VERGİ BORCU NEDENİ İLE MÜKELLEFLERİN BANKA HESAPLARINA YÜRÜTÜLEN E-HACİZ VE UYGULAMADA ORTAYA ÇIKAN SORUNLAR

Bilindiği gibi,  amme borçlusu  mükelleflerin  vergi borçlarını  vadesinde ödememeleri halinde  banka mevduatlarına  e-haciz  uygulanmaktadır.  Uygulamada  birçok  vergi dairesi  e-haciz işlemlerini  hatalı uygulayarak  mükellefleri  maddi  ve manevi yönden  mağdur etmektedirler.  E-haczin  kaldırılması  sırasında    mükellefler  pek çok müşgül durum  yaşamaktadırlar.  Aşağıda  yanlış uygulanan  e-haciz uygulamaları  özetlenmektedir. 

1) Amme borçlusu mükellefin  haczi kabil  olmayan   bir kısım  menkul, mevduat vs hesaplarına e-haciz uygulanmaktadır. 

2) Sıfır bakiyeli  hesaplara e-haciz uygulanamaz.  Uygulansa dahi  hemen  aynı gün  içinde bu  e-haczin  iptal  edilmesi  zorunludur.

3) Sonsuza kadar e-haciz  sürdürülemez.  E-haciz  sadece ve sadece  bir gün  geçerlidir.   Ertesi gün  hesapların  aktif hale gelmesi  veya getirilmesi zorunludur.

4) Emekli maaşlarına veya emekli maaş hesaplarına  veya  emekli maaş  gölge hesaplarına e-haciz uygulanamaz.  Uygulansa dahi hemen  kaldırılmalıdır.

5) Çiftçilerin  veya diğer amme borçlusu  kimselerin  devlet destekleri hesaplarına e-haciz uygulanamaz.

6) Şirket borcu nedeniyle, şirket ortağının  bireysel mevduat  hesabına şirket borcu kaynaklı e-haciz  uygulanamaz.  

7) Sonsuza kadar devam eden  ve kalıcı  bir şekilde  mevduat  hesaplarına e-haciz yürütülemez. E-haciz konduğu an mevduat müsaitse  o kadarlık miktar tahsil  edilir. Ve akabinde hemen hesap aktifleştirilir.  E-haciz, mevduattaki para kadar kısmı  bloke edilir.  Ertesi gün  haciz kaldırılır.  Bloke edilen tutar vergi dairesine havale edilir.  Yine aynı gün  hesap  mükellefçe serbestçe kullanılır.  E-haciz kalktıktan sonra  hesaba gelen havalelere artık  e-haciz uygulanamaz.  E-haciz uygulanabilmesi için  ikinci bir e-haczin tatbikine   gereksinim olacaktır.  İkinci bir e-haciz emri gelmeden   gelen  bütün havaleler mükelleflerce serbestçe kullanılabilir.

8) Nafakalar hiçbir şekil ve surette  haczedilemez.

9) Emekli maaşları  haczedilemez.[1]

10) Ücret veya maaş hacizlerinde ¼ kuralı uygulanmalıdır.  Aksi takdirde e-haciz geçersizdir. [1] 

11) E-haciz tatbikinde  6183 sayılı yasanın  70. Maddesine dikkat  edilmelidir. Bu madde hükmünde  haczedilmeyecek mallar, menkuller, vs kalemler 13 bent halinde tek tek sayılmıştır.

12) Mükellefin vergi dairesinden  alacağı  var ise ve bu  alacak   hukuken  ortaya çıkmış ise bu mükellefler hakkında  hiçbir şekilde e-haciz uygulanamaz.   Vergi dairesi tarafından  bu mükellefler ayrı  bir listede  takip  edilerek  e-haciz yollanmayacak  mükellefler kategorisine konulmalıdır.

13) 6183 sayılı 71. Maddesinde  kısmen  haczedilecek gelirler belirtilmiştir. Buna göre asgari ücreti aşmayan  aylık gelirlerin  1/10’undan  fazlası haczedilemez.

14) Bireysel emeklilik birikimleri, katkı payları vs hesaplara hiçbir şekilde haczedilemez.   Aynı şekilde agi yardımları,  bu konuda  asgari ücret ile ilgili devlet tarafından  yapılan katkılar,  çiftçilere yapılan  muhtelif destek ödemeleri,  sübvansiyonlar haczedilemez.

15) Dul, emekli, şehit, engelli maaşları, vs  ödentiler haczedilemez.

16) Henüz yetişmemiş  mahsullerin  haczi mümkün değildir.

17) Ortak hesaplara ancak  borçlu  kişinin payı kadar  e-haciz yapılabilir.  Kalan kısım için  haciz söz konusu değildir. 

18) Avukatların müvekkilleri ile ilgili emanet paraları için açtıkları hesaplar üzerine e-haciz uygulanamaz.

19) Vekaletname ile yürütülen bir çok hizmetlerde vekil tarafından asıl mükellef adına açılan hesaplara vekilin borcu nedeni ile e-haciz yürütülemez.

​
-----------------
[1] Bkz. AY Hakan – ALPASLAN Mustafa – KAYA Eda, Vergi Uygulamasında E-Tebligat ve E-Haciz, Seçkin Yayınları, Güncellenmiş 2.Baskı, Ocak 2016.

[1] Bkz: Gelir İdaresi Başkanlığı Yazısı, 02.11.2007 gün ve 097674 sayılı yazı