Çok kez birçok insanın hak arayışını yürütmemize ve birçok konu ve alanda mücadele etmemize rağmen bazen kendi haklarımızın farkına varamayabiliyoruz. SGK’lı çalışan kadınların iş göremezlik ödeneğinden yararlandığı hepimizce malum. Peki, BAĞ-KUR’lu çalışan kadınların da (tüm meslek grupları dâhil) iş göremezlik ödeneği alabildiğini biliyor muydunuz?
Ayrıca doğum yapan kadın avukatlara Türkiye Barolar Birliği’nin -etrafıma söylediğimde şaşkınlıkla karşılanan- bir doğum ücreti/ödeneği/fonu mevcut.
Türkiye Barolar Birliği Sosyal Yardım Ve Dayanışma Fonu Sosyal Yardım Ve Dayanışma Yönergesi No:2, Geçici İş Göremezlik, Sürekli İş Göremezlik, Olağanüstü, Acil Destek Ve Cenaze Yardımları Esasları başlıklı yönergesinin 4ncü maddesi ve Geçici İş Göremezlik konulu a bendinde aynen: “ İş Göremezlik Ödeneği-Analık halinde; kadın avukatlar ve kadın stajyer avukatlar yararlanabilir. Yardımın yapılabilmesi için, sağlık kuruluşu tarafından onaylanmış doğum raporunun aslının doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren bir yıl içinde, Çalışma Yönergesinde tarif edilen usule uygun şekilde Fon Müdürlüğüne ulaştırılması gerekir. Ancak doğum raporunun aslının tevdi edilemediği hallerde, raporun ilgili sağlık kuruluşu tarafından onaylanmış fotokopisi ile birlikte vukuatlı nüfus kayıt örneği veya doğan çocuğun T.C. kimlik numaralı nüfus cüzdanı fotokopisinin gönderilmesi halinde de yardım yapılabilir. Analık halinde yapılacak geçici iş göremezlik yardım tutarı yıllar itibariyle Yönetim Kurulunca belirlenerek (EK-2) Limitler Cetvelinde gösterilir.” diyerek avukatlara ve stajyer haklara bu hakkı tanımıştır.
2015 yılında İstanbul Barosu’nun ödediği göre bu ücret 1.250 TL. Avukat ve stajyer avukatlar analık halinde her doğumda bir kere olmak üzere bu ücrete hak kazanır. Bu paranın daha sonra geri ödenmesi, faizi taksiti yok. İstanbul Barosu, doğum belgesi, avukatlık kimlik kartı, çocuğun nüfus cüzdanı ve IBAN numarasının fakslanmasını yahut taranarak elektronik posta gönderilmesi halinde işlemleri başlatıyor. Yalnız kimlik kartının çipli olması gerekiyormuş.
Ödeme başvurudan kısa bir süre sonra verdiğiniz IBAN hesabına yatıyor.
Verilen paranın miktarına baktığınızda onca gider ve paranın düşük alım gücü karşısında pek bir anlamı olmasa da hiç yoktan iyidir dedirtiyor insana.
Ayrıca, Türkiye Barolar Birliği’ne yaptığım ziyarette TBB Bşk. Yrd. Sn. Başar Yaltı ile yaptığımız görüşmede -hatta yazılı olarak da talep ettim- özellikle BAĞKUR’lu avukat kadınlara işsizlik maaşına benzer bir kredi verilmesinin mümkün olup olmayacağını sordum. Amacı, doğumla birlikte aktif çalışamayan, haliyle para da kazanamayan ve sırtında ofis kirası/ofis masrafı/muhasebe/vergi vb. sorumlulukları taşıyan kadın avukatın yükünün hafifletilmesi. Geri ödemesiz bir para da değil; daha sonra (5 yıl sonra gibi bir sürede) faizsiz olarak ya da uygun görülen süre ve şekilde geri ödenecek bir kredi. Ne var ki ödenmeyen baro aidatları, geri tahsil edilemeyen stajyer avukat kredileri sebebiyle şu an için böyle bir şeyin pek mümkün olamayacağı cevabını aldım.
Aldığım cevap karşısında o anda tabi talebimde ısrarcı olamasam da bu konunun uzun vadede irdelenmesi ve üzerinde çalışılması gerektiğini düşünüyorum. Bu nedenle ne İstanbul Barosu’nun ne de Türkiye Barolar Birliği’nin olumsuz cevapları beni yıldıramayacak. Bu konuda benimle birlikte tüm meslektaşlarımın da talepkâr olması gerektiğine inanıyorum. Çünkü bu tür bir kredi doğum yapan avukat kadınların ofislerini kapatmak zorunda kalmamaları ve meslekten uzaklaşmamaları adına büyük bir adım olacaktır.
Sonuç olarak, mesleğin hepimize yaşattığı sonsuz stres, yoğunluk ve koşturma içerisinde dönüp kendi haklarımızı talep etmeyi unutabiliyor ya da bunlar için vakit ayıramıyor olabiliyoruz. Bu vesile ile tüm kadın meslektaşlarımın ya da eşi hamile olan ya da doğum yapmış olan erkek meslektaşlarımın bu önemli ayrıntıya dikkatini çekeyim dedim.
Av. Feyza Altun Meriç
Av. Feyza Altun Meriç
(Bu köşe yazısı, sayın Av. Feyza Altun Meriç tarafından www.hukukihaber.net sitesinde yayınlanması için kaleme alınmıştır. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısının tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısının bir bölümü, aktif link verilerek kullanılabilir. Yazarı ve kaynağı gösterilmeden kısmen ya da tamamen yayınlanması şahsi haklara ve fikri haklara aykırılık teşkil eder.)