Ülkemizde son dönemlerde 2-3 yılda bir hatta daha kısa aralıklarla Sosyal Güvenlik Kurumu(SGK) alacaklarına ilişkin yapılandırma yasaları çıkmaktadır. Ödemesi geciktirilen SGK borçlarına gecikme cezası, gecikme zammı vb. uygulanması nedenleri ile birçok kez asıl alacağın çok üzerinde rakamlara çıkan borçlar, vatandaşların daha sonra ödeme yapma imkânını oldukça kısıtlamaktadır. Bu gibi yapılandırma yasaları ile vatandaşların yüksek miktardaki borçları hem önemli ölçüde indirilmekte hem de taksitler halinde ödeme imkânı söz konusu olabilmektedir. Bu durum vatandaşların lehine olduğu gibi SGK`nın da gelirlerinin artmasına ve dolayısıyla gelir-gider dengesinin bir nebzede olsa sağlanmasına imkân tanımaktadır.
İşte bu doğrultuda 6736 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun” yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. SGK tarafından yapılandırmaya ilişkin olarak 2016/18 sayılı Genelge çıkarılmıştır. Bizde bu yazımızda yapılandırma kapsamındaki SGK borçlarına ilişkin açıklamalar getireceğiz.
YAPILANDIRMA KAPSAMINDAKİ BORÇLAR NELERDİR?
2016 yılı Haziran ayı/dönemi ve önceki aylara ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce tahakkuk ettiği halde bu Kanunun yayımlandığı 19/8/2016 tarih itibarıyla ödenmemiş olan;
- 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri(sırasıyla SSK,Bağ-Kur, Emekli Sandığı) kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan; sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, ek karşılık primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi,
- Bu Kanuna göre yapılan başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenmesi imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi,
- SGK tarafından ilgili Kanunları gereğince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı,
- 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olanlardan kaynaklanan genel sağlık sigortası primi,
- Yaşlılık aylığı, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde(Bağ-Kur) belirtilen sigortalılık statüsü kapsamında sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerden, 2016 yılı Şubat ayı ve önceki aylara ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan sosyal güvenlik destek primi,
- 30/6/2016 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan; özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespitler sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi,
- 30/6/2016 tarihine kadar (bu tarih dahil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak için bu Kanunun yayım tarihini(19.08.2016) izleyen ikinci ayın sonuna kadar başvurulduğu halde bu sürenin sonuna kadar Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilememiş olan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi,
- 30/6/2016 tarihine kadar (bu tarih dahil) işlenen fiillere ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce kesinleştiği halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan idari para cezası,
- Bu madde kapsamına giren ve kanunun yayımı tarihinden önce asılları ödenen alacakların; Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla henüz ödenmemiş olan ferileri,
- 5510 sayılı Kanunun ek 5(Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar) ve ek 6(Ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişilerin sigortalılığı) ncı maddeleri kapsamında sigortalı olanlara ait sigorta primi,
- 2925 sayılı Kanun kapsamındaki tarım sigortalılarına(Tarım SSK) ilişkin sigorta primi,
ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları, yeniden yapılandırılması mümkün olan Kurum alacaklarını oluşturmaktadır.
İşte bu doğrultuda 6736 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun” yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. SGK tarafından yapılandırmaya ilişkin olarak 2016/18 sayılı Genelge çıkarılmıştır. Bizde bu yazımızda yapılandırma kapsamındaki SGK borçlarına ilişkin açıklamalar getireceğiz.
YAPILANDIRMA KAPSAMINDAKİ BORÇLAR NELERDİR?
2016 yılı Haziran ayı/dönemi ve önceki aylara ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce tahakkuk ettiği halde bu Kanunun yayımlandığı 19/8/2016 tarih itibarıyla ödenmemiş olan;
- 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri(sırasıyla SSK,Bağ-Kur, Emekli Sandığı) kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan; sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, ek karşılık primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi,
- Bu Kanuna göre yapılan başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenmesi imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi,
- SGK tarafından ilgili Kanunları gereğince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı,
- 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olanlardan kaynaklanan genel sağlık sigortası primi,
- Yaşlılık aylığı, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde(Bağ-Kur) belirtilen sigortalılık statüsü kapsamında sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerden, 2016 yılı Şubat ayı ve önceki aylara ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan sosyal güvenlik destek primi,
- 30/6/2016 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan; özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespitler sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi,
- 30/6/2016 tarihine kadar (bu tarih dahil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak için bu Kanunun yayım tarihini(19.08.2016) izleyen ikinci ayın sonuna kadar başvurulduğu halde bu sürenin sonuna kadar Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilememiş olan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi,
- 30/6/2016 tarihine kadar (bu tarih dahil) işlenen fiillere ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce kesinleştiği halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan idari para cezası,
- Bu madde kapsamına giren ve kanunun yayımı tarihinden önce asılları ödenen alacakların; Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla henüz ödenmemiş olan ferileri,
- 5510 sayılı Kanunun ek 5(Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar) ve ek 6(Ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişilerin sigortalılığı) ncı maddeleri kapsamında sigortalı olanlara ait sigorta primi,
- 2925 sayılı Kanun kapsamındaki tarım sigortalılarına(Tarım SSK) ilişkin sigorta primi,
ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları, yeniden yapılandırılması mümkün olan Kurum alacaklarını oluşturmaktadır.