Siyasi iktidar, kendisine muhalif olan kamu kurumu niteliğindeki kuruluşlar ve meslek örgütlerinin adından, önce “Türk” ve “Türkiye” adını çıkarmak istedi.
İlk gündeme gelen “Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği-TMMOB”nin adında yer alan “Türk” kelimesi ve “Türkiye Barolar Birliği-TBB” adında yer alan “Türkiye” sözcüğünün kaldırılması istemi oldu. Biraz da zamanlama erken olduğu için bunda pek başarılı olunamayınca, bu adımdan vaz geçilmedi ama süreç ertelendi.
Şimdi ise istenen şey bu örgütleri bölmek, parçalamak; bu suretle yandaş kurumlar kurarak, muhalif örgütlenmeyi zayıflatmak ve yok etmektir.
ÇOKLU BARO-ÇOKLU BAROLAR BİRLİĞİ
Bunun ilk göstergesi olarak, “ameliyat masasına” yatırılan ilk kamu kurumu niteliğindeki meslek örgütlerinden “Baro’lar” seçildi. Çünkü Baro’lar; Adaletin “İddia, Savunma, Karar” olarak betimlenen üçlüsünün “Savcı, Hakim, Avukat” sıralamasında yer almakta idi ve bu sıralamada son aşamaya gelinmişti.
Bu kez amaç; ismin değiştirilmesinden önce, kurum ve kuruluş yapısının değiştirilerek, mesleki örgütlenmeyi çözmek, parçalamak ve zayıflatmak oldu.
Mevcut sistemde, her İl’de bir Baro vardır ve bu Baro’ların seçtiği “delegeler” Türkiye Barolar Birliğini oluşturur. Benzer düşünüş açısı ile, eğer Baro sayısı artacak ise, Türkiye Barolar Birliği sayısı da artabilir ve birkaç tane TBB olabilir.
BAROCUK SAYISI
Şimdi kurulmak istenen sistem ile; üye sayısı 5.000’i geçen her İl’de, istek halinde, her 2.000 Avukat için bir Baro oluşturulabilecek. Baro kurulması için gereken 2.000 sayısına çok yaklaşıldığı zaman, sayıyı tutturmak için “Futbolcu transferi” gibi “Avukat transferleri de” başlayacak.
Bu hesapla; 2019 sonu itibariyle Ankara Barosu’na kayıtlı 17.598 üye olduğuna ve her 2.000 Avukat için bir baro kurulabileceğine göre Başkent Ankara’da 8 adet Baro kurulabilecek.
İstanbul için durum daha da değişik. 2019 yılı itibariyle İstanbul Barosu’na kayıtlı 46.052 Avukat var ve bu hesap yöntemi ile İstanbul’da tam 23 adet Baro olabilecek.
İzmir Barosu’nda kayıtlı Avukat sayısı 9.612 olduğuna göre, bu ilde kurulabilecek Baro Sayısı da –şimdilik- 4 olacak. Ancak İzmir Barosu’na çok değil yalnız 388 yeni üyenin kayıt olması halinde, Baro sayısı 5 olabilecek.
Kayıtlı Avukat’larda, neden 3, 4 değil de 5.000 rakamı baz alınıyor?
Çünkü halen Türkiye’de İl bazında 5.000’i aşkın Avukat üyesi olan yalnızca üç İl var.
Bunlar sırasıyla “İstanbul, Ankara ve İzmir” ve bunlar; düşünüş, yerel yönetim olarak iktidarın en fazla başını ağrıtan üç İl’i oluşturuyor.
VATANDAŞ SAYISINA GÖRE ÖRGÜT
Bir başka bakış şekli ile, eğer üye veya vatandaş sayısı nazara alınarak, kurum veya yönetici sayısı belirlenecek ise, her İl’de neden yalnızca 1 Vali var. Bu bakış açısına göre Vali sayısı da, o ilde bulunan kayıtlı vatandaş sayısına göre artabilmeli.
Ayrıca “Anayasa’nın” 135. Maddesine göre; Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları, yani Baro’lar ve Barolar Birliği; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan kamu tüzel kişilikleridir.
Her İl’de kurulu çok sayıdaki aynı meslek kuruluşunun, yukarıda sayılan konularda birbirinden farklı, değişik ve çelişik kararlar alması halinde durum ne olacaktır. Bu sorunun yanıtı gayet basittir. Durum “kaos ortamı” olacaktır.
HATALI SAVUNMA
Bu durumda, bazı Baro’ların veya muhalefet partilerinin; “Bizim de Barolar ve Avukatları ilgilendiren kanunlarda düzeltilmesini istediğimiz bölümler var ancak bunlar karşılıklı görüşme ile yapılmalıdır” şeklinde açıklamalarda bulunmaları büyük bir hatadır. “İşte görüştük ve yaptık” denilerek çoklu Baro sisteminin getirilmesine yola açabilecektir.
İSKEMLE
Olayı bir espri ve gülümse ile sonlandırmak istersek, yeni tasarıdaki bir bölüme bakmak yeterli olacaktır: Yeni tasarıya göre; her Adalet Sarayı’nda (!) Avukatlar için ihtiyaca göre yer ayrılacak. Birden fazla baronun bulunduğu İl’lerde Baro için ayrılacak yer TBB’ye tahsis edilecek ve TBB “Baro’lara kayıtlı avukat sayısını” esas alarak bu yeri Baro’lara tahsis edecek. Yani bir Baro’ya kayıtlı üye sayısının çok olması halinde, bekleme odasında ona 3 iskemle verilirken, üye sayısı az olan Baro mensubuna bir iskemle düşecek, diğer Baro mensupları ise ayakta bekleyecekler.
Çoklu Baro, çok şeylere vesile olacak.
“Hayırlara vesile olur İnşallah.!!!”
Av.A.Erdem Akyüz
Ankara Barosu Avukatı
Hukukun Egemenliği Derneği
Kurucu Genel Başkanı