Olay Veri Kaydedici Sistemine İlişkin Motorlu Araçların Tip Onayı Hakkında Yönetmelik (AB/2022/545)

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:

OLAY VERİ KAYDEDİCİ SİSTEMİNE İLİŞKİN MOTORLU ARAÇLARIN TİP ONAYI HAKKINDA YÖNETMELİK

(AB/2022/545)

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; M₁ ve N₁ kategorisindeki motorlu araçların olay veri kaydedici sistemi ile donatılmasına ve bu sistemlere ilişkin tip onayı için özel test prosedürleri ve teknik gerekliliklere ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları belirlemektir.

(2) Bu Yönetmelik; 19/4/2020 tarihli ve 31104 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde tanımlandığı şekilde, M₁ ve N₁ kategorisindeki motorlu araçlar için geçerlidir.

Dayanak

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik; 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesi, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanununun 4 üncü maddesi, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 388 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

İKİNCİ BÖLÜM

İdari ve Teknik Gereklilikler

Olay veri kaydedici sistemi için uygulanabilir teknik gereklilikler

MADDE 3- (1) Bir aracın olay veri kaydedici sistemi aşağıda belirtilen teknik gerekliliklere uygun olur:

a) 160 Sayılı BM/AEK Regülasyonu.

b) Bu Yönetmeliğin 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı maddeleri.

(2) Ayrı teknik ünite olarak onaylanacak olay veri kaydedici sistemi 160 Sayılı BM/AEK Regülasyonunun 5.3 üncü giriş maddesi, 5.3.3 ila 5.3.5 maddeleri ile 5.5 maddesine uygun olur.

(3) Bir motorlu aracın, ayrı teknik ünite olarak tip onaylı bir olay veri kaydedici sistemi ile donatıldığı durumda, araç ve aracın olay veri kaydedicisi sistemi, 1 inci fıkrada belirtilen teknik gerekliliklere uygun olur. Ancak 160 Sayılı BM/AEK Regülasyonunun 5 inci maddesinin amaçları bakımından 5.1, 5.2, 5.3.1, 5.3.2 ve 5.4 maddelerine uygunluk aranır.

Veri güvenliği

MADDE 4- (1) Olay veri kaydedici sisteminin kaydettiği ve depoladığı çarpışma ile ilgili veriler, 155 Sayılı BM/AEK Regülasyonunun orijinal serisi veya sonraki herhangi bir değişiklik serisinde belirtilen teknik gereklilikler ve geçiş hükümlerine uygun olarak manipülasyona karşı korunur.

(2) Olay veri kaydedici sisteminde gerçekleştirilen yazılım güncellemeleri, bunların tehlikeye atılmasını ve geçersiz güncellemeleri makul ölçüde önlemek için korunur.

Verilerin alınması

MADDE 5- (1) Olay veri kaydedici sistemleri tarafından kaydedilen çarpışma ile ilgili veriler, AB/2018/858 Yönetmeliğinin Ek X’unun 2.9 uncu maddesinde belirtilen standart hale getirilmiş veri link bağlantı elemanı üzerinde seri veri kapısı vasıtasıyla sağlanır. Seri veri kapısının bir çarpışmadan sonra artık işlevsel olmadığı durumlarda, veriler olay veri kaydedici sistemine doğrudan bağlanarak alınabilir olur.

(2) Araç imalatçısı, tip onay kuruluşuna ve tip onay kuruluşunun talebi üzerine, ilgili aksam, teşhis aracı veya test ekipmanı imalatçısına veya tamircisine, olay verilerine nasıl erişilebileceği, bunların nasıl alınabileceği ve yorumlanabileceği hakkında bilgi sağlar.

(3) Araçlar ve olay veri kaydedici sistemleri, bir veri alma aracının aşağıdaki veri öğelerini içeren olay raporları üretmesine olanak verecek şekilde tasarlanır. (b) bendinde belirtilen veriler, aynı zamanda 160 Sayılı BM/AEK Regülasyonunun 5.4.3 maddesinde belirtilen çarpışma testinin tamamlanmasından sonra da mevcut olur.

a) 160 Sayılı BM/AEK Regülasyonu uyarınca gerekli olan zorunlu veri öğelerinin her biri.

b) Olay veri kaydedici sisteminin bulunduğu aracın belirli araç tipi, varyant ve versiyonu (takılı aktif güvenlik ve kaza önleme sistemleri dahil).

(4) Olay veri kaydedici sistemi tarafından kaydedilen veriler, aracın kilidini açmaya veya alet kullanmaya gerek kalmadan erişilebilen arayüzler üzerinden veya kablosuz bağlantılar için araç arayüzleri üzerinden erişime açılmaz.

(5) Birinci fıkraya göre erişime açılan olay veri kaydedici sisteminin verileri;

a) Makine tarafından okunabilir bir formatta mevcut olur.

b) Gerçek bir kişiyle ilişkilendirilmesine olanak verecek hiçbir bilgiyi içeremez veya bu bilgilerle birlikte sunulamaz.

Yola uygunluk testi için hükümler

MADDE 6- (1) Araçların periyodik yola uygunluk testleri amacıyla, olay veri kaydedici sisteminin aşağıdaki özelliklerinin doğrulanması mümkün olur:

a) Aracın ana kontrol anahtarının etkinleştirilmesi ve herhangi bir ampul kontrolünün ardından arıza uyarı sinyali durumunun gözle görülür şekilde gözlemlenmesiyle doğru çalışma durumu kontrol edilir. Arıza uyarı sinyalinin ortak bir alanda görüntülendiği durumlarda (iki veya daha fazla bilgi fonksiyonunun/sembolünün aynı anda görüntülenemeyeceği alan), arıza uyarı sinyali durumundan önce ilk olarak ortak alanın işlevsel olup olmadığı kontrol edilir.

b) Aracın teknik özelliklerinin buna izin verdiği ve gerekli verilerin mevcut olduğu durumda bir elektronik araç arayüzünün kullanılmasıyla doğru işlevsellik ve yazılım bütünlüğü kontrol edilebilir. İmalatçılar, yola uygunluk testine yetkili kurum tarafından talep edilmesi halinde, elektronik araç arayüzünün kullanımına ilişkin teknik bilgilerin mevcut olmasını sağlar.

160 Sayılı BM/AEK Regülasyonu kapsamındaki onaylara ilişkin geçiş hükümleri

MADDE 7- (1) Bakanlık, 14/5/2020 tarihli ve 31127 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunlar İçin Tasarlanan Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenliği ve Korunmasız Karayolu Kullanıcılarının ve Yolcuların Korunması ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (AB/2019/2144)’ nin Ek II’sinde yer alan olay veri kaydedici sistemine ilişkin geçiş tarihi itibarıyla bu Yönetmelik ve 160 Sayılı BM/AEK Regülasyonunun 01 numaralı değişiklik serisinde yer alan teknik gerekliliklerine uymayan yeni araçların tescilini, satışını ve hizmete girmesini yasaklar. Ancak Bakanlık, 1/7/2026 tarihine kadar, AB/2018/858 Yönetmeliğinin 48 inci, 49 uncu ve 50 nci maddeleri uyarınca bu tür araçların tescili, satışı ve hizmete girmesi amacıyla 160 Sayılı BM/AEK Regülasyonunun 01 numaralı değişiklik serisine uygun bir onaya alternatif olarak AB ve Türkiye dışında verilen 160 Sayılı BM/AEK Regülasyonuna uygun onayları kabul edebilir.

Avrupa Birliği mevzuatına uyum

MADDE 8- (1) Bu Yönetmelik, Olay Veri Kaydedicileri ile İlgili Olarak Motorlu Araçların Tip Onayına ve Bu Sistemlerin Ayrı Teknik Üniteler Olarak Tip Onayına İlişkin Özel Test Prosedürleri ve Teknik Gerekliliklere Yönelik Ayrıntılı Kurallar Belirleyen (AB) 2019/2144 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğünü Tamamlayan 26/1/2022 tarihli ve (AB) 2022/545 sayılı Yetki Devrine Dayanan Komisyon Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlük

MADDE 9- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 10- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.