Bilindiği üzere, 7143 sayılı Kanunun 6. Maddesi hükmü işletme kayıtlarının düzeltilmesi konusuna yer vermektedir. Buna göre;
1. İşletmede mevcut olduğu halde, kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların,
2. Kayıtlarda yer aldığı halde, işletmede mevcut olmayan emtiaların,
3. Kayıtlarda yer aldığı halde, işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ile ortaklardan alacakların, beyan edilerek, işletme kayıtlarının gerçeğe uygun hale getirilmesi imkânı sağlanmıştır.
A- FİRMADA MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARIN KAYDA ALINMASI
* Kimler yararlanabilir?
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dâhil) yararlanabilecektir.
* Beyan nasıl ve hangi sürede yapılacaktır?
* İşletmelerde mevcut olduğu halde, kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar, 31 Ağustos 2018 tarihine (bu tarih dahil) kadar, bildirim tarihindeki rayiç bedelle değerlenmek suretiyle, KDV yönünden bağlı olunan vergi dairelerine beyanname ve ekindeki envanter listesi ile beyan edilecektir.
* Vergi nasıl hesaplanacak ve ne zaman ödenecektir? İşletmelerde mevcut olduğu halde, kayıtlarda yer almayan;
1. KDV genel oranına tabi emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların rayiç bedeli üzerinden % 10,
2. İndirimli KDV oranına tabi emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların rayiç bedeli üzerinden tabi oldukları oranın yarısı,
esas alınmak suretiyle KDV hesaplanacaktır.
Hesaplanan KDV, sorumlu sıfatıyla ayrı bir beyanname ile beyan edilerek 31 Ağustos 2018 tarihine kadar ödenecektir.
Beyan edilen emtiaya ait hesaplanan KDV, genel esaslar çerçevesinde indirim konusu yapılabilecektir.
Ancak, kayıtlı olmayan makine, teçhizat ve demirbaşların rayiç bedeli üzerinden hesaplanarak ödenen KDV indirim konusu yapılmayacak ve verginin ödendiği yılın gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının belirlenmesinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Beyan edilen kıymetler için KDV Kanunu uyarınca sorumluluk uygulaması yapılmayacaktır.
* Diğer vergisel yükümlülükler nelerdir?
1. Beyan edilecek malların özel tüketim vergisine tabi olması halinde, bu malları beyan eden ve alış belgelerini ibraz edemeyen mükellefler, beyan tarihindeki miktarı ve emsal bedeli üzerinden geçerli olan özel tüketim vergisini ayrı bir beyanname ile 31 Ağustos 2018 tarihine kadar beyan ederek aynı süre içerisinde ödeyeceklerdir.
Beyan edilerek ödenen ÖTV için vergi cezası kesilmeyecektir
2. Ba Formu vermek zorunda olan mükelleflerce, beyan edilen kıymetleri rayiç bedelleriyle ilgili dönemdeki Ba Formuna dâhil edilerek bildirilecektir.
3. Beyan edilen kıymetlerin satış bedeli, bunların deftere kaydedilen bedelinden düşük olamayacaktır.
B- FİRMA MUHASEBE KAYITLARINDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN EMTİALARIN KAYDA ALINMASI
* Kimler yararlanabilir?
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dâhil) yararlanabilecektir.
* Beyan nasıl ve hangi sürede yapılacaktır?
Emtialar, aynı nev’iden emtialara ilişkin gayrisafi kar oranı dikkate alınmak suretiyle, 31 Ağustos 2018 tarihine kadar fatura düzenlenerek ilgili dönem KDV beyannamesinde beyan edilebilecektir. Gayrisafi kar oranının kayıtlardan tespit edilemediği hallerde ise bağlı olunan meslek odalarınca belirlenen oranlar esas alınacaktır. Beyan edilecek emtiaların kayda alınması işlemleri, normal satış işlemlerinden farklı olmayacaktır.
* Vergi nasıl hesaplanacak ve ne zaman ödenecektir?
Düzenlenecek satış faturasında, emtianın tabi olduğu oranda KDV hesaplanacak ve ilgili dönem beyannamesine dâhil edilecektir.
Bu beyannamede; söz konusu emtiaya ait ödenecek KDV bulunması halinde, ilk taksiti beyanname verme süresi içinde, izleyen taksitler ise beyanname verme süresini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere 3 eşit taksitte ödenebilecektir.
Ayrıca, taksitlendirilebilecek tutarın tek seferde ödenebilmesi de mümkündür.
Fatura tutarı, satış hasılatı olarak yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında dikkate alınacaktır.
* Diğer vergisel yükümlülükler nelerdir?
1. Beyan edilecek emtianın özel tüketim vergisine tabi olması halinde, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak ÖTV’ye faturada yer verilecek ve bu tutar emtianın tabi olduğu genel beyan usul ve esasları dâhilinde ilgili dönemde beyan edilip ödenecektir.
2. Düzenlenen faturalar, Bs Formu vermek zorunda olan mükelleflerce, ilgili dönemdeki Bs Formuna dâhil edilerek bildirilecektir.
Kayıt düzeltme işlemleri yapılmış emtialarla ilgili geçmişe yönelik CEZA VE FAİZ UYGULANMAYACAKTIR.
C- KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA MEVCUDU İLE ORTAKLARDAN ALACAKLARIN BEYANI
* Kimler yararlanabilir?
Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilecektir.
* Beyan nasıl ve hangi sürede yapılacaktır?
31.12.2017 tarihli bilançoda yer alan, ancak işletmede mevcut olmayan,
1. Kasa mevcudu,
2. Esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları,
3. Bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemler,
31 Ağustos 2018 tarihine kadar vergi dairelerine beyan edilmek suretiyle kayıtlar düzeltilebilecektir.
Beyan edilecek tutarların belirlenmesinde, başka hesaplarda takip edilen tutarlar da dikkate alınacaktır.
* Vergi nasıl hesaplanacak ve ne zaman ödenecektir?
Kayıtlarda yer aldığı halde, işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ile ortaklardan net alacak tutarlarının düzeltme işlemi için; beyan edilen tutarlar üzerinden % 3 oranında vergi hesaplanarak, 31 Ağustos 2018 tarihine kadar ödenecektir.
Ödenen vergiler, gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecek ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmayacaktır.
Beyan edilen tutarlar nedeniyle herhangi bir tarhiyat yapılmayacaktır.
Konuya ilişkin ayrıntılı bilgiye Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yapılandırılmasına İlişkin 7143 Sayılı Kanun Genel Tebliğinden ulaşmak mümkündür.
Söz konusu uygulamayla ilgili standart dilekçe örnekleri 1 seri nolu tebliğ ekinde yer alan örnek dilekçeler veya elektronik ortamda bu uygulamaların mükellefin şifre ve parolası ile gerçekleştirmesi mümkündür. Konuyla ilgili ayrıntılı bilgiler www.gib.gov.tr adresinden elde edilebilir.