İŞTE İNSAN HAKLARI EYLEM PLANI

Adalet Bakanlığı tarafından, “Özgür birey, güçlü toplum; daha demokratik bir Türkiye” vizyonuyla 1,5 yılı aşkın sürede hazırladığı İnsan Hakları Eylem Planı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı.

02.03.2021 - 16:54 Yayınlanma

08.10.2024 - 13:30 Güncelleme

Yeni anayasa için milat anlamına gelen İnsan Hakları Eylem Planı, mevzuat ve idari faaliyetlerini hukuki öngörülebilirlik, şeffaflık ve hesap verilebilirlik temelinde ele alırken, mülkiyet hakkı, kazanılmış haklar, suç ve cezanın şahsiliği ve masumiyet karinesine güçlü bir vurgu yapıyor. Cumhuriyetin 100. yılına girmeye hazırlanan Türkiye’nin bu süreçte temel politika belgesi olacak İnsan Hakları Eylem Planı, yargının bağımsızlığını ve tarafsızlığını, hakimlik teminatını ve adalete erişimi güçlendirecek önemli faaliyetler içeriyor.

“Özgür birey, güçlü toplum; daha demokratik bir Türkiye” vizyonu doğrultusunda hazırlanan İnsan Hakları Eylem Planı, 11 temel ilke, 9 amaç, 50 hedef, 393 faaliyet öngörülüyor.

BAKAN GÜL: "İNSAN HAKLARI EYLEM PLANI ÜLKEMİZE, DEVLETİMİZE VE TÜM VATANDAŞLARIMIZA HAYIRLI OLSUN"

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, 'Özgür birey, güçlü toplum; daha demokratik bir Türkiye' vizyonuyla hazırlanan İnsan Hakları Eylem Planı’nın bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanacağını belirterek, “İnsan Hakları Eylem Planı ülkemize, devletimize ve tüm vatandaşlarımıza hayırlı olsun.” dedi.

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Telegram hesabından yaptığı paylaşımda, İnsan Hakları Eylem Planı'nın bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanacağını hatırlattı. Bakan Gül mesajında şu ifadelere yer verdi:

“Özgür birey, güçlü toplum; daha demokratik bir Türkiye' vizyonuyla hazırlanan İnsan Hakları Eylem Planı bugün Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanıyor. İnsan Hakları Eylem Planı, Cumhuriyetin 100. yılına girmeye hazırlanan ülkemizin bu süreçte temel politika belgesi olacak. Bugün aynı zamanda 'yeni ve sivil anayasa' çalışmaları için milat anlamına geliyor. Milletimizle beraber yapacağımız 83 milyonun anayasası ile demokrasi tarihimize yeni bir sayfa açacağız. İnsan Hakları Eylem Planı ülkemize, devletimize ve tüm vatandaşlarımıza hayırlı olsun.”

TEMEL İLKELER

Eylem Planı, hedef ve faaliyetlerden önce 11 temel ilkeyi seslendiriyor. Hükümetin siyasi duruşunu ve devletin taahhütlerini yansıtan bu ilkeler önümüzdeki dönemin pusulası niteliğinde:

1. İnsan, doğuştan sahip olduğu vazgeçilmez haklarıyla yaşar. Devletin temel amaç ve görevi, bu hakları korumak ve geliştirmektir.

2. İnsan onuru, bütün hakların özü olarak hukukun etkin koruması altındadır.

3. Dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebepler temelinde hiçbir ayrımcılık söz konusu olmaksızın herkes hukuk önünde eşittir.

4. Kamu hizmetinin herkese eşit, tarafsız ve dürüst biçimde sunulması, bütün yönetsel faaliyetlerin temel özelliğidir.

5. Mevzuat, tereddüt doğurmayacak şekilde açık, net, anlaşılır ve öngörülebilir kurallar içerir, kamu otoriteleri bu kuralları hukuk güvenliği ilkesinden ödün vermeden hayata geçirir.

6. Sözleşme özgürlüğüne, hukuki güvenlik ilkesi ve kazanılmış hakların korunması prensibine aykırı olarak hiçbir şekilde müdahale edilemez.

7. Devlet, girişim ve çalışma hürriyetini rekabete dayalı serbest piyasa kuralları ile sosyal devlet ilkesi çerçevesinde korur ve geliştirir.

8. Adli ve idari işleyiş; masumiyet karinesi, lekelenmeme hakkı ve ceza sorumluluğunun şahsiliği ilkelerini koruyan, gözeten ve güçlendiren bir yaklaşımı merkezine alır.

9. Hiç kimse eleştirisi veya düşünce açıklaması nedeniyle özgürlüğünden yoksun bırakılamaz.

10. Hukuk devleti, hak ve özgürlükler ile adaletin teminatı olarak her alanda tahkim edilir.

11. Haklarının ihlal edildiğini iddia eden herkes, etkili kanun yollarına zahmetsiz şekilde erişebilmelidir. Adalete erişim, hak ve özgürlüklere saygının merkezindedir.

AMAÇLAR

- Daha Güçlü Bir İnsan Hakları Koruma Sistemi

- Yargı Bağımsızlığı ve Adil Yargılanma Hakkının Güçlendirilmesi

- Hukuki Öngörülebilirlik ve Şeffaflık

- İfade, Örgütlenme ve Din Özgürlüklerinin Korunması ve Geliştirilmesi

- Kişi Özgürlüğü ve Güvenliğinin Güçlendirilmesi

- Kişinin Maddi ve Manevi Bütünlüğü ile Özel Hayatının Güvence Altına Alınması

- Mülkiyet Hakkının Daha Etkin Korunması

- Kırılgan Kesimlerin Korunması ve Toplumsal Refahın Güçlendirilmesi

- İnsan Hakları Konusunda Üst Düzey İdari ve Toplumsal Farkındalık

İNSAN HAKLARI EYLEM PLANINDA YER ALAN BAZI BAŞLIKLAR

Siyasi Partiler ve Seçim Mevzuatı Çalışması Yapılacak

Demokratik katılımı güçlendirmek amacıyla siyasi partiler ve seçim mevzuatıyla ilgili

kapsamlı çalışmalar yapılacak.

Avrupa Birliği Müktesebatına Uyum Çalışmalarına Hız Verilecek

Avrupa Birliğine tam üyelik konusundaki irade güçlü bir şekilde yansıtılacak. Karşılıklı hak ve yükümlülükler çerçevesinde müzakere sürecinin bir an önce tamamlanması için adımlar atılacak. Avrupa Birliği ile vize serbestisi diyaloğunda karşılanması beklenen hususlara yönelik çalışmalara hız verilecek.

Hak ve Özgürlükler Daha Etkin Korunup Genişletiliyor

Hak ve özgürlüklere ilişkin standartların yükseltilmesine yönelik mevzuat değişiklikler yapılacak. Ayrıca ifade ve basın özgürlüğünde gazeteci güvenliğinin esas olmasına yönelik tedbirler alınacak.

Uzun Yargılamadan Kaynaklı Mağduriyetler Gideriliyor

Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapılmasına gerek kalmaksızın doğrudan İnsan Hakları Tazminat Komisyonuna başvurulabilecek.

Ceza İnfaz Kurumları İnsan Hakları İzleme Komisyonu Kuruluyor

İnsan hakları odaklı denetim ve takibin daha etkili bir şekilde yapılabilmesi için bağımsız bir komisyon kurulacak. Komisyonda barolar, sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerden de temsilciler yer alacak.

Sulh Ceza Hâkimlerinin Kararlarına Dikey İtiraz Usulü Getiriliyor

Sulh ceza hâkimliklerinin tutuklama ve diğer koruma tedbirlerine ilişkin kararlarına başka bir sulh ceza hâkimi bakmayacak. Dikey itiraz usulü getirilecek.

Tutuklama Şartları Yeniden Belirleniyor

Tutuklamada ölçülülük ve orantılılık ilkeleri doğrultusunda katalog suçların kapsamı daraltılacak. Katalog suçlar bakımından da “somut delile dayanma şartı” getirilecek. Müdafiyle görüşme hakkını kısıtlayan kanun hükümleri gözden geçirilecek.

Adli Kontrol Tedbiri Hak ve Özgürlük Temelli Yaklaşımla Revize Ediliyor

Adli kontrol tedbiri belirli aralıklarla incelenecek. Tedbirlere üst süre sınırı getirilmesi

ile imza yükümlülüğünün teknolojik imkânlar kullanılarak yerine getirilmesi gibi yenilikler hayata geçirilecek. “Konutu terk etmeme” adli kontrol tedbirinde geçen sürenin, sonuç cezanın infazından mahsubu sağlanacak. Ayrıca tutuklama, adli kontrol ile diğer bazı koruma tedbirlerinin yanlış veya haksız uygulanması halinde bu uygulamadan mağdur olan kişiye tazminat ödenmesi sağlanacak.

Sulh Ceza Hâkimleri Görevlerinin Niteliğine Göre İhtisaslaşacak

Sulh ceza hâkimliklerinin, idari yaptırım kararlarına karşı yapılan başvurularda ihtisaslaşmaları sağlanacak. Tutuklama ve adli kontrol uygulamalarına ilişkin olarak sulh ceza hâkimleri ve savcılara düzenli olarak eğitim verilecek. Yetkisizlik, görevsizlik ve merci tayini hallerinde tutukluların yaşadıkları mağduriyetler giderilecek. Yetkisizlik, görevsizlik ve merci tayini gibi durumlarda tutukluluğa itiraz ve gözden geçirmeye ilişkin uygulamadan kaynaklı mağduriyet ve belirsizlikler giderilecek.

Kişi Özgürlüğü ve Güvenliğine İlişkin Mevzuat Gözden Geçirilecek

Kişi özgürlüğü ve güvenliğiyle ilgili mevzuat ölçülülük ve orantılılık ilkeleri çerçevesinde gözden geçirilecek ve analiz raporu hazırlanacak.

Arama Uygulamaları Esnasında Kişilik Haklarının Korunması Esas Alınıyor

Üst ve beden aramalarının, insan onurunu zedelemeyecek şekilde uygulanmasına yönelik kararlılık sürdürülerek kolluk görevlileri ve ceza infaz kurumu personeline düzenli eğitim verilmesine devam edilecek.

Adli Süreçlerde Bireylerin Onur ve Haysiyetleri ile Özel Hayatlarına Üst Düzey Koruma Sağlanacak

Suçla veya dava konusu olayla ilgisi bulunmayan kişilerin özel hayatlarına ilişkin hususların yargı kararlarıyla kamuoyuna yansımaması için gereken tedbirler alınacak. İletişimin tespiti ve dinlenmesi şeklindeki koruma tedbiriyle elde edilen kayıtların beraat kararı verilmesi halinde de yok edilmesi sağlanacak. Kişinin onur ve haysiyetine, özel hayatının gizliliğine karşı işlenen fiiller ile iftira ve suç uydurma suçları daha etkin bir şekilde soruşturulacak.

Siber Suçlar ve Siber Zorbalıkla Daha Etkili Mücadele Edilecek

Siber suçlar ve siber zorbalıkla ve kişilik haklarının sosyal medya üzerinden ihlaline yönelik fiillerle etkin mücadele edilecek.

Sadece İfade Almaya Yönelik Gözaltı Uygulamasına Son Verilecek

Vatandaşlarımızın mesai saatleri dışı ve hafta sonu sadece ifade alınması için gözaltına alınma uygulamasına son verilecek ve bu işlemlerin adliyelerde 7 gün 24 saat yapılabilmesi sağlanacak.

Hukuk Sistemimize İdari Sulh Usulü Kazandırılıyor

Gerçek ve tüzel kişiler ile devlet arasındaki uyuşmazlıkların en hızlı ve en az maliyetle çözülmesi için idari sulh usulü getiriliyor.

İdare Karşısında Vatandaş Güçlendirilecek

İdareye yapılan başvurularda idarenin cevap verme süresi 60 günden 30 güne indirilecek.

İdari Yargıda Tarafların Eşitliği İlkesi Güçlendirilecek

İdari davalarda dosyaya sonradan giren bilgi ve belgelerin taraflara tebliği zorunlu hale getirilecek. Muhtemel hak kayıplarının önlenebilmesi için, davanın ilgililere ihbarına ilişkin uygulamadan kaynaklı aksaklıklar giderilecek ve davaya katılan kişilerin tek başına kanun yoluna başvurabilmesi sağlanacak.

Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Şeffaflık ve Öngörülebilirlik Artırılacak

Kamu hizmetlerinin sunumunda uyulacak usul ve esaslara ilişkin mevzuat düzenlemesi yapılacak.

Dış Yatırımcı ve Yabancılara Türk Hukuk Sistemi Tanıtılacak

Uluslararası yatırımcılar ve yabancı kişilere, hakları ile Türk hukuk sistemini anlatan yazılı ve görsel materyaller kendi dillerinde hazırlanarak erişimlerine sunulacak.

Teşebbüs Hürriyeti Öngörülebilirlik Çerçevesinde Güçlendiriliyor

Sözleşme ve teşebbüs hürriyetine ilişkin mevzuat ve uygulama, öngörülebilirlik ve şeffaflık ilkeleri temelinde analiz edilecek. Bu ilkelere aykırı görülen hükümler yürürlükten kaldırılacak.

Vergi Suçlarına İlişkin Yeni Düzenlemeler Yapılacak

Vergi suçunun her yıl için ayrı ayrı oluşması yerine tek suç kabul edilerek zincirleme suç hükümlerinin uygulanması sağlanacak. Etkin pişmanlık hükümlerinin vergi suçları için de uygulanabilmesi sağlanacak.

Hak Kayıplarının Önlenmesi için Kanun Yollarına Başvuru Süreleri Arasındaki Farklılıklar Gideriliyor

Adli ve idari yargıda itiraz, istinaf ve temyiz başta olmak üzere kanun yollarına başvuru süreleri yeknesaklaştırılacak. İstinaf ve temyize başvurma sürelerinin gerekçeli kararın tebliğiyle başlaması uygulamasına geçilecek.

İdarenin Taraf Olduğu Uyuşmazlıklarda Pilot Dava Usulü Getirilecek

İdari yargıda pilot davada verilecek kararın aynı konudaki uyuşmazlıklar bakımından

bağlayıcı olması sağlanacak.

Mülkiyet Hakkı Daha Etkin Korunacak

Kamulaştırmasız el atma işlemlerine karşı valilikler nezdinde idari bir başvuru yolu getirilecek. Kusuru bulunan kamu görevlilerine karşı idari yaptırım yolu açılacak. Kamulaştırmasız el atma eylemlerinden kaynaklı davaların öncelikle görülmesi sağlanacak. Bu davalarda yargılama harç ve giderleri ile vekâlet ücretinin ilgili idareye yükletilmesine ilişkin düzenleme yapılacak.

İmar Uygulamalarından Kaynaklı Mülkiyet Hakkı İhlalleri Önlenecek

Ortaklık payı ve bedelsiz terk uygulamaları bakımından şeffaflık, hesap verilebilirlik ve objektiflik ilkeleri çerçevesinde uygulama birliği sağlanacak. İmar planı izleme ve denetleme sistemi oluşturulacak ve böylelikle parselasyon işlemlerine ilişkin İmar Kanunu’nun 18’inci maddesi uygulamasından kaynaklı olarak vatandaşların yaşadığı mağduriyetler giderilecek.

Mülkiyet Hakkının Sınırlandırılmasından Doğan Mağduriyetler Giderilecek

Hukuki öngörülebilirlik ve belirliliğin güçlendirilmesi için imar planlarındaki değişikliklerden kaynaklı uygulamada yaşanan mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla gerekli tedbirler alınacak.

İmar planlarında, kamu hizmetine tahsis amacıyla mülkiyet hakkına getirilen sınırlandırmalar ile hukuki el atmadan kaynaklı mağduriyetler giderilecek.

İdari Uygulamalardan Kaynaklı Mülkiyet Hakkı İhlalleri Önlenecek

Tapu siciline idareler tarafından konulan kamusal kısıtlamalar, elektronik ortamda malik ve ilgililerin bilgi ve erişimine sunulacak. Abonelik sözleşmelerinden alınan güvence bedelinin, verilen hizmetin türüne göre öngörülecek birim miktar üzerinden belirlenmesi ve alındığı tarihteki değerini koruyacak şekilde iadesi sağlanacak.

Yargıda Adli Yardım Hizmetleri Geliştirilecek

Yargılama giderlerini karşılayamayacak durumda olanlar için adli yardıma erişilmesi

kolaylaştırılarak e-devlet üzerinden başvuru imkânı getirilecek.

Yargı Kararları Kamuoyunun Erişimine Sunulacak

Bütün yargı kararları kişisel veriler korunarak yayınlanacak.

Gerekçeli Karar Hakkı Güçlendiriliyor

Yargı kararlarının yeterli, ikna edici ve anlaşılabilir olması sağlanacak. Bu hususta HSK’nın denetim alanı genişletildiği gibi istinaf dairelerine de bozma yetkisi tanınacak.

İdare Mahkemelerinde Gerekçeli Kararlar En Geç 30 Gün İçinde Yazılacak

İdari yargıda gerekçeli kararın otuz gün içinde yazılmasına ilişkin mevzuat düzenlemesi yapılacak.

Yargı Mensuplarının Terfi ve Teftiş Mekanizması Yeniden Yapılandırılacak

Terfi ve teftiş mekanizması; kararların yeterli gerekçeyle yazılıp yazılmadığı, isabet oranı, insan haklarına duyarlılık ve bilirkişi görevlendirme sürecinde kanunun aradığı şartlara gösterilen hassasiyet gibi objektif performans kriterleri çerçevesinde yeniden yapılandırılacak.

İhtisas Mahkemeleri Hâkimlerinin Çalışma Sürelerinde Davaların Tamamlanma ve İsabet Oranı Dikkate Alınacak

Başta kadastro mahkemeleri olmak üzere, hâkimlerin ihtisas mahkemelerinde çalışma süreleri, davaların tamamlanma durumu da dikkate alınarak tespit edilecek, tayin olunacak yeni görev yerleri ise dosyaların bitirilme ve isabet oranına göre belirlenecek.

Yüksek Yargı Üyeliği için Yaş Şartı Getiriliyor

Yargıtay ve Danıştay üyeliğine seçilebilmek için en az 45 yaş ile birinci sınıf olmanın yanı sıra belirli bir kıdem şartı getiriliyor.

Yargıda Belli Görevlere Atanabilmek için Asgari Kıdem Şartı Getirilecek

İlk derece ve istinaf mahkemelerinde Cumhuriyet başsavcılığı, adalet komisyonu başkanlığı, ağır ceza, ticaret ve idare mahkemeleri başkanlığı ve sulh ceza hâkimliği gibi görevlere atanabilmek için asgari mesleki kıdem şartı getirilecek.

Yargı Mensuplarına Yönelik Sürekli ve Zorunlu Eğitim Modeline Geçiliyor

Yargı mensuplarının bilgilerinin güncelliğini ve mesleki gelişimlerini sağlamak amacıyla sürekli ve zorunlu eğitim modeline geçilecek. İnsan hakları farkındalıklarını en üst düzeyde tutmak amacıyla meslek öncesi ve meslek içi eğitim faaliyetlerinde Anayasa Mahkemesi ve AİHM içtihatlarına da yer verilecek.

Anayasa Mahkemesi ve AİHM Kararları İlgili Hâkim ve Savcılara Bildirilecek

Anayasa Mahkemesi ve AİHM kararlarına UYAP üzerinden erişim imkânı sağlanacak. Bu kararlar başvuruya konu kararı veren ve kanun yolu incelemesini yapan hâkim ve savcılara bildirilecek.

Yargı Mensuplarının AİHM Nezdinde Staj İmkânları Artırılacak

Hâkim, savcı ve avukatların AİHM, Avrupa Konseyi ve diğer uluslararası insan hakları

mekanizmaları nezdinde staj ve çalışma ziyareti yapma imkânları geliştirilecek.

İhtisas Mahkemelerine Atanan Hâkimlere Görev Öncesi İlgili Alanda Eğitim Verilecek

İlk defa ihtisas mahkemelerine atanan hâkimlere göreve başlamadan önce ihtisas alanıyla ilgili eğitim verilecek.

Hâkim ve Savcı Yardımcılığı Getiriliyor

Hâkim ve savcıların mesleğe hazırlık döneminin daha etkin hale getirilmesi ve mesleki tecrübenin artırılması için hâkim ve savcı yardımcılığı müessesesi ihdas edilecek.

Hâkim ve Savcıların Mesleğe Girişlerinde İletişim Becerileri Gözetilecek

Hâkim ve savcı adaylarının mesleğe giriş sürecinde iletişim becerileri ve stres yönetimine ilişkin kabiliyetleri de dikkate alınacak.

Hâkim ve Savcılar “Staj Eğitim Merkezi” Olarak Belirlenen Adliyelerde Staj Yapacak

Hâkim ve savcı adaylığı döneminde adliye stajları “Staj Eğitim Merkezi” olarak belirlenen adliyelerde yapılacak.

Hâkim ve Savcı Adayları Anayasa Mahkemesinde de Staj Yapacak

Hâkim ve savcı adayları ile avukat stajyerlerine Anayasa Mahkemesi’nde staj imkânı

sağlanacak.

İnsan Hakları Araştırma Bursu Verilecek

Hâkim, savcı, avukat, kamu görevlileri ve akademisyenler ile lisans veya lisansüstü eğitim alanların başta insan hakları olmak üzere farklı hukuk disiplinlerinde yurt dışında eğitim görmeleri için “İnsan Hakları Araştırma Bursu” sağlanacak.

Savunma Hakkı Güçlendiriliyor

İddianameler mağdur ve müştekilere de tebliğ edilecek. İdari davalarda dosyaya giren bilgi ve belgelerin taraflara tebliği zorunlu hale getirilecek. Ceza yargılamasında müdafinin dosyayı inceleme yetkisine yönelik kısıtlama kararlarına üst süre sınırı getirilirken avukatların dosyalardan bilgi ve belge temin etmelerine ilişkin yasal yetkileri genişletilecek.

Kamu Avukatlarının Özlük Hakları İyileştirilecek

Kamu avukatlarının çalışma esasları gözden geçirilecek ve özlük hakları iyileştirilecek.

Avukatlık Stajyerlerinin Sorunları Çözülecek

Kamu çalışanlarının mesleklerini icra ederken aynı zamanda avukatlık stajı yapabilmelerine imkân sağlanacak.

Hastanelerde Adli Muayeneler Ayrı Birimlerde Yapılacak

Hastanelerde, adli muayeneye özgü birim ve fiziki mekânlar ile cinsel saldırı mağdurlarına özel merkezler ve kadın destek birimleri yaygınlaştırılacak.

Geri Gönderme Merkezlerindeki Barınma Koşullarına İlişkin Etkili Başvuru Yolu Getirilecek

Geri gönderme merkezlerindeki barınma koşullarına ilişkin şikâyetleri incelemek üzere etkili bir başvuru yolu oluşturulacak.

Kadına Karşı İşlenen Suçlara İlişkin Ağırlaştırıcı Sebeplerin Kapsamı Genişletiliyor

Eşe karşı işlenen suçlara ilişkin kanunda öngörülen cezayı artıran sebepler boşanmış eşi de kapsayacak şekilde genişletilecek.

Daha Etkin Bir Koruma için Tek Taraflı Israrlı Takip Fiilleri Ayrı Bir Suç Olarak Düzenlenecek

Kadınlara yönelik şiddetle çok yönlü mücadele kapsamında tek taraflı ısrarlı takip fiillerine ilişkin Türk Ceza Kanununda ayrı bir düzenleme yapılıyor.

Şiddet Mağduru Kadınlar için Avukat Görevlendirilecek

Şiddet mağduru kadınlar için avukat görevlendirilmesi imkânı getirilecek. Adli yardım

hizmetlerinden yararlanma koşulları kolaylaştırılacak.

Boşanma Davalarının Makul Sürede Çözülmesine Yönelik Önlemler Alınacak

Boşanma davalarının uzun sürmesinden kaynaklı mağduriyetleri giderecek düzenlemeler yapılarak uyuşmazlıkların derinleşmesinin önüne geçilecek.

Kişisel Verilerin Daha Etkin Korunması Sağlanacak

Kişisel Verileri Koruma Kanunu, Avrupa Birliği standartları ile uyumlu hale getirilecek. Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun idari para cezası kararlarına karşı sulh ceza hâkimlikleri yerine idari yargıya başvuru imkânı sağlanacak.

Gayrimenkul Satışları Noterler Tarafından Yapılabilecek

Gayrimenkul satış sözleşmelerinin noterler tarafından da yapılabilmesine imkân sağlanacak.

Noterlik İşlemlerinde Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi uygulamaya Konulacak

Noterlik işlemlerinde dijital dönüşüm hızlandırılacak. Ayrıca bu işlemlerde sahteciliği

tamamen ortadan kaldıracak olan Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi uygulamaya konulacak.

İcra Dairelerinde Kâğıtsız Ofis Ortamına Geçilecek

Elektronik ortamda yapılan icra takip işlemlerinin sayısı artırılacak ve icra dairelerinde

kâğıtsız ofis ortamına geçilecek

Borçluya Haczedilen Malını Satma İmkânı Getiriliyor

Alacaklıların menfaati de gözetilmek suretiyle borçluya haczedilen malını satma imkânı getirilecek.

Arabuluculuk Uygulaması Genişletiliyor

Arabuluculuk merkezlerinin kurulmasına ve denetlenmesine ilişkin standartlar getirilecek. Arabulucuların farklı alanlarda ihtisaslaşması sağlanacak.

Özel Hukuk Tüzel Kişileri Bilirkişilik Yapabilecek

Öncelikle taşınmaz ve motorlu taşıt değerleme ile muhasebe alanlarında olmak üzere özel hukuk tüzel kişilerinin bilirkişilik yapabilmelerine ilişkin uygulama geliştirilecek.

Spor Tahkim Kurulları Yeniden Yapılandırılıyor

Spor tahkim kurullarının yapısı ve işleyişi AİHM kararları da dikkate alınarak yeniden

düzenlenecek.

Kamu İhale Mevzuatı Gözden Geçirilecek

Kamu ihalelerinde rekabetin sağlanması ve şeffaflığın artırılması amacıyla Kamu İhale Mevzuatı gözden geçirilecek.

Çarşı ve Mahalle Bekçilerine Düzenli İnsan Hakları Eğitimi Verilecek

Kolluk görevlileri ile çarşı ve mahalle bekçilerine zor ve silah kullanımı ile kötü muamele teşkil edebilecek durum ve eylemler hakkında düzenli olarak eğitim verilecek.

Hükümlülerin Aileleriyle Bağları Güçlendirilecek

Hükümlülerin cezalarının mümkün olduğu ölçüde ailelerinin kolaylıkla ulaşabileceği

yerlerde infaz edilmesi ve bu suretle aile bağlarını sürdürmeleri sağlanacak. Açık görüş ve e-görüş imkânları artırılacak.

Hükümlü ve Tuttukların Haberleşme ve Yayınlara Erişimlerine İlişkin İmkânlar Artırılacak

Hükümlü ve tutukluların mektuplarına, avukatları ile yazışmalarına, süreli ve süresiz yayınlara erişimlerine ilişkin uygulamadan kaynaklı sorunlar giderilecek. Ceza infaz kurumlarında kampüs kütüphaneleri kurulacak ve eserlerin dijital ortamda seçilip talep edilmesi imkânı getirilecek.

Ceza infaz kurumlarında dijital dönüşüm gerçekleştirilecek Hükümlü ve tutukluların yakınları ile görüntülü görüşme, mektup alıp gönderme, dilekçe verme ve sağlık durumunu takip etme gibi bazı işlemlerin teknolojinin imkânlarından yararlanılarak yürütülmesi sağlanacak.

Kamuya Personel Alımında Artık Adayların İnsan Hakları Hukuku Bilgisi de Ölçülecek

Kamu Personeli Seçme Sınavı, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, Hâkim ve Savcı Adaylığı Sınavı gibi sınavlarda, adayların insan hakları hukuku alanındaki bilgileri de ölçülecek.

Vatandaş Dostu Adliye Anlayışı Geliştirilecek

Adliyelerde halkla ilişkiler büroları kurulacak, ön büro ve danışma masaları yaygınlaştırılacak.

Çocuk ve Aile Dostu Adalet Merkezi Modeli Geliştiriliyor

Aile ve çocuk mahkemelerinin müstakil bir kampüs içinde bulunacağı yeni bir adliye

mimarisi modeli geliştiriliyor.

Tüzel Kişi Vesayet Sistemi Getiriliyor

Uluslararası koruma ve geçici koruma kapsamındaki kimsesiz çocukların bakım ve gözetiminde tüzel kişi vesayet sistemi hayata geçirilecek.

İstanbul’da Birleşmiş Milletler Gençlik Merkezi Kurulacak

Birleşmiş Milletler 2030 Gençlik Stratejisi’nin etkin bir şekilde uygulanması hedefine de katkıda bulunmak üzere İstanbul’da bir Birleşmiş Milletler Gençlik Merkezi kurulmasına yönelik çalışmalara hız verilecek.

Gençlik Hizmetleri Güçlendirilecek

Gençlik merkezleri, gençlik kampları ve yaygın eğitim programları başta olmak üzere kaliteli ve erişilebilir gençlik çalışmaları yoluyla gençler desteklenecek.

Sosyal Medya Okur-Yazarlığı Bilinci Geliştirilecek

Başta gençler olmak üzere her yaştan kişilere yönelik hukuk ve sosyal medya okur-yazarlığı bilinci geliştirilecek.

Engelli Öğrenciler Yurtlarda Ücretsiz Kalabilecek

Engelli öğrencilerimizin kamuya ait yurtlarda ücretsiz barındırılması sağlanacak.

Engellilerin Kamuda İstihdamı Genişletilecek

Engellilerin üst kademe kamu yöneticiliği ile mesleklerine uygun kamu görevlerinde

istihdamını zorlaştıran hükümler gözden geçirilecek.

Küçük Yaşlardan İtibaren İnsan Hakları Eğitimi Geliştirilecek

İnsan hakları bilincinin küçük yaşlardan itibaren yerleşmesi amacıyla ilk ve orta öğretimde insan hakları konulu ders programları geliştirilecek.

Hukuk Eğitiminin Kalitesi Artırılacak

Hukuk fakültelerinde öğrenim süresi beş yıla çıkartılacak; hukuk metodolojisi, hukuki gerekçelendirme ve karar yazımı ile adalet psikolojisi gibi derslerle programlar zenginleştirilecek ve eğitimin uygulamayla bağlantısı güçlendirilecektir.

Hukuk fakültelerine girişte uygulanan 125 bin başarı sıralaması şartı önümüzdeki yıl 100 bine yükseltilecek, süreç içerisinde bu başarı sıralaması şartı kalite odaklı daha da iyileştirilecektir.

Hukuk fakültelerinin kontenjanları daha nitelikli eğitim verilmesini sağlayacak düzeyde tutulacaktır. Hukuk fakültelerine öğrenci alınabilmesi için gerekli öğretim üyesi ve anabilim dalı sayısına ilişkin standartlar yükseltilecektir.

Hukuk fakültesi dekanları sadece hukuk fakültesi mezunu akademisyenler arasından belirlenecektir.

Adalet meslek yüksekokullarının sadece örgün eğitim vermesi sağlanacaktır.

Yargı kurumları ile hukuk fakülteleri arasında yaygın işbirliği mekanizmaları geliştirilecek ve “hukuk kliniği” uygulamaları yaygınlaştırılacaktır.

Adalet Bakanlığı ile hukuk fakülteleri arasında hukuk eğitiminin geliştirilmesi ve mesleki kalitenin artırılmasına yönelik işbirliği güçlendirilecektir.

Hukuk Araştırmaları Enstitüsü Kurulacak

İnsan hakları hukukuyla ilgili uluslararası gelişmeleri takip etmek ve hukuki olgulara ilişkin toplumsal talep ve ihtiyaçları dikkate alarak yeni politika önerileri geliştirmek üzere “Hukuk Araştırmaları Enstitüsü” kurulacak.

Toplantı ve Örgütlenme Hakkına İlişkin Görevlilerine Eğitim Verilecek

Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının yasaklanması ve müdahale uygulamalarına ilişkin mülki idare amirleri ve kolluk görevlilerine yönelik uluslararası standartlar dikkate alınarak farkındalık artırıcı eğitim faaliyetleri gerçekleştirilecek.

Sivil Toplum Kuruluşları ile Düzenli Olarak Bir Araya Gelinecek

İnsan haklarının geliştirilmesini amaç edinen ve bu doğrultuda çalışan birey ve sivil toplum kuruluşlarıyla periyodik görüşmeler yapılacak. Bu kuruluşların çalışmalarında her türlü kolaylık sağlanacak.

Kamu Görevlilerinin İnsan Hakları Farkındalığı Artırılacak

İnsan hakları odaklı yönetim ve uygulama örnekleri teşvik edilecek, insan haklarına duyarlı çalışmaları olan kamu görevlileri ödüllendirilecek. Mülki idare amirleri ile üst kademe kamu yöneticilerine insan hakları duyarlılığını artırmaya yönelik faaliyetler yapılacak. Kamu görevlilerinin toplumun tüm kesimleriyle iletişimleri geliştirilecek.

Kamu Görevlileri Sosyal Medya Etik İlkeleri Belirlenecek

Hâkim ve savcılar ile kamu görevlileri için sosyal medya etik ilkeleri, “tarafsızlık” anlayışı esas alınarak belirlenecek.

Din görevlilerine İnsan Hakları Eğitimi Verilecek

Toplumun insan haklarına duyarlılığını artırmak için din görevlilerine temel insan hakları eğitimi verilecek.

Gayrimüslim Cemaat Vakıfları Yönetmeliği Gözden Geçiriliyor

Gayrimüslim cemaat vakıfları yönetim kurullarının oluşturulması ve seçimine ilişkin Vakıflar Yönetmeliği’nde düzenleme yapılacak.

Farklı Din Mensuplarına Kendi Dini Bayramlarında Belli İmkânlar Sağlanacak

Kamu ve özel sektör çalışanları ile öğrencilere kendi dini bayramlarında izinli sayılma imkânı getirilecek. Ayrıca ceza infaz kurumlarında da farklı din mensuplarının dini bayramlarında görüntülü görüş, ziyaret, açık görüş gibi uygulamalar sağlanacak.

Hayvanları Can Olarak Gören Anlayışla Mevzuat Hazırlanacak

Hayvanlara iyi ve uygun muamele edilmesini ve hayvanların korunmalarını temin etmek amacıyla onları mal olarak değil can olarak gören bir anlayışla mevzuat düzenlemesi yapılacak.

İklim ve Çevreye İlişkin Duyarlılığın Kamu Politikalarında Belirleyici Olması Sağlanacak

Sağlıklı ve yaşanabilir çevre, toplum sağlığı gibi alanlarda da insan haklarının korunması güçlendirilecek. Tabii varlıkların korunmasına yönelik kamuoyunda farkındalık artırmak amacıyla iletişim kampanyaları düzenlenecek.

EYLEM PLANI KATILIMCI BİR ANLAYIŞLA HAZIRLANDI

İnsan Hakları Eylem Planı 2019 yılında Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanan Yargı Reformu Stratejisi ile 11. Kalkınma Planı temelindeki reform ve ilerleme iradesine dayanıyor. Bu kapsamda başlatılan çalışmalar geniş bir istişari zeminde katılımcı bir anlayışla yürütüldü. İHEP hazırlıkları kapsamında 1571 kişinin katılımıyla 5 çalıştay ile 53 toplantı yapıldı.

TOPLANTILAR:

İş ve Çalışma Dünyasındaki Sivil Toplum Örgütleri ile Sendikalar

İnsan Hakları Alanındaki Ulusal ve Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları

Türkiye Barolar Birliği ile Barolar

Hâkim, Savcı ve Avukatlar

Hukuk Fakültesi Dekanları ile Akademisyenler

Gazeteciler

Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay ile Hâkimler ve Savcılar Kurulu

TBMM Adalet ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonları

Bakanlıklar ile Kamu Kurum ve Kuruluşları

Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu

Kamu Denetçiliği Kurumu ile Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu