Bilindiği üzere 2022 yılı takvim yılı içerisinde elde edilen kira gelirlerinin beyanı vergi dairesine 1- 31 Mart tarihleri arasında beyan edilerek vergi dairesine 2 taksit halinde (mart temmuz) ödenmesi gerekmektedir. Bu çalışmamızda iki örnek verilerek konu anlatılmaya çalışılacaktır.

Örnek 1: Mükellef (A), 2022 yılında tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş 66.000 TL işyeri kira geliri ve 420.000 TL mevduat faizi ile birlikte konut olarak kiraya verdiği dairesinden 9.000 TL kira geliri elde etmiştir.

Gayrimenkul Sermaye İradı (İşyeri)   66.000 TL

Gayrimenkul Sermaye İradı (Konut)  9.000 TL

Menkul Sermaye İradı (Mevduat Faizi)  420.000 TL

Beyan Edilecek Gelir                           Yoktur

Tevkif yoluyla vergilendirilen 420.000 TL mevduat faiz geliri, Gelir Vergisi Kanununun geçici 67’nci maddesi kapsamında tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecektir.

Örnekte; 9.500 TL’lik istisna haddinin altında 9.000 TL konut kira geliri elde edildiğinden, söz konusu gelir beyana konu edilmeyecektir.

Tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş işyeri kira geliri olan 66.000 TL ise 70.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığından yıllık beyanname ile beyan edilmeyecektir.

Sonuç olarak; Bu durumda, mükellefin 2022 yılına ilişkin beyan edilecek geliri yoktur.

Örnek 2: Mükellef (B), 2022 yılında konut kredisi kullanarak 900.000 TL’ye aldığı dairesini aylık 9.000 TL’ den konut olarak kiraya vermiş ve 108.000 TL kira geliri elde etmiştir.

Mükellef (B), kira geliri elde ettiği konut ile ilgili olarak 13.400 TL asansör ve sigorta gideri ile konut kredisi için bankaya 22.600 TL faiz ödemesi yapmıştır.

Mükellef (B), konut olarak kiraya vermiş olduğu daire için 2022 yılında ödediği asansör, sigorta ve faiz gideri ile birlikte iktisap bedelinin %5’i olan (900.000*%5) 45.000 TL’yi indirim konusu yapabilecektir.

Toplam Gider: 13.400 + 22.600 + 45.000 = 81.000 TL’dir.

Beyana tabi başka geliri olmayan mükellef, gerçek gider yöntemini seçmiştir.

Gerçek gider usulünü seçen mükellefler, vergiden istisna edilen kısma isabet eden giderleri hasılatlarından gider olarak indiremeyeceklerdir, sadece vergiye tabi hasılata isabet eden giderleri indirebileceklerdir. Bunun için toplam gider tutarının vergiye tabi hasılata isabet eden kısmının hesaplanması gerekir.

Vergiye tabi hasılata isabet eden gider, aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır.

Vergiye Tabi Hasılat          =               Toplam Hasılat – Konut Kira Geliri İstisnası

                                             =                108.000 – 9.500

                                             =                 98.500 TL

İndirilebilecek Gider        =                 Toplam Gider * Vergiye Tabi Hasılat

                                                        _______________

                                                                            Toplam Hasılat

                                                                  81.000 * 98.500

                                             =        _______________

                                                                         108.000

                                             = 73.875 TL

Mükellefin kira gelirine ilişkin ödenecek gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.

Gayrimenkul Sermaye İradı (Konut)   108.000 TL

Gayrisafi İratlar Toplamı             108.000 TL

Vergiden İstisna Edilen Tutar     9.500 TL

Kalan (108.000 – 9.500)            98.500 TL

Giderler (Gerçek)                          73.875 TL

Safi İrat (98.500 – 73.875)         24.625 TL

Vergiye Tabi Gelir Matrahı          24.625 TL

Hesaplanan Gelir Vergisi              3.693,75 TL

Ödenecek Gelir Vergisi                 3.693,75 TL

Damga Vergisi                                     294,90 TL