Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:
EV VE BÜRO TİPİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK CİHAZLARIN HAZIRDA BEKLEME, KAPALI VE AĞ BAĞLANTILI HAZIRDA BEKLEME KONUMLARININ ELEKTRİK ENERJİSİ TÜKETİMİ İLE İLGİLİ ÇEVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLİLİKLERİNE DAİR TEBLİĞ
(2023/826/AB) (SGM-2024/5)
Amaç, kapsam ve dayanak
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 4/2/2022 tarihli ve 5187 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik olarak, piyasaya arz edilen veya hizmete sunulan ev ve büro tipi elektrikli ve elektronik cihazların hazırda bekleme, kapalı ve ağ bağlantılı hazırda bekleme konumlarındaki elektrik enerjisi tüketimi ile ilgili çevreye duyarlı tasarım gereklerini belirlemektir.
(2) Bu Tebliğ, Ek II’de yer alan ev ve büro tipi elektrik-elektronik cihazları kapsar.
(3) Bu Tebliğ, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 385 inci, 388 inci ve 508 inci maddeleri ile Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 2- (1) Bu Tebliğin amaçları doğrultusunda;
a) AB: Avrupa Birliğini,
b) Ağ: Fiziksel bileşenleri, organizasyonel ilkeleri, iletişim yöntemlerini ve biçimlerini (protokoller) içeren, bağlantıların topolojisine sahip bir iletişim altyapısı olan mimariyi,
c) Ağ bağlantılı hazırda bekleme: Cihazın ağ bağlantısı üzerinden uzaktan harekete geçirilen tetikleyici vasıtasıyla işlevi devam ettirebildiği durumu,
ç) Bakanlık: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
d) Beyan edilen değerler: Bakanlık tarafından uygunluğun doğrulanması için 4 üncü madde uyarınca belirtilen, hesaplanan veya ölçülen teknik parametreler için imalatçı, ithalatçı veya yetkili temsilci tarafından sağlanan değerleri,
e) Bilgi veya durum göstergesi: Basit bir ışık göstergesinin durum göstergesi olarak kabul edilmediği; saatler de dahil olmak üzere, bir ekranda bilgi sağlayan veya cihazın durumunu belirten sürekli bir işlevi,
f) Eşdeğer model: Ek II uyarınca sağlanan teknik bilgilerle aynı teknik özelliklere sahip olan, ancak aynı imalatçı, ithalatçı veya yetkili temsilci tarafından farklı model tanımlayıcısına sahip başka bir cihaz modeli olarak piyasaya arz edilen veya hizmete sunulan cihaz modelini,
g) Etkin konum: Cihazın elektrik güç kaynağına bağlı olduğu ve temel işlevlerden en az birinin etkinleştirildiği durumu,
ğ) Ev ve büro tipi elektrik elektronik cihaz (cihaz): Amaçlandığı şekilde çalışması için enerji girişinin elektrik güç kaynağına bağlanması gereken ve 250V veya daha düşük anma gerilim değerinde kullanılmak üzere tasarlanmış olan, Ek II'de listelenen enerji ile ilgili herhangi bir ürünü,
h) Hazırda bekleme konumu: Cihazın elektrik güç kaynağına bağlı olduğu, amaçlandığı gibi çalışması için elektrik güç kaynağından gelen enerji beslemesinin gerektiği ve belirsiz bir süre devam edebildiği; yeniden etkinleştirme işlevi veya yeniden etkinleştirme işlevi ile sadece etkinleştirilmiş yeniden etkinleştirme işlevinin bir göstergesi veya bilgi veya durum göstergesi işlevlerinden sadece birinin veya daha fazlasının sağlandığı durumu,
ı) Kapalı konum: Cihazın elektrik güç kaynağına bağlı olduğu ve herhangi bir işlev gerçekleştirmediği durum ile sadece kapalı konumun gösterildiği ve 2/10/2016 tarihli ve 29845 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektromanyetik Uyumluluk Yönetmeliğine göre sadece elektromanyetik uyumluluk sağladığı işlevleri içeren durumu,
i) Model tanımlayıcı: Belirli bir cihaz modelini aynı ticari markaya veya aynı imalatçının, ithalatçının veya yetkili temsilcinin adına sahip diğer modellerden ayıran, genellikle alfanümerik bir kodu,
j) Şebeke (Elektrik kaynağı): 230 (±%10) Volt 50 Hz alternatif akımına sahip elektrik şebekesi beslemesini,
k) Temel işlev: Cihazın tasarlandığı, test edildiği ve pazarlandığı ana hizmeti/hizmetleri sağlayan ve cihazın amaçlanan kullanımına karşılık gelen işlevi,
l) Uzaktan harekete geçiren tetikleyici: Ağ aracılığıyla cihazın dışından gelen sinyali,
m) Yeniden etkinleştirme işlevi: Uzaktan anahtar, uzaktan kumanda, dahili sensör veya zamanlayıcı aracılığıyla hazırda bekleme konumundan etkin konum da dahil olmak üzere başka bir konuma geçişi sağlayan ve ek işlevler sunan işlevi,
ifade eder.
(2) Ek II ila Ek VI’nın amaçları doğrultusunda, Ek I’de belirtilen ek tanımlar geçerlidir.
Çevreye duyarlı tasarım gereklilikleri
MADDE 3- (1) Çevreye duyarlı tasarım gereklilikleri Ek III'te belirtilmiştir.
Uygunluk değerlendirmesi
MADDE 4- (1) Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde atıf yapılan uygunluk değerlendirme prosedürü, anılan Yönetmeliğin EK-4’ünde belirtilen iç tasarım kontrol sistemi veya EK-5’inde belirtilen yönetim sistemidir.
(2) Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin 10 uncu maddesi uyarınca uygunluk değerlendirmesi amacıyla, teknik dosya, bu Tebliğin Ek III’ünün 3 üncü maddesinin (b) bendinde belirtilen bilgileri ve bu Tebliğin Ek IV’üne uygun olarak yapılan hesaplamaların ayrıntılarını ve sonuçlarını içerir.
(3) Söz konusu model için teknik dosyada yer alan bilgilerin alternatif olarak;
(a) Bu Tebliğin Ek III’üne uygun olarak sağlanacak teknik bilgilerle ilgili aynı teknik özelliklere sahip olan ancak farklı bir imalatçı tarafından üretilen bir modelden,
(b) Aynı veya farklı bir imalatçının başka bir modelinden tasarım veya ekstrapolasyon temelinde hesaplama yoluyla veya her iki yöntemle,
elde edilmiş olması halinde; bir modele ilişkin teknik dosya, hesaplamaların veya ekstrapolasyonların ayrıntılarını ve sonuçlarını, hesaplamaların doğruluğunu teyit etmek için imalatçı tarafından yapılan değerlendirmeyi ve uygun olduğu hallerde, farklı imalatçıların modelleri arasındaki özdeşlik beyanını içerir. Teknik dosya, model tanımlayıcıları da dahil olmak üzere, bu fıkranın (a) ve (b) bentlerinde atıf yapılan eşdeğer modellerin listesini içerir.
(4) Teknik dosya, bu Tebliğin Ek III’ünün 3 üncü maddesinin (a) bendinde listelenen bilgileri içerir.
Piyasa gözetimi ve denetimi için doğrulama yöntemleri
MADDE 5- (1) Bakanlık bu Tebliğ kapsamındaki ürünler için Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmeliğin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında atıf yapılan piyasa gözetimi ve denetimini gerçekleştirirken bu Tebliğin Ek V’inde belirtilen doğrulama yöntemini uygular.
Önlemler ve yazılım güncellemeleri
MADDE 6- (1) İmalatçı, ithalatçı veya yetkili temsilci, test koşullarını veya test döngüsünü tanımak da dahil olmak üzere test edildiklerini algılayabilecek ve teknik dosyadaki veya sağlanan dokümantasyonun herhangi birinde yer alan parametrelerden herhangi biri için daha elverişli bir seviyeye ulaşmak için test sırasında performanslarını otomatik olarak değiştirerek özellikle tepki verecek şekilde tasarlanmış cihazı piyasaya arz edemez.
(2) Cihazın enerji tüketimi ve beyan edilen diğer parametrelerden herhangi biri, kullanıcı güncellemeden önce buna açıkça izin vermediği sürece, uygunluk beyanı için orijinal olarak kullanılan aynı test standardı ile ölçülen bir yazılım veya ürün yazılımı güncellemesinden sonra kötüleşemez. Güncellemenin reddedilmesi sonucunda hiçbir performans değişikliği meydana gelemez.
(3) Yazılım güncellemesi, cihazın performansını, uygunluk beyanı için geçerli çevreye duyarlı tasarım gereklilikleriyle uyumlu olmamasına neden olacak şekilde değiştirme etkisine sahip olamaz.
Gösterge niteliğinde ölçütler
MADDE 7- (1) Bu Tebliğin yayımlandığı tarihte piyasada bulunan en iyi performansa sahip cihaz ve teknolojilere ilişkin gösterge niteliğindeki ölçütler Ek VI’da belirtilmiştir.
Danışma kurulu işlemleri
MADDE 8- (1) Bakanlık, bu Tebliğin esas aldığı AB mevzuatının Avrupa Komisyonu tarafından teknolojik gelişmeler ışığında gözden geçirildiği toplantılar dahil olmak üzere, Avrupa Komisyonu tarafından kurulan danışma kurulu toplantılarına katılım sağlar.
AB mevzuatına uyum
MADDE 9- (1) Bu Tebliğ, Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin 2009/125/AT sayılı Direktifine uygun olarak hazırlanan ve (AT) 1275/2008 ve (AT) 107/2009 sayılı Komisyon Tüzüklerini yürürlükten kaldıran Ev ve Büro Tipi Elektrik-Elektronik Cihazların Hazırda Bekleme, Kapalı ve Ağ Bağlantılı Hazırda Bekleme Konumlarının Elektrik Enerjisi Tüketimi İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gerekliliklerini Belirleyen 17/4/2023 tarihli ve (AB) 2023/826 sayılı Komisyon Tüzüğü ile bu Tüzükte değişiklik yapan 16/6/2023 tarihli ve (AB) 2023/1669 sayılı Komisyon Tüzüğü ve 17/11/2023 tarihli ve (AB) 2023/2533 sayılı Komisyon Tüzüğü esas alınarak AB mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Yürürlükten kaldırılan tebliğler
MADDE 10- (1) 25/3/2021 tarihli ve 31434 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ev ve Büro Tipi Elektrik-Elektronik Cihazların Hazırda Bekleme, Kapalı ve Ağ Bağlantılı Hazırda Bekleme Konumlarının Elektrik Enerjisi Tüketimi ile İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gerekliliklerine Dair Tebliğ (2008/1275/AT) (SGM:2021/13) ve 27/8/2011 tarihli ve 28038 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Basit Set Üstü Sinyal Dönüştürücülerinin Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM-2011/8) yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 11- (1) Bu Tebliğin;
a) 1 inci maddesi, 6 ncı maddesinin birinci fıkrası, 11 inci maddesi ve 12 nci maddesi yayımı tarihinde,
b) Diğer hükümleri 9/5/2025 tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.
