Perşembe günü Shizuoka Bölge Mahkemesi tarafından beraat ettirilen Iwao Hakamada, savaş sonrası Japon ceza adaletinde yeniden yargılamada suçsuz bulunan beşinci idam mahkumu oldu.
Dava, Japonya'da idam cezasının kaldırılmasına ilişkin tartışmaları yeniden alevlendirebilir.
Japon kamu yayın kuruluşu NHK'nın aktardığına göre, mahkeme başkanı Koshi Kunii, mahkemenin çok sayıda delil uydurulduğunu kabul ettiğini ve Hakamada'nın suçlu olmadığını belirtti.
Hakamada 1966 yılında bir şirket yöneticisi ve üç aile üyesinin öldürülmesi ve Japonya'nın merkezindeki evlerinin ateşe verilmesi olayında cinayetten hüküm giymişti. 1968'de ölüm cezasına çarptırıldı ancak uzun temyiz ve yeniden yargılama süreci nedeniyle infaz edilmedi.
Çoğu ölüm hücresinde olmak üzere yaklaşık 50 yılını parmaklıklar ardında geçiren Hakama, dünyanın en uzun süre hapis yatan idam mahkumu olarak kayıtlara geçti.
Dava süreci
Iwao Hakamada, patronunu eşi ve iki genç çocuğuyla birlikte öldürmek ve evini soymak suçuyla 1968 yılında idam cezasına çarptırıldı.
Başlangıçta suçlamaları reddeden Hakamada bir süre sonra itirafta bulundu. Ancak daha sonra, dayak da dahil acımasız bir polis sorgusundan geçtiği için itirafa zorlandığını ileri sürdü. İtirafını geri alma çabaları sonuçsuz kalan mahkum hakkındaki karar 1980 yılında Yüksek Mahkeme tarafından onaylandı.
Üst mahkemenin yeniden yargılanması için yaptığı ilk başvuruyu reddetmesi tam 27 yıl sürdü. Şu anda 91 yaşında olan kız kardeşi Hideko Hakamada tarafından 2008 yılında yapılan ikinci yeniden yargılama başvurusunda mahkeme nihayet 2023 yılında Hakamada lehine karar vererek, ekim ayında başlayan son yeniden yargılamanın önünü açtı.
Uzun süren bir mücadelenin ardından, Shizuoka'daki bir bölge mahkemesi, 2014 yılında müfettişlerin delil yerleştirmiş olabileceği sonucuna vararak, Hakamada'nın yeniden yargılanmasına karar verdi.
Müfettişlerin Hakamada'nın işlediği iddia edilen suç sırasında üzerinde olan ve fermente soya fasulyesi ezmesi tankına sakladığını iddia ettiği beş parça kan lekeli giysi en önemli tartışma noktalarından biriydi. Kıyafetler, Hakamada'nın tutuklanmasından bir yıldan fazla bir süre sonra bulundu.
Savunma avukatları ve daha önceki yeniden yargılama kararları, kan örneklerinin Hakamada'nın DNA'sıyla eşleşmediğini ve savcıların kanıt olarak sunduğu pantolonun Hakamada için çok küçük olduğunu ve denediğinde üzerine olmadığını ileri sürdü.
Bu kanıtlar üzerine mahkemenin yeniden yargılama kararı vermesi sonucu cezaevinden tahliye edilse de Hakamada mahkumiyetten aklanmamıştı. Tahliyesinin ardından eski boksör, zayıf sağlığı ve yaşı nedeniyle kaçma riski düşük olduğu için cezasını evde çekmeye devam etti.
Perşembe günkü karardan önce mayıs ayında Shizuoka'daki bölge mahkemesinde yapılan son duruşmada savcılar yine idam cezası talep etmiş, bu da hak gruplarının savcıların davayı uzatmaya çalıştığı yönündeki eleştirilerini tetiklemişti.
Yeniden yargılamaların önündeki aşırı yüksek engeller de hukuk uzmanlarını sistemin gözden geçirilmesi çağrısında bulunmaya sevk etti.
Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD), G7 ülkeleri arasında hala idam cezası uygulayan iki ülke olurken, Japon hükümeti tarafından yapılan bir anket, halkın ezici çoğunluğunun idamları desteklediğini gösterdi.
Japonya'da infazlar gizlilik içinde gerçekleştiriliyor ve mahkumlar infaz sabahına kadar akıbetleri hakkında bilgilendirilmiyor. Japonya 2007 yılında idam edilenlerin isimlerini ve işledikleri suçların bazı ayrıntılarını açıklamaya başladı ancak açıklamalar hala sınırlı düzeyde.
Destekçileri Hakamada'nın yaklaşık yarım asırlık tutukluluğunun akıl sağlığına zarar verdiğini belirtiyor. Hakamada'nın bu sürenin çoğunu idam korkusuyla hücrede geçirdiğine de dikkat çekiliyor.
Kız kardeşi Hideko Hakamada hayatının neredeyse yarısını Hakamada'nın masumiyetini kazanmaya adadı. Perşembe günkü karardan önce, hiç bitmeyen bir mücadele içinde olduğunu vurguladı.
Tokyo'da gazetecilere verdiği demeçte, "Yeniden yargılama başlatmak çok zor," dedi. "Sadece Iwao değil, eminim haksız yere suçlanan ve acı çeken başka insanlar da var. ... Yeniden yargılamanın daha kolay yapılabilmesi için ceza yasasının gözden geçirilmesini istiyorum." (Euronews)
