Avukat Aysel Aba Kesici
KARAR
Anayasamızın 13. maddesi gereğince, temel hak ve hürriyetler, Anayasanın ilgili maddelerince, belirtilen sebeplere, bağlı olarak, ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar Anayasanın sözüne, ruhuna, demokratik toplum düzenine ve laik Cumhuriyetin gerekliliklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.Yine Anayasamızın 15. Maddesinde, temel hak ve özgürlüklerin, ancak savaş, seferberlik veya olağanüstü hallerde, milletlerarası hukuktan doğan yükümlülükler, ihlal edilmemek kaydı ile kısmen veya tamamen durdurulabileceği yazılıdır.Yine Anayasamızın 19. maddesinde ‘hiç kimsenin hürriyeti ve güvenliğinin mahkeme kararı olmadan kısıtlanamayacağı, zorunlu hallerde, kısıtlansa bile 24 saat içinde, hakim onayına sunulması gerektiği düzenlenmiştir.Yine Anayasamızın 23. Maddesinde, yerleşme ve seyahat hürriyetinin ancak kanunla sınırlanabileceği öngörülmüştür.
Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 64. maddesi, salgın hastalıklara ilişkin tedbirleri düzenlemiştir. Bu tedbirlerin hiçbirinde maske takma zorunluluğu yoktur.Kaldı ki böyle bir zorunluluğun olduğunu kabul etmesek bile, Anayasamızın 2. Maddesinin, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin sosyal hukuk devleti olduğunu öngördüğü, sosyal devlet olma ilkesinin ise, ekonomik olarak bir yükümlülük getirdiğinde, bu yükümlülüğün devletçe karşılanması gerektiği açıktır.Yine Anayasamızın 56. Maddesi, sağlığın korunmasını devletin ödevi olarak göstermektedir. Maske takmanın, maskenin amacına uygun olarak kullanılması halinde, 4 saat süre ile aynı maskenin kullanılabileceği, dolayısıyla, ortalama bir insanın ev dışında, 3 tane maske değiştirmesi gerektiği, bunun da kişiye belirli bir mali külfet getirdiği, yine Anayasamızın 73. Maddesi gereği, mali yükümlülükler ancak kanunla konulur, kanunla kaldırılır.
Hem sosyal devlet olma ilkesi, hem de getirilen zorunluluğun mali külfet getirmesi gereği, devletin kişi başına her gün 3 tane maske sağlama zorunluluğu olduğu, anlatılan Anayasa ve yasa maddeleri gereği olduğundan, yasaya uymayan idari para cezasının kaldırılmasına karar verilmiştir.
