniyle 2020/22406 bireysel başvuru numaralı dosyanın bu dosya üzerinde birleştirilmesine karar verilmiştir.

3. Başvurucu; başvuru tarihinde devlet topraklarından tamamını veya bir kısmını yabancı bir devletin egemenliği altına koymaya veya devletin bağımsızlığını zayıflatmaya veya birliğini bozmaya veya devletin egemenliği altında bulunan topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmaya yönelik bir fiil işlemek, patlayıcı madde atmak ve bulundurmak suçundan Kocaeli 2 No.lu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda (İnfaz Kurumu) hükümlü olarak bulunmaktadır.

4. Başvurucunun Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçiliğine ve Avrupa Konseyine göndermek istediği mektuplar, İnfaz Kurumunun 16/10/2019 tarihli sakıncalı mektup değerlendirme kararlarıyla alıkonulmuştur. Kararların gerekçesinde mektuplarda yalan ve yanlış bilgilerin bulunduğu belirtilmiştir.

5. Başvurucu, anılan kararlara karşı mektuplarda sakıncalı görülen ifadenin eleştiri mahiyetinde olduğu iddiasıyla Kocaeli 1. İnfaz Hâkimliğine (İnfaz Hâkimliği) şikâyette bulunmuştur. İnfaz Hâkimliği 17/12/2018 ve 18/12/2019 tarihli kararları ile "islam maskeli faşist" ibarelerinin hakaret niteliğinde olduğu gerekçesiyle şikâyetin kısmen kabulüne, "islam maskeli faşist" ibareleri yönünden ise -ibarelerin çizilmesi gerektiği gerekçesiyle- reddine karar vermiştir.

6. Başvurucu, İnfaz Hâkimliğinin kararlarına karşı Kocaeli 1. Ağır Ceza Mahkemesine (Ağır Ceza Mahkemesi) itirazda bulunmuştur. Ağır Ceza Mahkemesi, anılan kararların usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle 2/1/2020 ve 8/1/2020 tarihlerinde itirazın reddine karar vermiştir.

7. Başvurucu nihai hükümleri 19/6/2020 tarihinde öğrendikten sonra 29/6/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

II. DEĞERLENDİRME

8. Ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşılan başvurucunun adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesi gerekir.

9. Başvurucu, yazdığı mektuplarda hükûmet politikalarını eleştirdiğini ve "islam maskeli faşist" ibaresinin eleştiri mahiyetinde olduğunu ileri sürmüştür. Başvurucu, mektubunun çizilerek gönderilmesinin haberleşme hürriyetini ihlal ettiğini iddia etmektedir. Bakanlık görüşünde; ceza infaz kurumu uygulamalarına karşı yargı yolunun açık olduğu ve yargı kararlarına karşı idarenin müdahale imkânının bulunmadığı ifade edilmiştir. Başvurucu, Bakanlığın görüşüne karşı başvuru formundaki beyanlarını tekrar etmiştir.

10. Başvuru, haberleşme hürriyeti kapsamında incelenmiştir.

11. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

12. Mahpusların mektuplarının denetlenmesi ve alıkonulması suretiyle haberleşme hürriyetine yapılan müdahalelerin kanuniliği, meşru amacı, demokratik toplum düzeninin gereklerine uygunluğu ve ölçülülüğünün denetiminde gözetilmesi gereken genel ilkeler Anayasa Mahkemesince birçok kararda ayrıntılı olarak açıklanmıştır (bkz. Ahmet Temiz B. No: 2013/1822, 20/5/2015, §§ 37-68; Muhittin Pirinççioğlu (3), B. No: 2017/34566, 10/3/2020, §§ 44-57; Cihat Ayik ve Hacı Ali Baştürk, B. No: 2017/31506, 10/3/2020, §§ 44-57).

13. Somut olayda, göndermek istediği mektupların sakıncalı görülen kısımlarının çizilerek gönderilmesi nedeniyle başvurucunun haberleşme hürriyetine yapılan müdahalenin kanuni dayanağının ve meşru amacının bulunduğu konusunda herhangi bir tereddüt bulunmamaktadır (ayrıntılı açıklama için bkz. Ahmet Temiz, §§ 46, 55; Muhittin Pirinççioğlu (3), §§ 45, 47).

14. Mektupların sakıncalı görülen kısımlarının çizilerek gönderilmesinin nedeni mahkemelerce "islam maskeli faşist" ibaresinin hakaret niteliğinde olması şeklinde açıklanmıştır. Bu kapsamda başvurucunun göndermek istediği mektupların İnfaz Kurumunca denetlenmesi suretiyle haberleşme hürriyetine yapılan müdahalenin kamu düzeninin korunması amacını taşıdığı, bunun da Anayasa'nın haberleşme hürriyetine ilişkin 22. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında meşru bir amaç olduğu sonucuna varılmıştır (Ahmet Temiz, §§ 47-55).

15. Buna göre mektupların sakıncalı görülen kısmının çizilerek gönderilmesi şeklindeki müdahalenin Anayasa'nın 22. maddesi anlamında kamu düzeninin korunması ve suç işlenmesinin önlenmesi amacı çerçevesinde verilen İnfaz Hâkimliği kararlarının ilgili ve yeterli gerekçeler içerdiği görülmektedir. Dolayısıyla başvurucunun haberleşme hürriyetine yapılan müdahalenin demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun ve ölçülü olduğu sonucuna varılmıştır.

16. Açıklanan gerekçelerle Anayasa'nın 22. maddesinde güvence altına alınan haberleşme hürriyetinin ihlal edilmediğine karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Adli yardım talebinin KABULÜNE,

B. Haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

C. Anayasa'nın 22. maddesinde güvence altına alınan haberleşme hürriyetinin İHLAL EDİLMEDİĞİNE,

D. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca tahsil edilmesi mağduriyetine neden olacağından adli yardım talebi kabul edilen başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA,

E. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 20/11/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.