Danıştay 7. Dairesi'nin 2023/2266 E., 2023/3561 K. sayılı kararı

"İçtihat Metni"

T.C.

D A N I Ş T A Y

YEDİNCİ DAİRE

Esas No : 2023/2266

Karar No : 2023/3561

KARAR DÜZELTME

İSTEMİNDE BULUNAN (DAVACI) : Tasfiye Halinde ... Otomotiv Turizm Sanayi ve

Ticaret Limited Şirketi

(Eski Unvanı: ... Turizm Otomotiv Sanayi ve

Ticaret Limited Şirketi)

VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı adına

... Gümrük Müdürlüğü

VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Yedinci Dairesinin 27/01/2023 tarih ve E:2022/4591, K:2023/115 sayılı kararının düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Davacı adına tescilli ... tarih ve ... sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı aracın, "eski" olduğu halde "yeni ve kullanılmamış" olarak beyan edilmek suretiyle, 95/7606 sayılı İthalat Rejimi Kararının 7. maddesi hükmüne aykırı olarak ilgili idareden izin alınmaksızın ithal edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 4. fıkrası uyarınca alınan mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin karara vaki itirazın süre yönünden reddine dair işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddine dair ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının kesinleşmesi sonrasında; mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararlarına vaki başkaca itirazların süre yönünden reddi üzerine açılan davalarda lehe karar verilmesi üzerine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 53. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendinde belirtilen koşulların oluştuğu ileri sürülerek yargılamanın yenilenmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararıyla; olayda, davacı tarafından yargılamanın yenilenmesine dayanak olarak gösterilen, adına tescilli araçlar için verilen mülkiyetin kamuya geçirilmesine dair kararlara vaki itirazların süre yönünden reddine yönelik işlemlerin iptali istemiyle ... Vergi Mahkemesinin E:... ve ... sayılı dosyalarında açılan davalarda verilen iptal kararlarının, Danıştay Yedinci Dairesinin 10/12/2019 tarih ve E:2016/6790, K:2019/6539 ile aynı tarih ve E:2016/6791, K:2019/6540 sayılı kararlarıyla bozulduğu, karar düzeltme başvuruları üzerine anılan Dairece karar düzeltme istemlerinin kabulü ile bozmaya ilişkin belirtilen kararların kaldırılmasından sonra temyiz incelemesine geçilerek "dosyanın UYAP kayıtlarıyla birlikte incelenmesinden; bahse konu kararlara istinaden davalı idarenin, mahkeme kararını yerine getirmek ve davacının mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararına yapmış olduğu itirazı süresinde kabul etmek suretiyle işin esası hakkında karar vererek davacıya tebliğ ettiği işlemlerin, ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:... , K:... ; aynı tarih ve E:... , K:... sayılı kararıyla iptal edildiği, anılan kararlara yönelik istinaf başvurularının da reddedildiği, bu durumda, Mahkemece davacının işbu davaya konu mülkiyetin kamuya geçirilmesine dair karara vaki itirazının süresinde yapıldığının kabulü suretiyle verilen karar üzerine, idare tarafından itirazın esası incelenerek tesis edilen işlemlerin anılan mahkeme kararları ile iptal edildiğinin anlaşılması karşısında, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddiaların mezkur kararların bozulmasını gerektirir nitelikte görülmediği" gerekçesi ile ... tarih ve E:... , K:... ile aynı tarih ve E:... , K:... sayılı temyiz isteminin reddine ilişkin kararların verildiği, Mahkemelerinin E:... ve ... sayılı dosyalarında verilen anılan kararların, iptal kararına istinaden işin esası hakkında tesis edilen işlemlerin yeniden uyuşmazlığa konu edilmesi üzerine verildiği ve kesinleştiği, Danıştay Yedinci Dairesince, yargılamanın yenilenmesine dayanak gösterilen E:... ve ... sayılı dosyaların kanun yolu incelemesinde anılan safahata ve kararların kesinleşmesine atıf yapılarak temyiz isteminin reddine karar verildiği, önceki ilam hükmüne aykırı şekilde verilen kararlar olmadığı, bu itibarla, yargılamanın yenilenmesi talebinin, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 53. maddesinin 1. fıkrasında tahdidi olarak sayılan hallerden herhangi birisine uymadığı, talebin reddedilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Daire kararının özeti: Temyizen incelenen kararın usul ve hukuka uygun olduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle temyize konu kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Lehe verilen kararlar olduğu için yargılamanın yenilenmesinin istenildiği, ağır hastalığın mücbir sebep olması nedeniyle itirazın süreden reddine dair kararın yerinde olmadığı, Gümrük Yönetmeliğinin 31. maddesi uyarınca mücbir sebebin devamı müddetince sürelerin duracağı, şirketin tek yetkilisi ... 'e 08/10/2014 tarihinde verilen 15 günlük raporun bulunduğu, itirazın vekil ile yapılacağına dair değerlendirmenin ise şirketin o tarihlerde vekil ile temsil edilmemesinden dolayı yerinde olmadığı, işleme esas alınan hükmün değişik halinin 11/04/2013 tarihinde yürürlüğe girmesi nedeniyle olayda uygulanamayacağı, yargılamanın yenilenmesi isteminin kabulü ile işlemin iptaline karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Kararın düzeltilmesi isteminin kabulü ile, dairemiz kararının kaldırılmasından sonra, mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

Kararın düzeltilmesi istemini içeren dilekçede ileri sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun, 6545 sayılı Kanun'la yürürlükten kaldırılan ve aynı Kanun'un 27. maddesiyle eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmaya devam olunan (mülga) 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca, Dairemizin 27/01/2023 tarih ve E:2022/4591 K:2023/115 sayılı kararının düzeltilmesini gerektirecek nitelikte bulunduğundan, istem kabul edilerek anılan kararın ortadan kaldırılmasından sonra temyiz incelemesine geçildi:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Dosyanın incelenmesinden; davacı adına tescilli muhtelif tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı araçların, "eski" olduğu halde "yeni ve kullanılmamış" olarak beyan edilmek suretiyle, 95/7606 sayılı İthalat Rejimi Kararının 7. maddesi hükmüne aykırı olarak ilgili idareden izin alınmaksızın ithal edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 4. fıkrası uyarınca alınan mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin kararlara vaki itirazların 07/11/2014 tarih ve 3816630 sayılı işlemle süreden reddine karar verildiği, bu işleme dayanak alınan mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin kararların ayrı ayrı dava konusu edildiği, davacının yargılamanın yenilenmesine dayanak olarak gösterdiği ... Vergi Mahkemesinin E:... ve ... sayılı dosyalarında açılan davalarda, şirket yetkilisine 08/10/2014 tarihinde istirahat raporu verildiği ve tedavi altına alındığı, hastalığı sebebi ile verilen onbeş gün istirahat ile ilaç tedavisinin bu süre zarfında gerekli hukuki mükellefiyetleri yapmasına engel teşkil edeceği, mücbir sebep ve beklenmeyen hallerin süresi içerisinde meydana geldiğini kanıtlayan belge ibrazı halinde ilgili gümrük idaresince ek süre verileceği, şirket yetkilisinin hastalığı nedeniyle verilen onbeş gün istirahat ile ilaç tedavisinin bu süre zarfında gerekli hukuki mükellefiyetleri yapmasına engel teşkil edeceği, itirazın süresinde kabul edilerek başvurunun esası hakkında bir karar verilmesi gerektiği, bu nedenle, başvurunun süre yönünden reddine ilişkin işlemde yasal isabet görülmediği gerekçesiyle tesis edilen işlemlerin iptaline dair kararların verildiği, verilen iptal kararları üzerine, İdarece işin esası hakkında yeniden işlem tesis edildiği ve bu işlemlerin ... Vergi Mahkemesinin E:... ve ... sayılı dosyalarında dava konusu edildiği, işbu davalarda verilen iptal kararlarının kesinleştiği, gelinen aşamada, aynı işlemden kaynaklı bazı davalarda işin esasının incelendiği ve iptal kararlarının verildiği, yargılamanın yenilenmesine konu işbu davada ise itirazın süre yönünden reddine dair kararın dava konusu edildiği ve davanın reddine dair kararın kesinleştiği anlaşılmıştır.

Öte yandan; Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun 24/03/2021 tarih ve E:2020/1329, K:2021/367 sayılı kararında, aynı sağlık raporunda yer alan mazeretinin kabul edilmesi gerektiği gerekçesiyle başvurunun süre yönünden reddine ilişkin işlemde hukuka uygunluk görülmeyerek verilen iptale ilişkin ısrar kararı hukuka uygun bulunarak davalı idarenin temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.

Aynı işlemden kaynaklanan dava konusu edilen ihtilafların bir kısmında işin esasının incelenmek suretiyle iptal kararı verilmesinin, bir kısmında ise, itirazın süre yönünden reddine dair kararın hukuka aykırı olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesinin, hukuki güvenlik ilkesini zedeleyici nitelikte ve aynı konuda birbirine aykırı hükümler içermesi nedeniyle, yargılamanın yenilenmesi isteminin kabulüyle, mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin karara vaki itirazın süre yönünden reddine dair işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken, aksi yolda verilen kararda hukuki isabet bulunmamıştır.

Aynı davacıya ait muhtelif davalarda verilen ve Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun yargısal denetiminden geçen bazı kararlarda davacı şirket yetkilisinin aldığı aynı sağlık raporu mücbir sebep olarak kabul edilerek, işin esasının incelenmesi gerektiğine hükmedilmiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Temyiz isteminin kabulüne,

2. ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,

4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 27/09/2023 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :

Kararın düzeltilmesi isteminin reddi gerektiği oyu ile, karara katılmıyoruz.