MADDE 1- 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 105 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 105/A maddesi eklenmiştir.
“Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazı
MADDE 105/A- (1) Hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek amacıyla;
a) Açık ceza infaz kurumunda cezasının son altı ayını kesintisiz olarak geçiren,
b) Çocuk eğitimevinde toplam cezasının beşte birini tamamlayan,
koşullu salıverilmesine bir yıl ve daha az süre kalan iyi hâlli hükümlülerin talebi hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hükümlü hakkında hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, infaz hâkimi tarafından karar verilebilir.
(2) Açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartları oluşmasına karşın, iradesi dışındaki bir nedenle açık ceza infaz kurumuna ayrılamayan veya bu nedenle kapalı ceza infaz kurumuna geri gönderilen iyi hâlli hükümlüler, açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartlarının oluşmasından itibaren en az altı aylık sürenin geçmiş olması durumunda, diğer şartları da taşımaları halinde, birinci fıkrada düzenlenen infaz usulünden yararlanabilirler.
(3) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezasının infazına karar verilen hükümlünün, koşullu salıverilme tarihine kadar;
a) Kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak çalıştırılması,
b) Bir konut veya bölgede denetim ve gözetim altında bulundurulması,
c) Belirlenen yer veya bölgelere gitmemesi,
d) Belirlenen programlara katılması,
yükümlülüklerinden bir veya birden fazlasına tabi tutulmasına, denetimli serbestlik müdürlüğünce karar verilir. Hükümlünün risk ve ihtiyaçları dikkate alınarak yükümlülükleri değiştirilebilir.
(4) Hükümlünün;
a) Ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra, talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne üç gün içinde müracaat etmemesi,
b) Hakkında belirlenen yükümlülüklere, denetimli serbestlik müdürlüğünün hazırladığı denetim ve iyileştirme programına, denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerileriyle hakkında hazırlanan denetim planına uymamakta ısrar etmesi,
c) Ceza infaz kurumuna geri dönmek istemesi,
hâlinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, koşullu salıverilme tarihine kadar olan cezasının infazı için kapalı ceza infaz kurumuna gönderilmesine, infaz hâkimi tarafından karar verilir.
(5) Hükümlü hakkında;
a) İşlediği iddia olunan başka bir suçtan dolayı 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 100 üncü maddesinde sayılan nedenlerle tutuklama kararı verilmesi,
b) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlanmasından önce işlediği iddia olunan ve cezasının üst sınırı yedi yıldan az olmayan bir suçtan dolayı soruşturma veya kovuşturmaya devam edilmesi,
c) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra işlediği iddia olunan ve cezasının alt sınırı bir yıl veya daha fazla olan kasıtlı bir suçtan dolayı soruşturma veya kovuşturma başlatılması,
hâlinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, infaz hâkimi tarafından, hükümlünün kapalı ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilir. Hükümlü hakkında soruşturma sonucunda kovuşturmaya yer olmadığı veya kovuşturma sonucunda beraat, ceza verilmesine yer olmadığı, davanın reddi veya düşme kararı verilmesi hâlinde, hükümlünün cezasının infazına denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak devam olunmasına infaz hâkimi tarafından karar verilir.
(6) Denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat etmesi gereken sürenin bitiminden itibaren iki gün geçmiş olmasına karşın müracaat etmeyenler ile kapalı ceza infaz kurumuna iade kararı verilmesine rağmen iki gün içinde en yakın Cumhuriyet başsavcılığına teslim olmayan hükümlüler hakkında, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 292 nci ve 293 üncü maddelerinde yazılı hükümler uygulanır.
(7) Yükümlülüklerin gereklerine ve denetim planına uygun davranan hükümlünün koşullu salıverilmesi hakkında denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından hazırlanan gerekçeli rapor, 107 nci ve 108 inci maddeler uyarınca işlem yapılmak üzere ilgili mahkemeye gönderilir.
(8) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezaların infazına ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.”
MADDE 2- 5275 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 3- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla koşullu salıverilmelerine bir yıldan az süre kalan;
a) Açık ceza infaz kurumunda bulunan,
b) Kapalı ceza infaz kurumunda bulunup da açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartlarını taşıyan,
iyi hâlli hükümlülerin talepleri hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına karar verilebilir.
(2) Koşullu salıverilmelerine bir yıl kala açık ceza infaz kurumuna ayrılma hakkını kazanan hükümlüler, bu infaz usulünden en fazla altı ay süreyle yararlanırlar.
(3) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla 105 inci maddenin dördüncü fıkrası hükmüne göre mahkûmiyet sürelerinin geriye kalan yarısı kamuya yararlı bir işte çalışmak suretiyle infaz edilmekte olan hükümlüler hakkında aşağıdaki şekilde işlem yapılır:
a) Koşullu salıverilme süresini tamamlamayanların cezalarının infazına 105/A maddesi hükümleri uyarınca devam olunur.
b) Koşullu salıverilme süresini tamamlayanların infaz dosyası 107 nci ve 108 inci maddeler uyarınca işlem yapılmak üzere ilgili mahkemeye gönderilir.”
MADDE 3- 5275 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 4- 3/7/2005 tarihli ve 5402 sayılı Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanununun 15 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 15/A maddesi eklenmiştir.
“Elektronik cihazların kullanılması suretiyle takip
MADDE 15/A- (1) Şüpheli, sanık ve hükümlülerin toplum içinde izlenmesi, gözetimi ve denetimi elektronik cihazların kullanılması suretiyle de yerine getirilebilir.
(2) İzleme, gözetim ve denetime ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.”
MADDE 5- 5402 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 26/A maddesi eklenmiştir.
“Müdür ve müdür yardımcılığına atanma
MADDE 26/A- (1) Denetimli serbestlik müdürlüklerine, en az dört yıllık eğitim veren fakülte ve yüksekokullardan veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar arasından yazılı ve Bakanlıkça yapılacak mülakat sınav sonucuna göre denetimli serbestlik müdür yardımcısı atanır.
(2) Denetimli serbestlik müdür yardımcılığı yazılı ve mülakat sınavı ile denetimli serbestlik müdür yardımcılarının denetimli serbestlik müdürlüğüne, denetimli serbestlik müdürlerinin denetimli serbestlik müdür yardımcılığına atanmalarına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.”
MADDE 6- 5402 sayılı Kanunun;
1) Adı “Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu”,
2) 1 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “denetimli serbestlik ve yardım merkezleri ile koruma kurullarının” ibaresi “denetimli serbestlik ve koruma kurullarının”,
3) 2 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Danışma Kurulu” ibaresi “Denetimli Serbestlik Hizmetleri Danışma Kurulu”, “Denetimli Serbestlik ve Yardım Hizmetlerinden Sorumlu Daire Başkanlığı” ibaresi “Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı” ve “denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlükleri” ibaresi “denetimli serbestlik müdürlükleri”,
4) 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi “Danışma Kurulu: Denetimli Serbestlik Hizmetleri Danışma Kurulunu”, (e) bendi “Daire Başkanlığı: Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığını” ve (g) bendi “Müdürlük: Denetimli serbestlik müdürlüğünü”,
5) 5 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “şube müdürlüğünün” ibaresi “müdürlüğün”, ikinci fıkrasında yer alan “Denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüğü” ibaresi “Denetimli serbestlik müdürlüğü”,
6) 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Denetimli Serbestlik ve Yardım Hizmetlerinden Sorumlu Daire Başkanlığı” ibaresi “Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı”, “denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüğü” ibaresi “denetimli serbestlik müdürlüğü” ve ikinci fıkrasında yer alan “Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Danışma Kurulu” ibaresi “Denetimli Serbestlik Hizmetleri Danışma Kurulu”,
7) 7 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “şube müdürlükleri” ibaresi “müdürlükler”,
8) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a), (c), (e) ve (f) bentlerinde yer alan “Şube müdürlükleri” ibareleri “Müdürlükler” ve (d) bendinde yer alan “Şube müdürlükleri” ibaresi “Müdürlük”,
9) İkinci Kısım Üçüncü Bölüm başlığı ve 10 uncu maddesinin başlığı “Müdürlük”, aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “şube müdürlüğü” ibareleri “müdürlük”, “şube müdürlüğüne” ibaresi “müdürlüğe”, ikinci fıkrasında yer alan “Şube müdürlükleri” ibaresi “Müdürlükler”, üçüncü fıkrasında yer alan “Şube müdürlüklerinde bir şube müdürü” ibaresi “Müdürlüklerde bir müdür”, dördüncü fıkrasında yer alan “Şube müdürlüğüne” ibaresi “Müdürlüğe”, “Şube müdürlüğünden” ibaresi “Müdürlüklerden”, “şube müdürlüğüne” ibaresi “müdürlüğe”,
10) 11 inci maddesinin başlığı “Müdürlüğün görevleri”, aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “Şube müdürlüğünün” ibaresi “Müdürlüğün”,
11) 12 nci, 13 üncü, 14 üncü ve 15 inci maddelerinin birinci fıkralarında yer alan “Şube müdürlüğünün” ibareleri “Müdürlüğün”,
12) 16 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürü” ibaresi “denetimli serbestlik müdürü”, ikinci fıkrasında yer alan “şube müdürlüğünce” ibaresi “müdürlükçe”,
13) 17 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Şube müdürlüklerinden” ibaresi “Müdürlüklerden”,
14) 18 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Şube müdürlükleri” ibaresi “Müdürlükler”,
15) 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Danışma Kurulu” ibaresi “Denetimli Serbestlik Hizmetleri Danışma Kurulu” ve ikinci fıkrasının (r) bendinde yer alan “Denetimli Serbestlik ve Yardım Hizmetlerinden Sorumlu Daire Başkanı” ibaresi “Denetimli Serbestlik Daire Başkanı”,
16) 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “şube müdürlükleri” ibaresi “müdürlükler”, (c) bendinde yer alan “Şube müdürlükleri” ibaresi “Müdürlükler”,
17) 21 inci maddesinin başlığı “Müdürlük personelinin özlük işleri”, aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “Şube müdürlüklerinde” ibaresi “Müdürlüklerde”,
18) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Şube müdürlüklerinin” ibaresi “Müdürlüklerin”,
19) 24 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Şube müdürlüklerinde” ibaresi “Müdürlüklerde”,
20) 25 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “şube müdürlüklerinin” ibaresi “müdürlüklerin”, üçüncü ve dördüncü fıkralarında yer alan “şube müdürlüğünün” ibareleri “müdürlüğün”,
21) 27 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “şube müdürlükleri” ibaresi “müdürlükler”,
22) Geçici 1 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “şube müdürü” ibaresi “müdür”, “şube müdürlüklerine” ibaresi “müdürlüklere”,
23) Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Şube müdürlüklerinin” ibaresi “Müdürlüklerin”,
24) Geçici 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “şube müdürlüklerinin” ibaresi “müdürlüklerin”, üçüncü fıkrasında yer alan “şube müdürlükleri” ibaresi “müdürlükler”, “Şube müdürlüklerinin” ibaresi “Müdürlüklerin”, “şube müdürlüklerine” ibaresi “müdürlüklere”,
şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 7- 5402 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 4- (1) Adalet Bakanlığının boş memur kadrolarından 3490 adedine 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunundaki sınırlamalara tabi olmadan atama yapılabilir.
GEÇİCİ MADDE 5- (1) Diğer mevzuatta “Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanunu”na yapılmış atıflar “Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu”na, “denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüğü”ne yapılmış atıflar “denetimli serbestlik müdürlüğü”ne yapılmış sayılır.
GEÇİCİ MADDE 6- (1) Bu Kanunla kadroları kaldırılan denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürleri, başka bir işleme gerek kalmaksızın denetimli serbestlik müdür yardımcılığı kadrolarına atanmış sayılırlar. Bu madde uyarınca atanmış sayılan personelin yeni kadrolarına atanmış sayıldıkları tarih itibarıyla eski kadrolarına ilişkin olarak en son ayda aldıkları aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatlar, görev tazminatı, ek ödeme ve benzeri adlarla yapılan her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti hariç) toplam net tutarının (Bu tutar sabit bir değer olarak esas alınır.); yeni atandıkları kadrolara ilişkin olarak yapılan aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatlar, görev tazminatı, ek ödeme ve benzeri adlarla yapılan her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti hariç) toplam net tutarından fazla olması halinde aradaki fark tutarı, herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın fark kapanıncaya kadar ayrıca tazminat olarak ödenir. Atanmış sayıldıkları kadro unvanlarında isteğe bağlı olarak herhangi bir değişiklik olanlarla, kendi istekleriyle başka kurumlara atananlara fark tazminatı ödenmesine son verilir.”
MADDE 8- 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun (II) Sayılı Ek Gösterge Cetvelinin “4.BAŞBAKANLIK VE BAKANLIKLARDA” bölümünde yer alan “Cezaevi Müdürü,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Denetimli Serbestlik Müdürü,” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 9- Ekli (1) sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Adalet Bakanlığına ait bölümünden çıkarılmış; denetimli serbestlik hizmetlerinde kullanılmak üzere ekli (2) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Adalet Bakanlığına ait bölümüne eklenmiştir.
MADDE 10- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 11- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
(1) SAYILI LİSTE
KURUMU : ADALET BAKANLIĞI
TEŞKİLATI: TAŞRA
İPTAL EDİLEN KADROLARIN
SINIFI
UNVANI
DERECESİ
SERBEST
KADRO
ADEDİ
TUTULAN KADRO
ADEDİ
TOPLAM
GİH
Şube Müdürü
1
52
-
52
GİH
Şube Müdürü
2
58
-
58
GİH
Şube Müdürü
3
25
-
25
GİH
Şube Müdürü
4
1
-
1
GİH
Şube Müdürü
5
4
-
4
TOPLAM
140
140
(2) SAYILI LİSTE
KURUMU : ADALET BAKANLIĞI
TEŞKİLATI: TAŞRA
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
SINIFI
UNVANI
DERECESİ
SERBEST
KADRO
ADEDİ
TUTULAN KADRO
ADEDİ
TOPLAM
GİH
Denetimli Serbestlik Müdürü
1
52
-
52
GİH
Denetimli Serbestlik Müdürü
2
58
-
58
GİH
Denetimli Serbestlik Müdürü
3
25
-
25
GİH
Denetimli Serbestlik Müdürü
4
1
-
1
GİH
Denetimli Serbestlik Müdürü
5
4
-
4
GİH
Denetimli Serbestlik Müdür Yardımcısı
4
30
-
30
GİH
Denetimli Serbestlik Müdür Yardımcısı
5
40
-
40
GİH
Denetimli Serbestlik Müdür Yardımcısı
6
40
-
40
GİH
Denetimli Serbestlik Müdür Yardımcısı
7
80
-
80
GİH
Denetimli Serbestlik Müdür Yardımcısı
8
80
-
80
TH
Sosyolog
4
50
-
50
TH
Sosyolog
5
100
-
100
TH
Sosyolog
6
100
-
100
TH
Sosyolog
7
400
-
400
TH
Sosyolog
8
400
-
400
SH
Psikolog
5
50
-
50
SH
Psikolog
6
100
-
100
SH
Psikolog
7
400
-
400
SH
Psikolog
8
400
-
400
SH
Sosyal Çalışmacı
5
50
-
50
SH
Sosyal Çalışmacı
6
100
-
100
SH
Sosyal Çalışmacı
7
400
-
400
SH
Sosyal Çalışmacı
8
400
-
400
EH
Öğretmen
5
50
-
50
EH
Öğretmen
6
100
-
100
EH
Öğretmen
7
400
-
400
EH
Öğretmen
8
400
-
400
EH
Öğretmen
9
600
-
600
TH
Teknisyen
6
10
-
10
TH
Teknisyen
7
10
-
10
TH
Teknisyen
8
30
-
30
TH
Teknisyen
9
50
-
50
TH
Teknisyen
10
50
-
50
GİH
Şoför
6
10
-
10
GİH
Şoför
7
10
-
10
GİH
Şoför
8
30
-
30
GİH
Şoför
9
75
-
75
GİH
Şoför
10
75
-
75
GİH
İnfaz ve Koruma Memuru
8
600
-
600
GİH
İnfaz ve Koruma Memuru
9
600
-
600
GİH
İnfaz ve Koruma Memuru
10
800
-
800
GİH
İnfaz ve Koruma Memuru
11
800
-
800
TOPLAM
8.060
-
8.060
GENEL GEREKÇE
Cezalandırmada temel amaç, suçluların ıslahı ve topluma kazandırılmasıdır. Ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerin en büyük kaygısı ceza infaz kurumundan çıktıktan sonra kendilerini bekleyen zor yaşam koşullarıdır.
Bu kurumlarda uzun yıllar kalan hükümlülerin büyük çoğunluğu işini, ailesini ve sosyal ortamını kaybetmiş, salıverilme sonrasında yardım ve desteğe ihtiyacı olan kişilerdir. Bu kişilerin herhangi bir tedbir alınmadan toplum içine bırakılması bir çok zorluğu hükümlünün tek başına üstlenmesi anlamına gelmektedir. Bu nedenle hükümlülerin toplum içine kontrol altında, planlı bir şekilde bırakılmaları ve dışarıda desteklenmeleri, suçluların ıslahı ve topluma kazandırılması bakımından kritik bir öneme sahiptir.
Öte yandan, denetimli serbestlik kapsamı kanunlarca belirlenen, şüpheli, sanık ve hükümlüler hakkında mahkemelerce hapis cezası yerine verilen seçenek ceza ve tedbirlerin uygulanması, şüpheli, sanık ve hükümlülerin toplum içinde denetim, takip ve iyileştirilmesini kapsayan alternatif bir ceza ve infaz sistemidir.
Denetimli serbestlik kapsamında; kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak çalıştırma, zorunlu olarak eğitim programlarına katılma, belli çevre sınırları dışına çıkmama veya belirlenen yerlere gitmeme, konuttan ya da belirlenen bir çevreden ayrılmama, yurtdışına çıkmama, belirlenen bir stada gitmeme, belirli zamanlarda karakola veya denetimli serbestlik birimlerine giderek imza atma, tedavi programlarına katılma, eğitim kurumuna devam etme gibi tedbirler uygulanmaktadır.
Tasarıyla, açık ceza infaz kurumunda geçirilen sürenin son bir yılının, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle dışarıda infaz edileceği yeni bir infaz rejimi öngörülmektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Madde ile; cezaların denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak infazı düzenlenmektedir.
Cezalandırmada temel amaç, suçluların ıslahı ve topluma kazandırılmasıdır. İdareler, cezaların infazında bu amaca uygun yöntem ve araçlar geliştirmelidir. Ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerin en büyük kaygısı, ceza infaz kurumundan çıktıktan sonra kendilerini bekleyen zor yaşam koşullarıdır. Bu kurumlarda uzun yıllar kalan hükümlülerin büyük çoğunluğu işini, ailesini ve sosyal ortamını kaybetmiş, salıverilme sonrasında yardım ve desteğe ihtiyacı olan kişilerdir. Bu kişilerin herhangi bir tedbir alınmadan toplum içine bırakılması birçok zorluğu hükümlünün tek başına üstlenmesi anlamına gelmektedir.
Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezaların infazı; belli şartları taşıyan hükümlülerin, topluma uyum sağlamalarının kolaylaştırılması ve yeniden suç işleme risklerinin azaltılması için kişiye göre belirlenmiş denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle, şartla tahliye tarihinden bir yıl önce ceza infaz kurumundan salıverilmelerini ifade etmektedir.
Mevzuatımızda infaz süresi; kapalı ceza infaz kurumunda geçirilen süre, açık ceza infaz kurumunda geçirilen süre ve şartla tahliye tarihi ile bihakkın tahliye tarihi arasındaki süre olmak üzere üç aşamadan oluşmaktadır. Yapılması düşünülen düzenleme ile, açık ceza infaz kurumunda geçirilen sürenin son bir yılının, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilmesi öngörülmektedir.
Cezanın bir kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazında hedeflenen asıl amaç; hükümlüleri topluma yeniden katılmaya hazırlamak amacıyla cezaların infazında mümkün olduğunca yarı özgürlük, açık rejimler ya da geçici yerleşmeler gibi belirli yöntemler kullanılmasını öngören, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Tavsiye Kararlarına uygun alternatif bir infaz rejimi oluşturmaktır.
Bu infaz rejimi vasıtasıyla hükümlülerin; yeniden suç işleme risklerini azaltılması, sosyal hayata hazırlamasına imkân sağlanması, tahliye şartlarına uyumunun gerçekleştirilmesi, toplumsal kurallara uyma becerilerinin geliştirilmesi ile toplumun hükümlüye olumsuz bakışının azaltılması amaçlanmaktadır.
Cezasının son altı ayını kesintisiz olarak açık ceza infaz kurumunda iyi hâlli olarak geçirmiş olup koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az bir süre kalan hükümlülerin bu düzenlemeden yararlanması öngörülmektedir. Düzenlemeye göre, denetimli serbestlik tedbirleri uygulanmak suretiyle cezaların infazına infaz hâkimi tarafından karar verilecektir.
MADDE 2- Madde ile; 5275 sayılı Kanuna bir geçici madde eklenmektedir. Geçici 3 üncü maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla koşullu salıverilmelerine bir yıldan az süre kalan; açık ceza infaz kurumunda bulunanlar ile kapalı ceza infaz kurumunda bulunup da açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartlarını taşıyan, iyi halli hükümlülerin talepleri halinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına karar verilebilecektir.
Öte yandan, 5275 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin dördüncü fıkrası hükmüne göre, mahkûmiyet sürelerinin geriye kalan yarısı kamuya yararlı bir işte çalışmak suretiyle infaz edilmekte olan hükümlülerden koşullu salıverilme süresini tamamlamayanların cezalarının infazına 105/A maddesi hükümleri uyarınca devam olunacaktır. Koşullu salıverilme süresini tamamlayanların infaz dosyaları ise 5275 sayılı Kanunun 107 nci ve 108 inci maddeleri uyarınca işlem yapılmak üzere ilgili mahkemeye gönderilecektir.
Bu maddeyle olası mağduriyetlerin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
MADDE 3- 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 105 inci maddesinin dördüncü ve beşinci fıkralarında, ceza infaz kurumunda bulunan hükümlüler için, koşullu salıverilme tarihinden önce, hükümlülerin erken salıverilmesini öngören, takdire bağlı farklı bir sistem öngörülmüştür. Yapılan yeni düzenlemeyle, bu sistem genişletilerek, “cezaların denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak infazı” şeklinde alternatif bir infaz şekli oluşturulmaktadır. Bu nedenle anılan Kanunun 105 inci maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 4- Madde ile; toplum içine bırakılan bazı hükümlüleri devamlı surette kontrol altında tutmak ve izlemek için elektronik cihazlardan yararlanılabilmesi imkânı sağlanmaktadır. Elektronik izlemeyle, belirlenen sürelerde evden çıkmama, belirlenen yerlere yaklaşmama, belirlenen yerlere gitmekten yasaklama veya belirlenen çevre sınırları dışına çıkmama gibi tedbirlerin infazı ve denetimi de yapılabilecektir.
MADDE 5- Madde ile; ihdas edilen denetimli serbestlik müdür yardımcılığı kadrosuna atanacak olan müdür yardımcılarının atanma usul ve esasları düzenlenmektedir.
MADDE 6- Madde ile; 5402 sayılı Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanununda yer alan “denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüğü” ibaresi “denetimli serbestlik müdürlüğü”, “denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürü” ibaresi “denetimli serbestlik müdürü” olarak değiştirilmektedir. Bu düzenleme doğrultusunda adı geçen Kanunda geçen tüm “şube müdürlüğü” ibareleri “müdürlük” şeklinde değiştirilmektedir.
Ülkemizde idari yapılanmada taşra birimlerinde şube müdürlüğü olmadığı için uygulamada birçok sıkıntı yaşanması ve çeşitli sorunlara yol açması nedeniyle bu şekilde bir değişikliğe ihtiyaç duyulmuştur.
MADDE 7- Madde ile, 5402 sayılı Kanuna üç geçici madde eklenmektedir. 5402 sayılı Kanuna eklenen geçici maddelerle, Adalet Bakanlığının boş memur kadrolarından 3490 adedine 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunundaki sınırlamalara tabi olmadan atama yapılabilmesi; diğer mevzuatta “Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanunu”na yapılmış atıfların “Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu”na, “denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüğü”ne yapılmış atıfların “denetimli serbestlik müdürlüğü”ne yapılmış sayılması; kadroları kaldırılan denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlerinin başka bir işleme gerek kalmaksızın denetimli serbestlik müdür yardımcılığı kadrolarına atanmış sayılması düzenlenmektedir.
MADDE 8- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun (II) sayılı Ek Gösterge Cetvelinin “4.BAŞBAKANLIK VE BAKANLIKLARDA” bölümünde, denetimli serbestlik müdürleri mevcut düzenlemede şube müdürü olarak düzenlendiği için Cetvelde denetimli serbestlik şube müdürü olarak gösterilmemektedir. Bu nedenle, yeni ihdas edilen “Denetimli Serbestlik Müdürü” ibaresi “Cezaevi Müdürü” ibaresinden sonra gelmek üzere, adı geçen Cetvele eklenmiştir.
MADDE 9- Madde ile; kadro iptal ve ihdası düzenlenmektedir.
MADDE 10- Yürürlük maddesidir.
MADDE 11- Yürütme maddesidir.
www.hukukihaber.net
