BİTCOİN GİBİ SANAL PARA HESAPLARINA BORCUNUZDAN DOLAYI HACİZ KONULABİLİR Mİ? İCRA KANALIYLA 89/1 GÖNDERİLEREK SANAL PARA HESAPLARI HACZEDİLEBİLİR Mİ?
Hepimizin bildiği gibi yaygınlaşan internet kullanımı geleneksel ticaret kavramında değişikliklere neden olup hayatımıza yeni uygulamalar ve yeni kavramlar kazandırmıştır. Bu uygulamalardan biri de e-ticarettir. E-ticaretle birlikte insanlar para yerine alternatif ödeme şekillerine yönelmişlerdir. Ekonomik ve bilimsel gelişime paralel olarak para soyutlaşmıştır. Özellikle son yıllarda dijital ve sanal paranın kullanımını dikkat çekici bir şekilde yaygınlaşmıştır ve Bitcoin ve altcoinler bunun en dikkate değer örneklerinden biridir. Günümüzde birçok insan parasını yatırım amacıyla söz konusu sanal paraları satın alarak sanal paraların satın alındığı çeşitli sitelerde sanal para hesapları açmaktadırlar.
Bu yaygınlaşmayla birlikte İcra İflas Kanunu'nun 89. Maddesinin 1. Fıkrasıyla uygulama alanı bulan borçlu şahıs ve/veya şirketlerin üçüncü kişilerdeki alacaklarına haciz konulması uygulamasının söz konusu sanal para hesaplarında da görülmeye başladığı ve bunun da alacaklıların alacaklarına kavuşma yöntemi olarak belirlendiğini görmekteyiz. Şöyle ki;
Öncelikle belirtmek gerekir ki; İcra İflas Kanunu'nun 89/1. maddesi:
"2 – Alacaklar ve üçüncü şahıs elinde haczedilen mallar hakkında:
Madde 89 – (Değişik: 18/2/1965-538/49 md.)
Hamiline ait olmıyan veya cirosu kabil bir senetle müstenit bulunmıyan alacak veya sair
bir talep hakkı veya borçlunun üçüncü şahıs elindeki taşınır bir malı haczedilirse icra memuru; borçlu olan hakiki veya hükmi şahsa bundan böyle borcunu ancak icra dairesine ödiyebileceğini ve takip borçlusuna yapılan ödemenin muteber olmadığını veya malı elinde bulunduran üçüncü şahsa bundan böyle taşınır malı ancak icra dairesine teslim edebileceğini, malı takip borçlusuna vermemesini, aksi takdirde malın bedelini icra dairesine ödemek zorunda kalacağını bildirir (Haciz ihbarnamesi). Bu haciz ihbarnamesinde, ayrıca 2, 3 ve 4 üncü fıkra hükümleri de üçüncü şahsa bildirilir."
Şeklinde düzenlenmiştir. Uygulamada sıklıkla borçluların bankalar nezdindeki alacakları için gönderilen 89/1 birinci haciz ihbarnamesi yukarıda da bahsettiğimiz gibi günümüzde yaygınlaşan sanal para sistemiyle birlikte artık borçluların sanal para hesaplarının bulunduğu BtcTurk, Binance, Parıbu vb. Şirketlere de gönderilebilmektedir. Ve böylece; borçlunun hiçbir malvarlığına ulaşamayan alacaklının alacağına kavuşma ihtimali artmış durumda olmaktadır.
Dolayısıyla İcra müdürlükleri aracılığıyla borçluların sanal para hesaplarına haciz koymak amacıyla söz konusu şirketlere 89/1 birinci haciz ihbarnamesi gönderilerek alacağa kavuşma imkanı mümkündür.
Uygulamada da artık icra daireleri de sanal paraları 89/1 kapsamında görmeye başlamış ve sanal paraların haczi için 89/1 birinci haciz ihbarnamesi gönderme yoluna da gidilmektedir.