KARARLAR

Dava Konusu Taşınmaz Malikinin Yargılamaya Katılımının Sağlanmaması Nedeniyle Mahkemeye Erişim Hakkının İhlal Edilmesi

Abone Ol

Olaylar

Başvurucular, bir ilçede paylı mülkiyete konu taşınmazın maliklerindendir.

Söz konusu taşınmaz, yerleşim yerine ilişkin hazırlanan nazım ve uygulama imar planlarında akaryakıt istasyonu alanı olarak ayrılmıştır.

Başvurucular ve paydaşları imar mevzuatı yönünden gerekli ruhsat işlemlerini tamamladıktan sonra taşınmazı -akaryakıt istasyonu işletmek üzere- petrol ürünleri alım satım işi ile iştigal eden bir şirkete kiraya vermişlerdir.

Aynı muhitte akaryakıt istasyonu işletmekte olan başka bir şirket, imar planlarının taşınmazın akaryakıt istasyonu alanı olarak ayrılmasına dair kısımlarının iptali istemiyle ilgili belediyelere karşı idare mahkemesinde dava açmış, kiracı şirket bu davaya davalı idareler yanında müdahil sıfatıyla katılmıştır.

Mahkeme dava konusu imar planlarını iptal etmiştir. Davalı idarelerin ve müdahilin temyiz yoluna başvurması üzerine ilgili Danıştay dairesi, kararı bozmuştur. Davacı şirket bozma kararına karşı karar düzeltme yoluna gitmiş ve ilgili Danıştay dairesi, bu istemi kabul ederek ilk derece mahkemesi kararını onamıştır.

Başvuruculardan biri ilgili büyükşehir belediyesine başvurmuş ve taşınmazına ilişkin imar planının iptali talebiyle herhangi bir dava açılıp açılmadığının, açıldıysa sonucunun tarafına bildirilmesini istemiştir.

İlgili belediye cevap yazısında; taşınmaza ilişkin imar planlarının yargı kararı ile iptal edildiğini, bu sebeple söz konusu parselin plansız hâle geldiğini ancak taşınmaza ilişkin yeniden planlama süreci başlatıldığını ve bu sürecin devam ettiğini söz konusu başvurucuya bildirmiştir.

İddialar

Başvurucular, taşınmaza ilişkin imar planının iptali istemiyle üçüncü kişi tarafından idareye karşı açılan davanın taşınmaz malikine ihbar edilmeyerek yargılamaya katılımının sağlanmaması nedeniyle mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

Mahkemenin Değerlendirmesi

İdarenin işlem ve eylemlerinin hukuka uygunluk denetiminin yapıldığı idari yargıda görülmekte olan davalar yönünden uyuşmazlık konusu üzerinde hak iddia eden ya da davanın taraflarından birinin davayı kazanmasında hukuki yararı bulunan üçüncü kişilerin davaya sadece şeklen değil etkili bir şekilde katılımının sağlanması adil yargılanma hakkının güvencelerinin sağlanabilmesi için önemli bir müessesedir.

Somut olayda başvurucuların, davanın sonucundan doğrudan etkilenecekleri, bu itibarla davaya katılmalarında hukuki yararlarının bulunduğu görülmektedir.

Derece mahkemelerinin davanın ihbarına ilişkin usul hükümlerini yerine getirmemesi nedeniyle mahkeme huzurunda argümanlarını öne sürme imkânından yoksun bırakılmalarının başvuruculara aşırı ve orantısız bir külfet yüklediği, bu sebeple başvurucuların mahkemeye erişim hakkına yapılan müdahalenin ölçüsüz olduğu sonucuna varılmıştır.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamındaki mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.

---