Evlatlık İlişkisi; genel olarak, evlat edinen ile evlatlık arasında Mahkeme Kararı ile kurulan yapay soybağını ifade etmek için kullanılan hukuki bir terimdir. Dolayısıyla; Evlatlık İlişkisi’nin kurulması (Evlat Edinme), sonradan hukuk düzenince tanınan bir Soybağı kurma yoludur. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2017/3040 E., 2017/13934 K., 26.10.2017 T.)
/*/
Ergin bir kişinin evlat edinilmesi Türk Medeni Kanunu’nun 313. maddesinde belli şartlara bağlanmıştır. Buna göre; bedensel veya zihinsel engeli sebebiyle sürekli olarak yardıma muhtaç ve evlât edinen tarafından en az 5 yıldan beri bakılıp gözetilmekte ise veya evlât edinen tarafından, küçükken en az 5 yıl süreyle bakılıp gözetilmiş ve eğitilmiş veya diğer haklı sebepler mevcut ve evlât edinilen, en az 5 yıldan beri evlât edinen ile aile hâlinde birlikte yaşamakta iseler Evlat Edinme Kararı verilebilecektir. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2017/16889 E., 2018/9831 K., 22.03.2018 T.)
/*/
Türk Medeni Kanunu’nun 313. maddesine göre; Evlat Edinen tarafından, küçükken en az 5 yıl süreyle bakılıp gözetilmiş ve eğitilmiş ise, ergin bir kişi evlat edinilebilir. Türk Medeni Kanunu’nun 316. maddesi kapsamında Evlât Edinme Davaları’nda, ancak esaslı sayılan her türlü durum ve koşulların kapsamlı biçimde araştırılmasının gerektiği, yapılacak araştırmada özellikle evlat edinen(ler) ile edinilenin kişiliği ve sağlığı, karşılıklı ilişkileri, ekonomik durumları, evlat edinenin eğitme yeteneği, evlat edinmeye yönelten sebepler ve aile ilişkileri ile bakım ilişkilerindeki gelişmelerin açıklığa kavuşturulması gerekir. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2017/8763 E., 2019/2797 K., 18.03.2019 T.)
/*/
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu sisteminde; Mahkeme Kararı ile kurulmuş olan bir evlatlık ilişkisi ancak 317 ve 318. maddelerde düzenlenen sebeplerin varlığı halinde, belirli kişilerin açabileceği Evlatlık İlişkisi’nin Kaldırılması Davası ile kaldırılabilir. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2019/216 E., 2019/1659 K., 19.02.2019 T.)
/*/
Türk Medeni Kanunu uyarınca (belirli şartların varlığı halinde) kurulmuş ve (Soybağı vb) hükümlerini doğurmuş olan bir Evlatlık İlişkisi, ancak Kanun’da istisnai ve sınırlı olarak sayılmış (Numerus Clausus) hallerde tüm sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılabilecektir. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2017/8721 E., 2019/2800 K., 18.03.2019 T.)
/*/
Evlatlık ilişkisinin kaldırılması davası; bozucu yenilik doğuran bir davadır. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2017/6749 E., 2018/8548 K., 08.03.2018 T.)
/*/
Türk Medeni Kanunu’nun 318. maddesi gereği; evlât edinmenin esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakat olması halinde, Cumhuriyet Savcısı veya her İlgili’nin evlâtlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebileceği, noksanlıkların bu arada ortadan kalkmış veya sadece usule ilişkin olup ilişkinin kaldırılması evlâtlığın menfaatini ağır biçimde zedeleyecek olursa, evlatlık ilişkisinin kaldırılması yoluna gidilemeyeceği belirtilmiştir. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2017/3040 E., 2017/13934 K., 26.10.2017 T.)
/*/
Türk Medeni Kanunu’nun 318. maddesinde evlât edinmenin esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakat olması durumunda, Cumhuriyet Savcısı veya her ilgilinin evlâtlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebileceği, 319. maddesinde dava hakkının evlâtlık ilişkisinin kaldırılması sebebinin öğrenilmesinden başlayarak 1 yıl geçmekle düşeceği hüküm altına alındığından, Mahkeme’ce hak düşürücü sürenin evlat edinme kararının kesinleşmesinden itibaren başlatılması doğru olmamıştır. Davacının, davadan önce evlat edinme ilişkisini ve iptal sebeplerini öğrendiğine ilişkin iddia ve ispat bulunmadığına göre, hak düşürücü sürenin geçtiğinden bahisle davanın reddi, doğru görülmemiştir. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2017/9165 E., 2019/3799 K., 08.04.2019 T.)
/*/
Evlat Edinme Davaları’nda evlat edinenin yakınlarının dinlenmesini şart kılan yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2017/3040 E., 2017/13934 K., 26.10.2017 T.)
/*/
Aynı Kanun’un “Hak Düşürücü Süre” başlıklı 319. maddesinde ise; “Dava hakkının, evlâtlık ilişkisinin kaldırılması sebebinin öğrenilmesinden başlayarak bir yıl” ve her hâlde evlât edinme işleminin üzerinden beş yıl”…) geçmekle düşeceğine dair düzenlemenin “…ve her hâlde evlât edinme işleminin üzerinden beş yıl…” ibaresi, Anayasa Mahkemesi’nin 27.12.2012 Tarih’li ve 2012/35 Esas, 2012/203 Karar Sayı’lı Kararı ile iptal edilmiş, İptal Kararı, 12.07.2013 tarihli 28705 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış; İptal Kararı Resmi Gazete’de yayımlandığı 12.07.2013 tarihinden başlayarak 6 ay sonra yani 13.01.2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Anayasa Mahkemesi’nin iptal Kararları’ndan sonra, … tarihinde açılan evlatlık ilişkisinin kaldırılması davasında artık herhâlde evlât edinme işleminin üzerinden 5 yıl geçmiş olmasına dair hak düşürücü süre söz konusu değildir. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2019/216 E., 2019/1659 K., 19.02.2019 T.)
/*/
Davacı tanıklarının sözlerinin evlat edinme işleminde bizzat evlat edinenin Sosyal İnceleme Raporu’na yansıyan beyanları ile yapılan Kolluk Araştırması’ndaki tespitlerin aksini ispat edecek nitelikte beyanlar olmadığı gibi davalı tanıklarının aksi yönde beyanlarının olduğu, Evlatlık İlişkisi’nin kaldırılmasını sistematik olarak sıkı kurallara bağlayan ve Evlatlık İlişkisi’nin taraflarca keyfi bir şekilde kaldırılmasının önünü kapayan TMK.’daki düzenlemeler de dikkate alındığında davanın kabulü için tanık ve diğer delillerin inandırıcı ve davacı yanın iddialarını kanıtlamaktan uzak olduğu, bu sebeple ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2017/3040 E., 2017/13934 K., 26.10.2017 T.)
