Tüm Yönleriyle Deprem Hukuku
Av. Ahmet Burak YALÇIN anlatıyor...
Hukuki bilgi verme amacıyla kurulan kanalımızda çeşitli güncel ve temel konuları ele alarak, sizleri bilgilendirmeye gayret ediyoruz.
Sözlerimize başlamadan evvel, 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen, Kahramanmaraş ve Malatya merkezli on ilimizi vuran depremde kaybettiğimiz vatandaşlarımıza Yüce Allah'tan rahmet, yakınlarına baş sağlığı, yaralılarımıza ise acil şifalar diliyoruz. Kelimelerin kifayetsiz kaldığı bu elim hadisede, sorumluların en kısa zamanda, en ağır cezaları almaları yönünden biz hukukçular olarak elimizden geleni yapacağımızın sözünü vererek, bu hususta şimdiden harekete geçtiğimizin bilgisini sizlerle paylaşmak istiyoruz.
Yurttaşlarımıza bir nebze ışık tutmak maksadığı ile, ilmimiz çerçevesinde, çeşitli hukuk alanları yönünden Deprem Hukuku'nu bu içeriğimizde ele almaya gayret edeceğiz.
Depremden Zarar Gören Vatandaşlarımızın Kanuni Hakları Nelerdir ?
Öncelikle, depremden zarar gören vatandaşlarımızın kanun ile koruma altına alınan bir kısım önemli hakları mevcut. 7269 sayılı "Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun"un 29. Maddesi’nde, ‘Yıkılan, yanan veya ağır hasara uğrayan veya uğraması muhtemel olan binalarla imar planları gereğince kamulaştırılmasında zorunluluk bulunan yerlerdeki binalarda oturan ailelere hak sahibi olmak şartıyla konut yaptırılır veya kredi verilir’ şeklinde bir düzenleme yer almaktadır. ‘Hak sahibi’ sayılmanın şartları ise Afet Sebebiyle Hak Sahibi Olanların Tespiti Hakkında Yönetmelik’te detaylı açıklanmıştır. Örneğin, kiracı ve misafir konumunda olan kişiler hak sahibi sayılamazlar. (Md.15)
"Hak sahipliği" için başvurusu nereden yapılabilir ? E-Devlet üzerinden mümkün müdür ?
Öncelikle belirtmek isteriz ki, Konut Hakkı anayasal bir haktır.
Anılan yönetmelik dahilinde, afet sebebiyle, kendilerine ait konutları yıkılan, yanan veya oturamayacak derecede ağır hasar gören afetzede aileler “Hak sahibi” sayılır ve bu ailelere yeniden konut yapılır veya konut kredisi verilir (Md. 4/1-a). Hak sahipliği başvurusu, e-Devlet üzerinden yapılabilmektedir ve doğruluğu tarafımızca teyit edilmiş başvuru linkini içeriğimizin açıklamalar bölümünden bulabilir ve yakınlarınızla paylaşabilirsiniz.
Öte yandan E-Devlet uygulaması, AFAD’ın bina/inşaat kredisi sağlama hizmetine de vatandaşlarımızı yönlendirmektedir. İlgili başvuru için ihtiyacınız olan linke ekranın sol bölümünden ve içeriğimizin açıklamalar kısmından ulaşabilirsiniz.
“Hak sahipliği” ya da hasar tespiti konusundaki itirazlarınız var ise, buna ilişkin olarak idari yargı yoluna başvurulabilirsiniz.
Depremde Uğranılan Zarara Yönelik Tazminat Davası Açılabilir mi ?
Kalitesiz veya eksik malzeme kullanımının yıkıma sebebiyet verdiği hadiselerde, Fenni Mesul Mühendis, inşaat ustası, bina sahibi ve müteahhit, uğranılan zarardan sorumludurlar. Bu nedenle, delillerin karartılmaması maksadı ile savcılıkların derhal ve re'sen harekete geçmesi, bu yönde bir eksiklik halinde ise, hak sahiplerinin de bir an evvel yapılacak hukuki tespitler için müracaat etmesi gereklidir.
Öte yandan, devletin deprem nedeniyle ortaya çıkan zararları belli bir çerçevede tazmin yükümlülüğü ve bu kapsamda, kişilerin idareye karşı yargı yoluna başvurma hakkı bulunmaktadır. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda düzenlenen idari dava türlerinden biri, idareye karşı açılacak ve tazminat talep edilebilen tam yargı davasıdır. Bu davalar, idarenin eylem veya işlemleri sonucunda ortaya çıkan gerek maddi gerek manevi zararların tazmini için açılabilmektedir. Bu davaları açma hak ve yetkisi, yalnızca idari işlem ve eylemlerden ötürü hakları ihlal edilen kişilere aittir. Kişilik haklarına olan saldırının idare tarafından gerçekleştirilmesi halinde manevi zarar, idare mahkemelerinde tam yargı davası adı altında talep ve dava edilebilir. ...
Depremden Doğan Zararlarda Tazminat Davası Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır ?
Konuya ilişkin hukuki düzenlemelerin teferruatını kenarda tutacak olursak, bir Yargıtay Hukuk Genel kurulu Kararında,...
Kapanış
Şimdilik bir girizgahtan ibaret olan bu içeriğimizi ilerleyen dönemde Özel Hukuk, Ceza Hukuku, İdare Hukuku, Sağlık Hukuku, Vergi Hukuku, yönlerinden daha kapsamlı şekilde ele almaya gayret edeceğiz.
Nesilden nesile miras kalan birlik ve beraberliğimizi sürdürerek, yaralarımızı birlikte saracağız ve biz hukukçular olarak, yurttaşlarımızın haklarına her daim sahip çıkacağız.
