Merhabalar,
Geçen hafta işlemeye başladığım “5510 Sayılı Kanunda İdari Para Cezaları” konusuna bu haftaki yazımda devam ediyorum. Bu yazımda “bildirim yükümlülüklerine uyulmaması” sebebiyle uygulanan idari para cezalarını ele alacağım.

Bilindiği üzere 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte Kamu İdarelerine, Bankalara, Ticaret Sicil Memurluklarına, Döner Sermayeli Kuruluşlara, Kanunla Kurulmuş Kamu Kurum ve Kuruluşları ile diğer gerçek ve tüzel kişilere çeşitli bildirim yükümlülükleri zorunlu hale getirilmiş, bu yükümlülüklere uyulmaması halinde de idari para cezası uygulanması hali düzenlenmiştir.

SGK’un etkin biçimde yürütmekte olduğu kayıt dışı istihdamı önlemeye yönelik bu düzenlemeler neticesinde bildirim yükümlüsü olmasına  rağmen bu yükümlülüklerine aykırı davranan tüzel ve gerçek kişiler hakkında 5510 sayılı Kanunun 102. Maddesinin f, g, h, i, j, k, l fıkraları gereğince idari para cezası tahakkuk ettirilmektedir. 
 
Asgari İşçilik Uygulamasına İlişkin Bilgi ve Belgelerin Bildirimine İlişkin Yükümlülüğe Uyulmaması (5510/102-1-f)
-          Kamu idareleri,
-          Döner sermayeli kuruluşlar,
-          Kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ile bankalar,
            istenilmesi halinde, gerek ihale konusu işlerle ilgili, gerekse özel bina inşaatı işyerleri ile ilgili Kurumca yapılacak olan ön değerlendirme, araştırma veya tespit işlemlerine esas teşkil eden bilgi ve belgeleri 5510 sayılı Kanunun 85. Maddesinin beşinci fıkrası gereğince bir aylık süre içinde Kuruma göndermek zorundadır.

            Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenler hakkında 5510 sayılı Kanunun 102. Maddesinin birinci fıkrasının “f” bendi gereğince bir aylık sürenin son gününde geçerli olan asgari ücret üzerinden, aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.

Kamu İdareleri ve Bankaların Bildirim Yükümlülüğüne Uymaması (5510/102-1-g)
5510 sayılı kanunun 8. maddesinin yedinci fıkrası gereğince kamu idareleri ve bankalar, işlem yaptığı kişilerin sigortalılık bakımından tescilli olup olmadığını kontrol etmek, kontroller neticesinde sigortasız olduğunu tespit ettiği kişileri 28.09.2008 tarihli ve 27011 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “5510 Sayılı Kanunun 8 inci Maddesinin Yedinci Fıkrasının Uygulanması Hakkında Tebliğ” de belirtilen usul ve esaslara göre SGK’a bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğe uymayan kamu idareleri ve bankalar hakkında 5510 sayılı Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının “g” bendi gereğince her bir sigortalı başına aylık asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.

5510 Sayılı Kanunun 4/1-b Kapsamındaki Sigortalıların Sigortalılık Halinin Kendileri ve İlgili Kuruluşlar Tarafından Bildirim Yükümlülüğüne Uyulmaması (5510/102-1-g)
5510 sayılı Kanunun 9. Maddesinin birinci fıkrasının “b” bendinde belirtilen sigortalılarla ilgili olarak sigortalılık hallerinin ilgili kanun hükmünde belirtilen şekilde sona erenlerin durumları kendileri ve belirtilen kuruluşlar veya vergi daireleri tarafından en geç on gün içinde Kuruma bildirilmesi gerekmektedir. Bu yükümlülüklere uymayan kurum ve kuruluşlar ile tüzel kişilere 5510 sayılı Kanunun 102. Maddesinin birinci fıkrasının “g” bendi gereğince aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.
 
İhale Konusu İşleri Üstlenenlerin ve Bunların Adreslerinin Bildirilmesine İlişkin Yükümlülüğe Uyulmaması (5510/102-1-g)
-          Kamu idareleri
-          Döner sermayeli kuruluşlar
-          5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar,
-          Kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar,
            ihale yolu ile yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri ve bunların adreslerini 5510 sayılı Kanunun 90. maddesinin birinci fıkrası gereğince on beş gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenler hakkında 5510 sayılı Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının “g” bendi gereğince 15 inci günde geçerli olan asgari ücret üzerinden, bir aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.

Kamu İdarelerince Vazife Malullüğüne Sebep Olan Olayın Bildirilmesi Yükümlülüğe Uyulmaması (5510/102-1-g)
Kamu idareleri, vazife malûllüğüne sebep olan olayı, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi gereğince o yer yetkili kolluk kuvvetlerine veya kendi mevzuatına göre yetkili mercilere derhal, Kuruma da en geç 15 iş günü içinde bildirmekle yükümlüdür. Kamu idarelerinin vazife malullüğüne neden olan olayı Kuruma, olayın meydana geldiği tarihten itibaren 15 gün içinde bildirmemesi halinde, 15 inci günde geçerli olan asgari ücret üzerinden ilgili kamu idaresi aleyhine 5510 sayılı Kanunun 102. Maddesinin birinci fıkrasının “g” bendi gereğince bir aylık asgari ücrettutarındaidari para cezası uygulanmaktadır.

Ticaret Sicil Memurluklarının Bildirim Yükümlülüğüne Uymaması (5510/102-1-h)
5510 sayılıKanunun 11. maddesinin üçüncü fıkrası gereğince şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin bu bildirimleri Kuruma yapılmış sayılır. Ticaret Sicili memurlukları ise kendilerine yapılan bu bildirimi en geç 10 gün içinde SGK’a bildirmek zorundadır. Şirket Kuruluş Dilekçesi ve Bildirim Formunun ilgili ticaret sicil memurluğunca tasdikini müteakip, tasdik tarihini izleyen günden başlanarak on günlük süre içinde kendilerine yapılan bu bildirimin Kuruma bildirilmemesi halinde 5510 sayılı Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının “h” bendi uyarınca her bir bildirim yükümlülüğü için bir aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.

Yapı Ruhsatı ve Yerine Geçen Belgelerin Bildirimine İlişkin Yükümlülüğe Uyulmaması (5510/102-1-h)
Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer kamu ve özel hukuk tüzel kişileri, yapı ruhsatı ve diğer tüm ruhsat veya ruhsat niteliği taşıyan işlemlerine ilişkin bilgi ve belgeler ile varsa bunların verilmesine esas olan istihdama ilişkin bilgileri, 5510 sayılı Kanunun 11. maddesinin altıncı fıkrası gereğince bunların verildiği tarihten itibaren bir ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdürler. Bu yükümlülükleri yasal süresi içinde yerine getirmeyen kurum ve kuruluşlara yerine getirilmeyenler hakkında 5510 sayılı Kanunun 102 maddesinin birinci fıkrasının “h” bendi gereğince her bir bildirim yükümlülüğü için aylık asgari ücret tutarındaidari para cezası uygulanmaktadır.

Sosyal Güvenliğe İlişkin Bilgilerin Bildirimine İlişkin Yükümlülüğe Uyulmaması (5510/102-1-i)
5510 sayılı Kanunun 100. Maddesi gereğince
-          Kamu idareleri,
-          Bankalar,
-          Döner sermayeli kuruluşlar,
-          Kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile
-          Diğer gerçek ve tüzel kişiler,
Kurum tarafından kişilerin sosyal güvenliğinin sağlanması ve 6183 sayılı Kanuna göre Kurum alacaklarının takip ve tahsili ile bu Kanun kapsamında verilen diğer görevlerin yerine getirilmesi amacıyla bilgi paylaşımı yapmakla yükümlüdür.
Kurum tarafından istenen bilgi ve belgeleri belirlenen süre içinde mücbir sebep olmaksızın;
-          Verilmemesi halindeKurumca belirlenen sürenin son gününde/protokolde belirtilen sürenin son gününde geçerli olan aylık asgari ücretin beş katı tutarında,
-          Geç verilmesi halindeise aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.
 
5510 Sayılı Kanunun 100. Maddesinin Altıncı fıkrası Gereğince Genel Sağlık Sigortalılarının Bakmakla Yükümlü Oldukları Kişilere İlişkin Bildirimin Usulüne Uygun Olmaması (5510/102-1-i)
5510 sayılı Kanunun 100. maddesinin altıncı fıkrasına göre genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları kişilere ait bilgi girişlerini süresinde yapmayanlar ile bakmakla yükümlü olunan kişi olmayanlara ait bilgi girişi yapanlara 5510 sayılı Kanunun 102. Maddesinin birinci fıkrasının “i” bendi gereğince aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.

Sigortalılığı veya Sandık İştirakçiliği Sona Erenlere İlişkin Bildirimin Süresi İçinde veya Usulüne Uygun Şekilde Yapılmaması (5510/102-1-j)
4/a kapsamındaki sigortalılığı sona erenlere ilişkin bildirimile 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesinde yeralan sandıklara, sandık iştirakçiliğinin başlama veya sona ermesine ilişkin bildirimi, süresi içinde ya da Kurumcabelirlenen şekle ve usule uygun olarak yapmayanlar veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler hakkında, bir takvim ayında işlenen bu fiillerden dolayı tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla her bir sigortalı veya sandık iştirakçisi için5510 sayılı Kanunun 102.Maddesinin birinci fıkrasının “j” bendi gereğince aylık asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.

Çalışılmadığına Dair Belge Girişinin Belirlenen Süre İçerisinde ve Elektronik Ortamda Yapılmaması veya Hiç Yapılmaması (5510/102-1-k)
Sigortalıların istirahatli oldukları süreler için geçici iş göremezlik ödeneklerini alabilmelerine esas işyerinde çalışmadıklarına dair bildirimin işverenlerce, istirahat süresinin bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait aylık prim hizmet belgesinin verileceği son gün mesai bitimine kadar elektronik ortamda Kuruma gönderilmesi zorunludur.
 
Bu bildirimin;
-          Belirlenen süre içerisinde ve elektronik ortamda yapılmaması halinde sigortalı başına aylık asgari ücretin onda biri,
-          Hiç yapılmaması halinde ise sigortalı başına aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.
 
5510 Sayılı Kanunun Ek 6. Madde Kapsamında Çalışan Bazı Kısmi Süreli Çalışanların Üye Oldukları Meslek Kuruluşları Tarafından Bildirimin Yapılmaması (5510/102-1-l)
6111 sayılı Kanunun 51. Maddesine göre 5510 sayılı Kanuna eklenen Ek 6. Madde kapsamında çalışanlarla (ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile 5510 sayılı Kanunun 4. Maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılanlar) ilgili olarak çalışanların üye olduğu meslek odası, birlik veya benzeri kuruluşlar bu madde hükmü gereğince bildirim ve kontrol yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi halinde 5510 sayılı Kanunun 102. Maddesinin birinci fıkrasının “l” bendi gereğince her bir fiil için aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.  

Bir sonraki yazımda İşyeri kayıtlarının usule uygun olmaması nedeniyle tespit edilen kayıt geçersizliklerine ilişkin uygulanan idari para cezalarını anlatmaya çalışacağım. Sağlıcakla kalın…
  
Ülkü GÜLMEZ
Sgk/SGM Müdür Yard.V.


(Bu köşe yazısı, sayın Ülkü GÜLMEZ tarafından www.hukukihaber.net sitesinde yayınlanması için kaleme alınmıştır. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısının tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısının bir bölümü, aktif link verilerek kullanılabilir. Yazarı ve kaynağı gösterilmeden kısmen ya da tamamen yayınlanması şahsi haklara ve fikri haklara aykırılık teşkil eder.)