Sarıkamış ile deniz şehitleri arasındaki bağlantıyı çoğu kişi bilmez. Bazı kaynaklardan yaptığımız alıntı ve çalışmalarımızla, tarihimizin şanlı ve bir o kadar üzüntülü bölümü hakkında bilgi sunmak istiyoruz.
“İstanbul’dan Erzurum’a yapılacak nakliyat için Anadolu’da şose, tren yolu olmaması nedeniyle Erzurum’a ulaşacak en uygun yol olarak İstanbul’dan Trabzon’a kadar vapur, buradan Erzurum’a şose yol kullanılmakta idi. Bezm-i Âlem, Mithat Paşa ve Bahr-i Ahmer gemileri ile bir gemi daha, 5 - 6 Kasım 1914, saat 22.00’de, Trabzon’a gitmek üzere Boğazdan yola çıkmışlardır.
Aynı tarihlerde Rus savaş gemileri ise tek kömür nakil limanımız olan Zonguldak’ı bombalamak için gelmişler ve 7 Kasım sabahı 08.20’de Zonguldak’a ulaşan Rus gemileri saat 09.30’a kadar şehri bombardıman ettikten sonra, Sivastopol’e geri dönmek üzere yol verildiği esnada, önde bulunan kruvazör fırtınalı havada, sisler içinde önce iki, sonra üçüncü geminin de silueti ile karşılaşır. Donanma hemen muharebe nizamı alır ve Kafkas Cephesi’ne İstanbul’dan asker, erzak, mühimmat, harita ve giyecek getirmekte olan 3 gemi Trabzon’a doğru yol alırken, Zonguldak – Ereğli açıklarında batırılır.
Fevzi Çakmak’a göre gemilerde bir daha ele geçmeyecek kışlık donanım, bu savaş için (Sarıkamış Savaşı) çok gerekli olan haritalar, cephane, keşif amaçlı kullanılacak 2 tayyare, 3 pilot ve bir tayyare bölüğü, askerler, binlerce askeri giysi ve Teşkilat-ı Mahsusa tarafından cephe arkasında isyan çıkarmak üzere özel olarak yetiştirilmiş Çerkez liderler bulunuyordu.
Batan gemilerden çıkan yüzlerce asker, Ruslar tarafından esir alınır, önce Sivastopol’a, sonra Sibirya’nın Doğusunda bulunan Dauria esir kampına götürülerek demir yolu inşaatlarında ve çeşitli işlerde çalıştırılırlar. Daha sonra Krasnoyark Esir Kampına oradan da Viladivostok’taki kampa götürülürler. Bu kamplarda esirlerin yarısından fazlası hayatını kaybetmiştir.
Yeterli güvenlik önlemi almaksızın yola çıkarılan ve Karadeniz Ereğli açıklarında batırılan gemilerimiz ve kayıplarımız, Sarıkamış felaketi’nin başlangıcı olmuştur. Bu malzemeler ve askerler Trabzon’a oradan Erzurum’a ulaşsaydı Kafkas Cephesi ve Sarıkamış Savaşı çok daha farklı olarak sonuçlanabilecekti.
Her yıl 7 Kasım’da Karadeniz Bölge Komutanlığı ve Karadeniz Ereğli Belediyesinin birlikte organize ettiği törenlerde “Sarıkamış Deniz Şehitleri Anıtı’na” çelenk konularak tören yapılmaktadır.”
Buraya kadar olan bilgiler Sarıkamış Dayanışma Grubu Kurucu Başkanı Dr. Bingür Sönmez’den ve Sarıkamış Şehitleri Gönüllüleri sayfasından alınmıştır.
“7 Kasım Sarıkamış Deniz Şehitleri Anma Günü’nü” hazırlayan Kdz.Ereğli Belediye Başkanı Halil Posbıyık ile tüm emeği geçenlere teşekkür ederiz.
Ben de, o bölgenin bir insanı olarak ve büyük amcam İsmail (Mollaahmetoğlu) Akyüz’ü, Kafkas cephesinde gazi olduktan sonra tekrar döndüğü savaş alanında esir olup Vladivostok Şehitliğine emanet etmiş bir kişi olarak, tüm şehit ve gazilerimizi rahmetle anmaktan ve Kurtuluş Savaşımızı başlatan ve kazanan halkımız ile Mustafa Kemal Atatürk’ü tekrar ve sonsuza kadar hatırlamaktan onur duymaktayım.
Av.A.Erdem AKYÜZ
