Faranjit, boğaz yolunun enfeksiyon kapması sonucu ortaya çıkmakta ve halk arasında çoğunlukla bademcik enfeksiyonu ile karıştırılmaktadır. Faranjit, bir üst solunum yolu hastalığıdır. Çocuklarda yaygın olarak görülen hastalık, çoğu zaman hayatı tehdit edecek seviyelere ilerlemez.
Faranjit, yetişkinlerde de sık görülmekte ve hastalığa yakalanan kişide halsizliğe neden olmaktadır. Bu açıdan bakıldığında, iş gücü kayıplarına neden olabileceği için önemli bir sağlık sorunu olduğu görülmektedir. Hastalık, virüs veya bakteri kaynaklı ortaya çıkabilmektedir.
Çoğunlukla soğuk algınlığı ile beraber hafif şekilde görülen bu boğaz iltihabı hastalığı, bazı hastalarda kronik olarak da görülebilmektedir. Hastalığın uzun süreli görülmesinde, kişinin alerjik durumu, beslenme alışkanlıkları veya diğer kronik hastalıkları da etkili olmaktadır.
Hastalık ilerlediği zaman boğaz yollarında apse oluşturmakta ve kişinin ağzını zor açmasına veya hiç açamamasına neden olmaktadır. Bu durumda hastada ateş, halsizlik ve ağız kokusu gibi belirtilerde artış görülmektedir.
Bademcik Enfeksiyonu ile Faranjit Arasındaki Fark
Boğazda beyaz lekeler görülmesi, bademcik enfeksiyonuna işaret etmektedir.
Bademcik iltihabında, kişinin zorunlu istirahati gerekmektedir. Faranjitte ise bu her zaman zorunlu olmamaktadır.
İki hastalıkta da boğaz kızarıklığı mevcuttur ancak bademcik iltihaplanmasında, bademciklerde beyaz noktalar yaygın olarak görülmektedir.
Faranjit Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın en yaygın belirtisi boğaz ağrısı ve yutkunma zorluğudur. Öksürük, gözlerde kızarıklık ve ses kısıklığı, hastalığın viral enfeksiyon kaynaklı olma ihtimalini artırmaktadır. Virüs kaynaklı faranjitte kas ağrıları, ateş ve titreme nadir görülür. Boğaz yollarında akıntı olabilmektedir.
Bakteri kaynaklı faranjitte ise çene altındaki lenf bezlerinin enfeksiyon kapması nedeni ile şişlik ortaya çıkabilmektedir. Ağız kokusu ve tat almadaki hassasiyet de, hastalığın belirtileri arasındadır.
Faranjit (Boğaz İltihabı) Nedenleri Nelerdir?
Üst solunum enfeksiyonu hastalığı olan faranjit, kişiden kişiye hızlı bulaşabilir. Halk arasında bu nedenle ‘öpüşme hastalığı’ olarak bilinmektedir.
Faranjit, sadece enfeksiyon kaynaklı ortaya çıkmamaktadır. Reflü, kimyasal maddeye maruz kalma, zorlu iklim şartları da hastalığa neden olmaktadır.
Sigara kullanımı başlıca faranjit nedenleri arasında gösterilmektedir. Sigara dumanı gibi boğazı tahriş eden kirli hava da önemli bir etkendir. Bu nedenle büyük kentlerde faranjit, kırsala göre daha sık görülmektedir.
Faranjit (Boğaz İltihabı) Teşhisi
Hekim, hastalığın teşhisinde öncelikle hastanın öyküsünü ve günlük yaşam/çalışma şartlarını öğrenmektedir. Sonrasında ise fiziki muayene ile hastanın ateş, öksürük ve lenf bezleri kontrol edilmektedir.
Bebeklerde ve 45 yaşından büyük hatalarda, faranjit genelde virüs kaynaklı görülmektedir. 2 yaşından büyük çocuklarda ise bakteriyel ağırlıklı ortaya çıkmaktadır. Hekimin hastalığın kaynağını tespit etmesi, kişinin gereksiz ilaç kullanmasının önüne geçmektedir.
Faranjit teşhisi için çoğu zaman özel bir test gerekmemektedir. Hekimin şüphe duyması üzerine bazı bakteri kaynaklı durumlarda, boğaz sürüntüsü istenebilmektedir. Bu tanı sonrasında doktor, antibiyotik tedavisinin gerekli olup olmadığına karar vermektedir.
Faranjitin sürekli tekrarlaması durumunda ise hastalığın genetik bir öyküsünün olup olmadığını anlamak amacı ile aile bireylerinden de örnekler istenebilmektedir.
Faranjit Tedavisi
Hastalığın doğru tedavisi için öncelikle hastalığın bakteri mi yoksa virüs mü kaynaklı olduğu tespit edilmelidir. Virüs kaynaklı faranjitin ilaç tedavisi yoktur, kendiliğinden geçmesi beklenir. Bakteri kaynaklı olması durumunda ise penisilin veya antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır.
Peki viral faranjit nasıl geçer? Normal şartlarda 1 hafta içerisinde kendiliğinden ortadan kalkar. Bakteriyel faranjitte ise ilk seçenek olarak penisilin tedavisi uygulanmaktadır. Hastalığın 10. gününde uygulanması, en iyi etkiyi vermektedir. Erken veya geç uygulanması, hastalığın tedavisini başarısız kılabilmektedir.
Hastanın boğaz yollarında iltihaplı bir akıntı varsa, antibiyotik tedavisi ivedi olarak uygulanmalıdır.
Faranjite Ne İyi Gelir?
Hastalık boğaz yolu ile ortaya çıktığı için boğazı temiz tutmak, yumuşatacak besinler tüketmek ve bulunulan ortamı havalandırmak gerekmektedir.
Boğaz spreyi: Boğazı yumuşatarak, kişinin daha rahat beslenmesine ve nefes almasına olanak sağlamaktadır.
Bal: Antiseptik özelliği ve boğaz yolunu yumuşatması sebebiyle tercih edilmektedir.
Elma sirkesi: Elma sirkesi ile yapılan gargaralar, faranjite neden olan bakterileri öldürmektedir. Tek başına hastalığın ortadan kalkmasına yeterli olmasa da, semptomların hafiflemesine yardımcı olmaktadır. Gargara sonrasında diş fırçalanması önemlidir.
Faranjite Ne İyi Gelmez?
Faranjit süresince, hastanın istirahat etmesi önemlidir. Bu nedenle hastanın kendisini yormaması ve mümkünse iş hayatından uzak durması gerekmektedir.
Bakteri kaynaklı faranjitte ise antibiyotik tedavisi, doktorun belirttiği süre boyunca kullanılmalıdır. İlaç tedavisinin yarıda kesilmesi, hastalığın tekrar ve daha şiddetli bir şekilde ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Çok soğuk ve sıcak besinler faranjite iyi gelmemektedir.
Cerrahi Tedavi
Faranjit ilerlemiş ise kişi günlük hayatını yaşamakta zorluk çekebilmektedir. Beslenme ve nefes alıp vermede yaşanabilecek sorunlar nedeni ile cerrahi tedavi seçeneği mevcuttur. Cerrahi operasyon öncesinde, genelde hastalığın en az 6 aydır var olması beklenmektedir.
Faranjit için hangi doktor ve hangi bölüme, ne zaman gidilmeli?
Peki faranjit nasıl geçer? Faranjit, bir üst solunum enfeksiyonu hastalığı olduğu ve tüm Türkiye’de, bu hastalığı tedavi etmektedir. Hastalık ilerlemesi ile beraber apse oluşmuş veya bademcikler tutulmuş ise cerrahi operasyon uygulanması gerekmektedir.
Çocuklarda Faranjit (Boğaz İltihabı)
Faranjit, çocuklarda daha belirgin ortaya çıkmaktadır. Mide bulantısı, kusma, karın ve baş ağrıları ile seyretmektedir. Çocukluk döneminde hastalık genellikle viral olarak ortaya çıkmaktadır. Faranjit olan çocuk, hastalığın hızlı bulaşma özelliği nedeni ile evde istirahat etmeli ve okula gitmemelidir.
Bebeklerde Faranjit
Yenidoğan bebekler, annenin antikorları ile korunduğu için çok nadiren faranjit olmaktadır. Hastalık bebeklerde çoğunlukla altıncı aydan sonra görülmektedir. Yüksek ateş, nezle, ses kısıklığı, beslenmeme, sık ağlama şeklinde seyretmektedir.
Anne sütü, hastalığın en büyük tedavisidir. Bu ve birçok diğer nedenden dolayı, bebekler 2 yaşına kadar anne sütünden kesilmemelidir.
