Halk arasında Olağanüstü KHK ile memuriyetten ihraç edilenlerin, bu uygulamaya karşı yargı yoluna başvuramayacakları konusunda yanlış bir algı vardır. Bu yanlış algının sebebi Anayasamızda yer alan “Olağanüstü Hal Kapsamında çıkartılan KHK’lere şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla, Anayasa Mahkemesinde dava açılamaz.” hükmüdür. Bu hüküm kamu görevlileri ile ilgili değildir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının “A. Hak arama hürriyeti” başlıklı 36. maddesi 1. fıkrasındaki; “Herkes, meşrû vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile Adil yargılanma hakkına sahiptir.” Hükümlerince;
- DAVA AÇMA HAKKI
- SAVUNMA HAKKI
- ADİL YARGILANMA HAKKI
Anayasal güvence altına alınmıştır.
Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Müracaat, Şikâyet ve Dava Açma” başlıklı 21. maddesi 1. fıkrasındaki; “Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat; amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikâyet ve dava açma hakkına sahiptirler.” hükümlerince de dava açma ve savunma hakkı yasal güvence altına alınmıştır.
Sonuç olarak KHK Hükümleri ile kamu görevinden çıkarılanların bu uygulamaya karşı Yargıya müracaatında herhangi bir kanuni engel bulunmamaktadır.
YÜRÜTMEYİ DURDURMA İSTENEMEMEKTEDİR.
Kamu görevinden ihraç edilen (eski) kamu görevlileri açacakları İDARİ davada yürütmeyi durdurma isteyemeyecektir. Zira 667 sayılı KHK nin 10. Maddesi ile 668 sayılı KHK nin 38. Maddesi yürütmenin durdurulmasını istemeyi yasaklamıştır.
İPTAL DAVASI MI? ANAYASA MAHKEMESİ Mİ?
KHK hükümleri ile kamu görevinden ihraç edilenlerin, bu uygulamaya karşı hangi kanun yoluna başvuracağı konusunda hukuk dünyasında 2 görüş mevcuttur.
Bunlardan ilki İdari Dava Açılması görüşüdür. Bu görüşe göre; KHK hükümleri geniş yorumlanarak idari işlem olarak kabul edilmiştir. Bu yöntem ile önce iç hukuk yolları tüketilmiş olacaktır. İdare Mahkemesinde;
- Savunma hakkının kısıtlandığı,
- İhracın idari usullere aykırı olduğu,
- İhraç için ortada bir soruşturma bulunmadığı, dolayısıyla yeterli delil de olmadığı
DİKKAT! DAVA AÇMA SÜRESİ 60 GÜN.
İdare Mahkemesinde iptal davasının açılacağı süre 1 Eylül 2016 tarihinden itibaren 60 gündür. Zira; 01.09.2016 tarihli ve 29818 (Mükerrer) Sayılı Resmî Gazete yayımlanan 672 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin “Kamu personeline ilişkin tedbirler” başlıklı 2. maddesindeki, “Bu kişilere ayrıca herhangi bir tebligat yapılmaz.” hükümlerince tebliğ tarihi olan 1 Eylül 2016 tarihinden itibaren dava açma süresi olan 60 gün başlamıştır.
Diğer görüş ise Anayasa Mahkemesine Hak İhlali Gerekçesiyle Yapılacak Bireysel Başvuru görüşüdür. Bu görüşü savunanlar; KHK ların İdari işlem olmadığı, KHK ile yapılan düzenlemenin de idari eylem kapsamına girmeyeceği, hak ihlalinin kanun/KHK lardan kaynaklandığı bu nedenle iç hukuk yollarında başvuru kanalı bulunmadığından tek yolun AYM olduğunu savunurlar.
SONUÇ
Ben Hukuk Dünyasında yer alan bu iki görüşe karşılık; KHK ile görevinden ihraç edilen kamu görevlilerinin;
- 1 Eylülden itibaren 60 gün içinde İdare Mahkemesinde Tam Yargı davası açmasını(İdari İşlemin İptali+ Tazminat),
- Davası reddolduğu takdirde kesinleşen Yerel Mahkeme kararının kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde AYM ye Hak İhlali gerekçesiyle Bireysel Başvuruda bulunmasını,
- AYM de hakkını alamadığı takdirde de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Anayasanın 90. Maddesi gereğince başvuruda bulunmasını tavsiye ediyorum.
