HÜKÜMLÜ VEYA TUTUKLULARIN TELEFONLA GÖRÜŞMELERİNE İLİŞKİN ESAS VE USULLER

Birbirleri ile telefonla görüşme hakkına sahip hükümlü veya tutukluların farklı ceza infaz kurumlarında barındırılmaları halinde telefon görüşü yapıp yapamayacakları hususu bazen tartışmalara neden olmaktadır.

Konuya ilişkin yargı kararları ve uygulamalar arasında farklılıklar görülmektedir. Bu nedenle belirtilen hususta bir uygulama birliği oluşturulmasına ihtiyaç vardır.[1]

MEVZUAT

Hükümlülerin telefonla görüşmelerine ilişkin esas ve usuller 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un[2] "Hükümlünün Telefon ile Haberleşme Hakkı" başlıklı 66 ncı maddesi ile Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük'ün 88 inci maddesinde hüküm altına alınmıştır.

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 116 ncı maddesinin birinci fıkrasında ise, tutukluların da bu haktan yararlanabilecekleri kural olarak kabul edilmiştir.[3]

Hükümlünün telefon ile haberleşme hakkı

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun

Kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü veya tutuklular açısından

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 66. Maddesinin birinci fıkrasına[4] göre; Kapalı ceza infaz kurumlarındaki hükümlüler, Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre idarenin kontrolündeki ücretli telefonlar ile görüşme yapabilirler.

Yapılan telefon görüşmesi cezaevi idaresi tarafından dinlenir ve yapılan konuşmalar kayıt altına alınır. Telefonla görüşme hakkı, tehlikeli hâlde bulunan ve örgüt mensubu hükümlüler bakımından kısıtlanabilir.

Açık ceza infaz kurumları ile çocuk eğitimevlerinde bulunan hükümlü veya tutuklular açısından

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 66. Maddesinin ikinci fıkrasına göre; Açık ceza infaz kurumları ile çocuk eğitimevlerinde hükümlüler, ücretli telefonlarla serbestçe görüşme yapabilirler.

Açık ve kapalı ceza infaz kurumlarındaki hükümlüler altsoy, üstsoy, eş ve kardeşlerinin ölüm, ağır hastalık veya doğal afet hâllerinde, kuruma ait telefon ve faks cihazından derhâl yararlanarak dış dünya iletişim kurabilirler. Fakat yapılan görüşmeler, tutanak ile belgelenir ve tutanaklar özel bir dosyada saklanır. (CGTİHK md. 66/3)

CEZAEVİNDE TELEFON BULUNDURMA YASAĞI

Hükümlüler veya tutuklular açık ve kapalı ceza infaz kurumlarında, çocuk eğitimevlerinde araç telefonu, telsiz telefon veya cep telefonu ve benzeri iletişim araçlarını bulunduramaz ve kullanamazlar. (CGTİHK md. 66/4)

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 66. Maddesi, kanun koyucunun, hükümlülerin telefon kullanabilmelerini, çeşitli yönden bir düzene bağlamak isteme amacı ortaya çıkmıştır.

Kanun koyucu, yasal düzenleme ile hem hükümlünün iyileştirilmesi amaçlanmış hem de kötüniyetli eylemleri önlemek bakımından bazı kurallar getirmiştir. Bu kurallar özetle şu şekilde ifade edilebilir:

1) İdarece dinlenme ve kayıt altına alınabilme: Kapalı ceza infaz kurumlarında hükümlülerin ankesörlü telefonlardan yararlanmaları esas ve usulünü tüzük belirleyecek ve konuşmalar idarece dinlenip, kayıt altına alınabilecektir.

2) Ankesörlü telefondan yararlanmanın serbest olması: Açık ceza infaz kurumlarında ve çocuk eğitimevlerinde ankesörlü telefondan yararlanma serbesttir.

3) Ağır hastalık veya ölüm hâllerinde kuruma ait iletişim araçlarından derhâl yararlanılması: Bütün infaz kurumlarındaki hükümlüler üstsoy, altsoy, eş ve kardeşlerinin ağır hastalık veya ölüm hâllerinde kuruma ait iletişim araçlarından derhâl yararlanırlar. Ancak bu hâlde konuşmalar tutanak ile belgelenecek ve saklanacaktır.

4) Telefon ve benzeri araçların bulundurulmasının yasak olması: Açık ve kapalı kurumlarda, çocuk eğitimevlerinde araç telefonu, telsiz telefon veya cep telefonu ve benzeri iletişim araçlarının bulundurulması ve kullanılması yasaklamaktadır.

5) Tehlikeli halde bulunan ve örgüt mensubu hükümlüler için kısıtlama: Bu hak tehlikeli halde bulunan ve örgüt mensubu hükümlüler bakımından kısıtlanabilir.

Telefonla görüşme hakkı ile ilgili temel kuralların ayrıntıları Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük'ün 88 inci maddesinde hüküm altına alınmıştır.

TELEFONLA GÖRÜŞME HAKKININ KAPSAMI

Kapalı kurumda bulunanlar

Kapalı kurumda bulunan hükümlüler, belgelendirmeleri koşuluyla eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları[5] ve vasisi ile telefon görüşmesi yapabilir. ( Tüzük md. 88/1)

Telefonla görüşmeleri sırasında uygulanacak kurallar

Telefonla görüşmeleri sırasında uyulacak kurallar şunlardır: ( Tüzük md. 88/2)

Telefonlardan yararlanma hakkına sahip olma

a) Hükümlüler, haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakılma veya kısıtlama cezası ile hücreye koyma cezasının infazı sırasında olmamak koşuluyla, idarenin kontrolünde bulunan ve kurumun uygun yerlerine yerleştirilen telefonlardan yararlanma hakkına sahiptirler.

Ölüm veya ağır hastalıkları veya doğal afet hâllerinde telefonla görüşme hakkının hiçbir şekilde engellenememesi

b) Disiplin cezaları olsa bile, anne, baba, eş, çocuk ve kardeşlerin ölüm veya ağır hastalıkları veya doğal afet hâllerinde, hükümlülerin telefon görüşme hakları hiçbir şekilde engellenemez,

Açık ve kapalı kurumlardaki hükümlüler

c) Açık ve kapalı kurumlardaki hükümlüler; altsoy, üstsoy, eş ve kardeşlerinin ölüm, ağır hastalık veya doğal afet hâllerinde, kuruma ait telefon ve faks cihazından derhâl yararlandırılır. Bu hâlde, yapılan telefon konuşmaları o haftaya ait konuşma hakkından sayılmaz. Görüşmeler, tutanak ile belgelenir ve tutanaklar özel bir dosyada saklanır,

Kurum personelinin hükümlülere tahsis edilen telefonları kullanamaması

d) Kurum personeli hükümlülere tahsis edilen telefonları kullanamaz,

Hükümlülerin telefonla görüşme hakkı konusunda bilgilendirilmesi

e) Hükümlüler, telefon görüşmesi hakkına sahip oldukları konusunda bilgilendirilir,

Telefonla görüşmenin usulü ve kapsamı

İdare tarafından belirlenmesi

f) Hükümlülerin telefonla görüşme gün ve saatleri, kurumda bulunan telefon adedi, başvuru sırası, kurumun asayiş ve güvenliği dikkate alınarak idare tarafından belirlenir.

Haftada bir kez ve bir telefon numarasıyla bağlantı

Hükümlüler görüşebilecekleri yakınlarından bir veya birden fazla kişi ile haftada bir kez ve bir telefon numarasıyla bağlantı kurarak kesintisiz görüşme yapabilir.

Herhangi bir nedenle görüşme gerçekleşememişse daha önceden bildirilen numaralardan bir diğeriyle görüşebilir.

Konuşma süresinin on dakikayı geçememesi

Konuşma süresi görüşme başladığı andan itibaren on dakikayı geçemez. Ancak tehlikeli hükümlü oldukları idare ve gözlem kurulu tarafından belirlenen hükümlüler onbeş günde bir kez olmak ve on dakikayı geçmemek üzere sadece eşi, çocukları, annesi ve babası ile görüşebilir.

Kurumun güvenliğini tehlikeye düşüren, suç oluşturan veya bir suça azmettirme ya da yardım etme sonucunu doğurabilecek konuşmalar

g) Hükümlünün, kurumun güvenliğini tehlikeye düşüren, suç oluşturan veya bir suça azmettirme ya da yardım etme sonucunu doğurabilecek konuşmalarda bulunduğu dinleme sırasında belirlendiğinde, görüşme derhâl kesilir.

Bu hâlde hükümlü hakkında adlî veya idarî soruşturmaya esas olacak işlemler kurum en üst amiri tarafından yapılır.

Silahlı örgüt yöneticiliği yapanların telefonla görüşmelerinin yasaklanması

h) Suç işlemek amacıyla kurulan silâhlı örgütün yöneticiliğini yapmaya devam eden, bu konuda herhangi bir yöntemle, kurum içi veya dışındaki kişilere talimat veya mesaj veren hükümlülere idare ve gözlem kurulu kararıyla telefon görüşmesi hiçbir şekilde yaptırılmaz.

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan hükümlülerin telefonla görüşme hakkının kapsamı

ı) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan hükümlüler, idare ve gözlem kurulunun uygun gördüğü hâllerde ve onbeş günde bir olmak üzere eşi, altsoy ve üstsoyu, kardeşleri ve vasisi ile on dakikayı geçmemek üzere görüşebilir,

Telefonla görüşme ücreti

j) Telefonla görüşme ücreti, görüşmeyi yapan hükümlü tarafından karşılanmalıdır. Görüşme için kullanılan telefon kartları kurum kantininde satılmaktadır. Müdürü bulunmayan kurumlarda telefon kartları, ücreti hükümlülerden alınmak koşuluyla görevli memurlar tarafından temin edilecektir.

Telefon Görüşme Formu

k) Hükümlü telefonla görüşme hakkını kullanabilmek için "Telefon Görüşme Formu" doldurur.

Bu formda; telefon görüşmesi yapmak istediği kişiler ve bunlarla olan yakınlık derecesini, görüşme yapmak istediği sabit, cep telefon numaraları ile yurtdışı telefon numarasını, telefon görüşmesi yapacağı yakınlarının açık adreslerini belirtir ve gerekli belgeler eklendikten sonra idareye verir.

İdare gerekli gördüğü takdirde gideri hükümlüden alınmak koşuluyla formdaki bilgilerin doğruluğunu araştırabilir.

Telefon görüşme formunda yer alan bilgilerde değişiklik olması halinde hükümlü yeni bir form düzenleyerek idareye bildirir.

Hükümlü tarafından formda gösterilmemiş olan kişilerle telefon görüşmesi yaptırılmaz.

Telefonla görüşme defteri

l) Hükümlünün formda belirttiği bilgiler varsa değişiklikler deftere kaydedilir. Bu deftere, ayrıca telefon görüşmesi yapmak isteyen hükümlünün haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakılma veya kısıtlama cezası olup olmadığı ve varsa hücreye koyma cezasının infazına başlanıp başlanmadığı yazılır.

Defter, bu işle görevlendirilmiş ikinci müdürün kontrolünde güvenlik ve gözetim servisi tarafından tutulur.

Defterin sayfaları numaralanır ve mühürlenir; kaç sayfadan ibaret olduğu kurum müdürü tarafından tasdik olunur.

Defterler, her an denetime hazır hâlde bulundurulur.

Telefon Görüşme İstek Formu

m) Telefonla konuşmak isteyen hükümlüler, "Telefon Görüşme İstek Formu" doldurarak idareye verir. Bu formlar, hükümlü telefon görüşme defteri ile karşılaştırılır.

Telefonla görüşmeye engel hâlleri bulunmayan hükümlülerin isim listesi bu işle görevli ikinci müdür tarafından kontrol ve tasdik edilerek infaz ve koruma başmemurluğuna verilir.

Müdürü bulunmayan kurumlarda bu işlem infaz ve koruma başmemuru tarafından yapılır.

Telefon görüşmesi yapmak isteyen hükümlünün bu görüşmeyi yapmasına engel bir hâli bulunması hâlinde bunun sebepleri gerekçelendirilmek suretiyle tutanağa yazılır ve bu tutanağın içeriği hükümlüye bildirilerek dosyasına konulur.

Telefon görüşmesinin yapılması anına ilişkin uyulacak kurallar

Güvenlik önlemlerinin alınması

n) Konuşma sırası gelen hükümlünün kurum içindeki tehlikelilik durumu da dikkate alınarak gerekli güvenlik önlemleri alınmak suretiyle telefon görüşmesi yapılacak yere getirilir.

Hükümlünün kendi adını ve soyadını söyleyerek konuşmaya başlaması kuralı

Hükümlü, öncelikle konuşmasına kendi adını ve soyadını söyleyerek başlar. Görüştüğü karşıdaki kişiye, adını, soyadını ve telefon numarasını tekrar etmesini isteyerek konuşmasına devam eder.

Bu işlemin yapılması zorunlu olup, konuşma bittikten sonra, telefon görüşme istek formunun konuşmanın yapıldığına ilişkin bölümü doldurulur, konuşmayı yapan hükümlü ve görevli memur tarafından imzalanır.

Bu formdaki bilgiler, deftere kaydedilmek üzere güvenlik ve gözetim servisine verilir,

Dışardan telefon açılmak suretiyle görüştürülme yaptırma yasağı

o) Hükümlülere dışarıdan telefon açılmak suretiyle görüşme yaptırılmaz.

Türkçe konuşma kuralı

p) Telefon görüşmeleri Türkçe yapılır.

Görüşülen kişinin Türkçe bilmemesi halinde uygulanacak kurallar

Ancak hükümlünün, kendisinin veya görüşeceğini bildirdiği kişinin Türkçe bilmediğini beyan etmesi hâlinde, konuşmanın yapılmasına izin verilir ve konuşma kayda alınır.

Kayıtların incelenmesi sonucu, konuşmanın suç teşkil etme ihtimali olan faaliyetler için kullanıldığının anlaşılması durumunda, hükümlünün bir daha aynı kişiyle Türkçeden başka bir dille konuşmasına izin verilmez,[6]

Yabancı uyruklu hükümlülerin görüşmeleri

r) Yabancı uyruklu hükümlülerin görüşmeleri için bildirdiği telefon numaralarının, bildirilen kişilere ait olup olmadığı, ayrıca; görüşmek istenen kişinin, belirtilen kişi olmadığı yönünde bir şüphe bulunması hâlinde, ilgili konsolosluk makamlarından bilgi istenir.

Görüşme yapılması talep edilen telefon numaralarının kime ait olduğunu gösteren, yetkili makamlarca düzenlenmiş resmî evrakın Türkçe tercümesi, hükümlünün yasal temsilcisi veya yakınları tarafından da ibraz edilebilir.

Açık kurumlar ile çocuk eğitimevlerinde bulunan hükümlülerin telefonla görüşme hakkından yararlanmaları

Açık kurumlar ile çocuk eğitimevlerinde bulunan hükümlüler, ücretli telefonlarla serbestçe görüşme yapabilirler. ( Tüzük md. 88/3)

Çocuk hükümlülerin telefonla konuşması

Çocuk hükümlülerin telefonla konuşması hiçbir şekilde kısıtlanamaz ve engellenemez. ( Tüzük md. 88/3)

Kapalı kurumlarda bulunan hükümlüler ve dinlenilme ile kayıt altına alma kuralı

Kapalı kurumlarda bulunan hükümlülerin, bu maddede belirtilen yakınları ile yaptığı telefon görüşmeleri, idare tarafından dinlenir ve elektronik aletler ile kayda alınır. ( Tüzük md. 88/4)

Telefon bulundurma yasağı

Hükümlüler, açık ve kapalı kurumlarda, çocuk eğitimevlerinde araç telefonu, telsiz telefon veya cep telefonu ve benzeri iletişim araçlarını bulunduramaz ve kullanamaz. ( Tüzük md. 88/5)

TELEFON GÖRÜŞMESİ YAPTIRILMAYACAK HÂLLER

Hükümlülere tanınan telefonla görüşme hakkı şu hallerde kısıtlanabilir: ( Tüzük md. 89)

a) Genel ve kısmî aramalar sırasında,

b) Yemek dağıtım saatlerinde,

c) Kurum asayiş ve güvenliğini bozucu her türlü bireysel veya toplu olaylar sırasında.

Yukarıda belirtilen hallerde telefonla görüşme hakkı kullandırılamaz.

Tutukluların telefonla haberleşme hakkı

Hükümlülerin telefonla haberleşme hakkı ile ilgili bu düzenlemelerin dışında tutukluların telefonla haberleşme hakkı ile ilgili ayrı bir düzenlemenin bulunduğu buna göre; 23.07.2016 tarihli ve 29779 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 6. maddesinin 1. fıkrasının (e.) bendine göre; Tutuklu olanlar, belgelendirilmesi koşuluyla sadece eşi, ikinci dereceye kadar kan ve birinci derece kayın hısımları ile vasisi veya kayyımı tarafından ziyaret edilebilme hakkına sahiptirler.

Adalet Bakanlığı ile Cumhuriyet başsavcılığının bu konuya ilişkin yetkileri saklı tutulmuştur.

Bu yasal düzenlemeye göre, tutuklular telefonla haberleşme hakkından ancak onbeş günde bir ve yasal düzenlemenin ilgili bendinde sayılan kişilerle sınırlı olarak on dakikayı geçmemek üzere faydalanabilirler.

Tutukluların yazılı haberleşmeleri ile telefonla görüşmelerinin kısıtlanması

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanunun 114. maddesinin 3. fıkrasına göre; Tutukluların yazılı haberleşmeleri ile telefonla görüşmeleri, soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde hâkim veya mahkemesince kısıtlanabilir.

Tehlikeli hâlde bulunan, delil karartma tehlikesi olan, soruşturmanın amacını veya tutukevinin güvenliğini tehlikeye düşüren veya suçun tekrarına olanak verecek davranışlarda bulunan tutuklular

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanunun 115. maddesinde; Tehlikeli hâlde bulunan, delil karartma tehlikesi olan, soruşturmanın amacını veya tutukevinin güvenliğini tehlikeye düşüren veya suçun tekrarına olanak verecek davranışlarda bulunan tutuklulara soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde hâkim veya mahkemesince belirli süre ile dışarıyla ilişkisinin, ziyaretçi kabulünün ve telefon görüşmelerinin kısıtlanması tedbirinin uygulanabileceği hüküm altına alınmıştır.

Tutukluların telefonla haberleşme hakkını kısıtlamaya yetkili makam

667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 6 .maddesinin 1. fıkrasının (e.) bendi, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanunun 114. maddesinin 3. fıkrası ve aynı Kanunun 115. maddesi birlikte değerlendirildiğinde, telefonla haberleşme hakkı ve bunun kısıtlanması ile ilgili tutuklular ile ilgili ayrı bir düzenlemenin bulunduğu, bu düzenlemelere göre tutukluların telefonla haberleşme hakkının soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde hâkim veya mahkemesince kısıtlanabileceği, idarenin bu konuda takdir yetkisinin bulunmadığı gözetilmelidir.

YARGITAY UYGULAMASI

Telefonla görüşme hakkının kullanılması ile ilgili kuralların uygulaması sırasında zaman zaman tartışmalar yaşanmakta ve hatalı uygulamalar görülebilmektedir.

Örneğin; Yargıtay, farklı ceza infaz kurumlarında barınmakta olan eşlerin birbirleriyle telefon görüşmesi yapamayacaklarına ilişkin idare ve gözlem kurulu kararının, tutukluların belirli süre ile dışarıyla ilişkisinin, ziyaretçi kabulünün ve telefon görüşmelerinin kısıtlanmasının soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde hâkim veya mahkemesince yapılabileceği, idarenin bu konuda bir takdir yetkisinin bulunmadığı gerekçesiyle usul ve yasaya aykırı olduğu belirtilmiştir.[7]

Yargıtay bir kararında, ceza infaz kurumunda tutuklu olarak bulunan kişinin, başka bir ceza infaz kurumunda tutuklu olarak bulunan eşi ile telefonla haberleşme hakkının bulunduğunu, tutuklunun telefonla haberleşme hakkının Cumhuriyet savcısı ya da mahkemesince kısıtlandığına dair bir kararın bulunmaması halinde bu hakkından yararlanması gerektiğini, cezaevi yönetiminin bu hakkı kısıtlamaya yetkisinin olmadığını hüküm altına almıştır.[8]

Yargıtay, gerek 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunda, gerekse bu kanuna ilişkin tüzükte hükümlülerin vekilleri ile telefon görüşmesi yapamayacağı hususunda kısıtlayıcı bir hüküm olmadığını bazı kararlarında ifade etmektedir.[9]

SONUÇ:

Cezaevinde bulunan hükümlü ve tutukluların yukarıda belirtilen telefonla görüşme hakkı ile ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde bu haktan yararlanma hakları bulunmaktadır.

Konu ile ilgili uygulamada sorun yaratan bazı kurallar şu şekilde uygulanmalıdır:[10]

Farklı kapalı cezaevinde bulunanların telefonla görüşme hakkından yararlanması

1- Kapalı ceza infaz kurumunda bulunan hükümlü ve tutukluların farklı bir kapalı ceza infaz kurumunda bulunan eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları ve vasisi ile telefon görüşmesi yapmasında hukuken herhangi bir engel yoktur.

“Hükümlülere dışarıdan telefon açılmak suretiyle görüşme yaptırılmaz" hükmünün kapsamı

2- Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük'ün 88 inci maddesinin (o) bendinde yer alan "Hükümlülere dışarıdan telefon açılmak suretiyle görüşme yaptırılmaz" hükmünün hükümlü ve tutuklu olmayan aile fertleri tarafından ceza infaz kurumu dışından yapılacak aramaları kapsadığı gözetilmelidir.

Telefonlardan eş, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları ve vasisi ile telefon görüşmesi yapılmasına imkan sağlanması

3- Haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakılma veya kısıtlama cezası ile hücreye koyma cezasının infazı sırasında olmamak koşuluyla, Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük'ün 88 inci maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre, idarenin kontrolünde bulunan ve kurumun uygun yerlerine yerleştirilen telefonlardan eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları ve vasisi ile telefon görüşmesi yapmalarına imkân sağlanmalıdır.

Kurumlar arasın koordinenin sağlanması ve haftalık görüşme hakkı

4- Kurumlar arasında gerekli koordinenin sağlanarak görüşme yaptırılması ve görüşmenin arayan hükümlünün haftalık telefonla görüşme hakkından düşülmesi, aranan hükümlü veya tutuklunun telefonla görüşme hakkının baki kalması gerekir. Bu kurallara aynen uyularak telefonla görüşme hakkı temin edilmelidir.

Sonuç olarak; birbirleri ile telefonla görüşme hakkı olup farklı ceza infaz kurumlarında kalmakta olan hükümlü ve tutukluların birbirleri ile telefonla görüştürülmeleri gerekir. Bu konuda kurum yönetiminin gerekli kolaylığı sağlanması ve güvenlik tedbirlerini bu yönde alması zorunludur.[11]

(Bu köşe yazısı, sayın Dr. Suat ÇALIŞKAN tarafından www.hukukihaber.net sitesinde yayınlanması için kaleme alınmıştır. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısının tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısının bir bölümü, aktif link verilerek kullanılabilir. Yazarı ve kaynağı gösterilmeden kısmen ya da tamamen yayınlanması şahsi haklara ve fikri haklara aykırılık teşkil eder.

----------------------------------------------------

[1] Adalet Bakanlığı, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün 70817034-010.2018-E.840/141265 sayılı, “Farklı CİK'larında bulunan anne, baba, eş ve kardeş h/t telefonla görüşmeleri” konulu ve 27.09.2018 tarihli yazısı.

[2] Ceza Ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, Kanun Numarası: 5275, Kabul Tarihi: 13/12/2004, Yayımlandığı Resmî Gazete: Tarih: 29/12/2004, Sayı: 25685, Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5 Cilt : 44

[3] “Tutukluların yükümlülükleri” başlıklı 116. Maddenin birinci fıkrası şu şekilde düzenlenmiştir. “MADDE 116.- [1] Bu Kanunun; yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumları, hapis cezasının infazının hastalık nedeni ile ertelenmesi, kuruma alınma ve kayıt işlemleri, hükümlüler ile yakınları ve ilgililerin bilgilendirilmesi, cezayı çekme, güvenlik ve iyileştirme programına ve sağlığın korunması kurallarına uyma, bina ve eşyaların korunması, kapıların açılmaması ve temasın önlenmesi, oda ve eklentilerinde bulundurulabilecek kişisel eşyalar, arama, disiplin cezalarının niteliği ve uygulanma koşulları, kınama, bazı etkinliklere katılmaktan alıkoyma, ücret karşılığı çalışılan işten yoksun bırakma, haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakma veya kısıtlama, ziyaretçi kabulünden yoksun bırakma, hücreye koyma, çocuk hükümlüler hakkında uygulanabilecek disiplin tedbirleri ve cezaları, disiplin soruşturması, disiplin cezasını gerektiren eylemlerin tekrarı, disiplin cezalarının infazı ve kaldırılması, yönetim tarafından alınabilecek tedbirler, zorlayıcı araçların kullanılması, ödüllendirme, şikâyet ve itiraz, nakiller, disiplin nedeniyle nakil, zorunlu nedenlerle nakil, hastalık nedeniyle nakil, nakillerde alınacak tedbirler, avukat ve noterle görüşme hakkı, kültür ve sanat etkinliklerine katılma, ifade özgürlüğü, kütüphaneden yararlanma, süreli veya süresiz yayınlardan yararlanma hakkı, telefonla haberleşme hakkı, radyo, televizyon yayınları ile internet olanaklarından yararlanma hakkı, mektup, faks ve telgrafları alma ve gönderme hakkı, bu Kanunda sayılan günlerde dışarıdan gönderilen hediyeyi kabul etme hakkı, din ve vicdan özgürlüğü, muayene ve tedavi istekleri, hükümlülerin beslenmesi, iyileştirme programlarının belirlenmesi, hükümlülerin sayısı ve uygulanacak güvenlik tedbirleri, eğitim programları, öğretimden yararlanma, muayene ve tedavileri, sağlık denetimi, hastaneye sevk, infazı engelleyecek hastalık hâli, kendilerine verilen yiyecek ve içecekleri reddetmeleri, ziyaret, yabancı hükümlüleri ziyaret, ziyaret ve görüşlerde uygulanacak esaslar, beden eğitimi, kütüphane ve kurslardan yararlanma konularında 9, 16, 21, 22, 26 ilâ 28, 34 ilâ 53, 55 ilâ 62, 66 ilâ 76 ve 78 ilâ 88 inci maddelerinde düzenlenmiş hükümlerin tutukluluk hâliyle uzlaşır nitelikte olanları tutuklular hakkında da uygulanabilir.”

[4] Değişik: 2/7/2018 -KHK- 700/160 md.

[5] Türk Medeni Kanunu’nun “Kan ve Sıhri Hısımlık IV. Hısımlık 1. Kan hısımlığı” başlıklı 17. Maddesi şu şekilde düzenlenmiştir: “Madde 17- Kan hısımlığının derecesi, hısımları birbirine bağlayan doğum sayısıyla belli olur. Biri diğerinden gelen kişiler arasında üstsoy-altsoy hısımlığı; biri diğerinden gelmeyip de, ortak bir kökten gelen kişiler arasında yansoy hısımlığı vardır.” Türk Medeni Kanunu’nun “2. Kayın hısımlığı” başlıklı 18. Maddesi şu şekilde düzenlenmiştir. “Madde 18- Eşlerden biri ile diğer eşin kan hısımları, aynı tür ve dereceden kayın hısımları olur. Kayın hısımlığı, kendisini meydana getiren evliliğin sona ermesiyle ortadan kalkmaz.”; Kan Hısımları; 1.derece kan hısımları: çocuklar (evlat edinilenler dahil) , anne ve baba; 2.derece kan hısımları: Kardeşler, Torunlar, Nine ve dedeler; 3.derece kan hısımları: Yeğenler (kardeşlerinin çocukları), Dayısı, Amcası, Hala, Teyze; Sıhri(kayın) Hısımlar; 1.derece sıhri (kayın) hısımları: Eşinin annesi ve babası; 2.derece sıhri (kayın) hısımları: Eşinin kardeşleri (kayın, baldız, görümce), Eşinin nineleri ve dedeleri, 3.derece sıhri (kayın) hısımları: Eşinin yeğenleri (eşinin kardeşlerinin çocukları), Eşinin dayısı, Eşinin amcası, Eşinin halası, Eşinin teyzesi.

[6] Değişiklik: 15/6/2009-2009/15092 K.

[7] Yargıtay 1. Ceza Dairesinin 16.11.2017 tarih, 2017/1659 Esas ve 2017/4020 sayılı kararı.