Özel Tüketim Vergisi(ÖTV) Avrupa Birliği kalite standartları baz alınarak 2002 yılında yasalaşarak yürürlüğe girmiştir. Gayrimenkul mallar üzerinden alınan ÖTV, kişi başına düşen milli gelirin artması ve ekonominin de gelişmesi ile her yıl artan oranlarla günümüze kadar gelmiştir. ÖTV kapsamına giren başlıca gayrimenkul mallar şunlardır: cep telefonu, motorlu taşıtalar, saç spreyleri, gazeteler ve periyodik yayınlar, Silahlar, değerli takılar, klima cihazları, çamaşır makineleri…
Görüldüğü üzere hayatımızda kullandığımız neredeyse tüm taşınabilir mallar üzerinden ödenen özel tüketim vergisinin konusu Özel Tüketim Vergisi Kanunun ilk maddesinde düzenlenmiştir:
“Bu Kanuna ekli;
a) (I) sayılı listedeki malların ithalatçıları veya rafineriler dahil imal edenler tarafından teslimi,
b) (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olanların ilk iktisabı,
c) (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olmayanlar ile (III) ve (IV) sayılı listelerdeki malların ithalatı veya imal ya da inşa edenler tarafından teslimi,
d) (I), (III) ve (IV) sayılı listelerdeki mallar ile (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olmayanların özel tüketim vergisi uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışı,
Bir defaya mahsus olmak üzere özel tüketim vergisine tâbidir.” Söz konusu maddede belirtilen listelerde ÖTV’ye tabi olan gayrimenkul mallar yer almakta ve ne kadar oranda vergi ödeneceği belirtilmektedir.
Yukarıda da bahsettiğimiz üzere bu oranlar ekonominin gelişmesine ve milli gelirin artmasına bağlı olarak artmaktadır. Ancak bazı gayrimenkul mallar için sınırlandırmalar söz konusu olabilmektedir. Bunlardan bir tanesi de cep telefonlarıdır. Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (IV) Sayılı Liste uyarınca cep telefonları %25 ÖTV’ ye tabi tutulmaktadır. ÖTV Kanunu’na 2009’da eklenen geçici 6. madde ile 31.12.2023’e kadar cep telefonları için asgari bir ÖTV uygulamasına geçilmiştir. Buna göre, ÖTV Kanununa ekli (IV) sayılı listede yer alan cep telefonları için listede belirlenen orana göre hesaplanan verginin, bunların her biri için 40 TL’den az olmaması gerekiyor. Bakanlar Kurulu’nun bu tutarı sıfıra kadar indirmeye veya üç katına kadar artırmaya yetkisi olduğu da aynı maddede hüküm altına alınmıştır. İlgili düzenleme şu şekildedir:
“(5904 sayılı Kanunun 19 uncu maddesiyle eklenen geçici madde Yürürlük; 03.07.2009) 31/12/2023 tarihine kadar, bu Kanuna ekli (IV) sayılı listede yer alan 8517.12.00.00.11 G.T.İ.P. numaralı malların (cep telefonları) karşısında gösterilen orana göre hesaplanan verginin, bu malların her bir adedi için 40 Türk Lirasından az olması halinde, orana göre hesaplanan vergi yerine her bir adet için 40 Türk Lirası [6745 sayılı Kanunun 53 üncü maddesiyle ile 7.9.2016 Tarihinden İtibaren 160 TL olarak belirlenmiştir.] vergi alınır. Bakanlar Kurulu bu tutarı sıfıra kadar indirmeye, üç katına kadar artırmaya yetkilidir.”
Bakanlar Kurulu’ da bu yetkisini kullanarak 12.10.2011 tarihinde 2011/2304 sayılı kararıyla alınması gereken asgari vergiyi 100 TL’ ye çıkarmış, daha sonra 01.01.2014 tarih 28869 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2017/5761 sayılı Bakanlar Kurulu kararı uyarınca bu rakam 120 TL olarak belirlenmiştir. Buraya kadar Bakanlar Kurulu vergi artırımlarında herhangi bir hukuka aykırı davranışta bulunmamıştır. Çünkü ilk olarak belirlenen 40 TL’nin üç katı 120 TL yapmaktadır ve sınıra ulaşılmıştır.
01.01.2016-07.09.2016 TARİHLERİ ARASINDA TELEFON BAŞINA ALINAN 160 TL VERGİNİN 40 TL’Sİ HUKUKA AYKIRIDIR.
01.01.2016 tarihinde Bakanlar Kurulu 120 TL’ yi de aşarak alınması gereken asgari vergiyi 160 TL’ye çıkartmıştır. Bu artırım ile Bakanlar Kurulu sahip olduğu 3 kata kadar artırma yetkisini aşmıştır. Durumun fark edilmesi üzerine yasa ile düzenleme yapılmış ve ilgili yasa 07.09.2016 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Ancak kanunun yürürlük tarihi olan 07.09.2016 tarihinden 01.01.2016 tarihine kadar olan dönemde alınan telefon başına 40 TL verginin hukuka aykırılığı ortadan kalkmamış olup iadesi gerekmektedir.
ÖDENEN FAZLA VERGİLERİN İADESİNİ TALEP EDEBİLİRSİNİZ
2016 yılının ilk 8 ayında fazla ödenene telefon başına 40 TL’nin iadesini önce idareden, talebin reddi halinde dava yoluyla mahkemeden istemeniz mümkün. Tabi iade süreci ve idari davalar uzmanlık gerektiren alanlar olup hak kaybına uğramamanız açısından bu alanda uzman hukukçulara danışmanızı tavsiye ederiz.