T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
E. 2021/5139
K. 2022/9300
T. 21.12.2022
MARKA HÜKÜMSÜZLÜĞÜ SİCİLDEN TERKİNİ ( Her Ne Kadar Önceki Marka Dava Dışı Şirket Adına Tescilli İse de Söz Konusu Şirket Ortakları Arasında Menfaat Çatışması Bulunduğundan Markanın Bir Başkası Adına İkinci Kez Tescil Edilmesine Engel Olunmasında Hem Şirket Ortağı Olan Davacının Hem De Şirketin Menfaati Bulunduğu Zira Şirket Menfaatlerini Koruma Yönünden Sorumluluk Davası Açma Hakkının Bulunduğu Değerlendirildiğinde Davacının Davayı Açmakta Hukuki Yararı Bulunduğu Gözetilerek Karar Verileceği )
AKTİF DAVA EHLİYETİ ( Marka Hükümsüzlüğü - Her Ne Kadar Önceki Marka Dava Dışı Şirket Adına Tescilli İse de Söz Konusu Şirket Ortakları Arasında Menfaat Çatışması Bulunduğundan Markanın Bir Başkası Adına İkinci Kez Tescil Edilmesine Engel Olunmasında Hem Şirket Ortağı Olan Davacının Hem de Şirketin Menfaati Bulunmduğu/Zira Şirket Menfaatlerini Koruma Yönünden Sorumluluk Davası Açma Hakkının Bulunduğu Değerlendirildiğinde Davacının Davayı Açmakta Hukuki Yararı Bulunduğu )
HUKUKİ YARAR ( Ticaret Ünvanının İltibası Ortadan Kaldıracak Şekilde Değiştirilmesi İstemi/Önceki Marka Dava Dışı Şirket Adına Tescilli İse de Söz Konusu Şirket Ortakları Arasında Menfaat Çatışması Bulunduğundan Markanın Bir Başkası Adına İkinci Kez Tescil Edilmesine Engel Olunmasında Hem Şirket Ortağı Olan Davacının Hem de Şirketin Menfaati Bulunduğu Değerlendirildiğinde Davacının Davayı Açmakta Hukuki Yararı Bulunduğu Gözetilerek Karar Verileceği )
6102/m.553,554
ÖZET: Dava, marka hükümsüzlüğü, sicilden terkini ile davalının ticaret ünvanının iltibası ortadan kaldıracak şekilde değiştirmesi, bunun mümkün olmaması halinde “KUZ” ibaresinin unvandan çıkarılması istemine ilişkindir.
Davacı, ortağı olduğu şirkete ait KUZ, KUZ OPTİK ve KUZ OPTİK+ŞEKİL markaları ile ayırt edilmeyecek kadar benzer “Kuz Plus” ibareli markayı davalının kendi adına tescil ettirdiğini, önceki tescilli markaların sahibi şirket ortakları arasında uyuşmazlık bulunduğunu, bu uyuşmazlığın çıkmasından sonra davalı şirketin kurulduğunu, dava konusu markayı tescil ettirmesi ve unvanında KUZ ibaresine yer verilmesinde hem şirketin hem de şirket ortağı olarak kendi menfaatine aykırı olduğunu ileri sürerek bu davayı açmıştır.
Somut olayda, her ne kadar önceki marka dava dışı şirket adına tescilli ise de söz konusu şirket ortakları arasında menfaat çatışması bulunduğundan, markanın bir başkası adına ikinci kez tescil edilmesine engel olunmasında hem şirket ortağı olan davacının hem de şirketin menfaati bulunmaktadır. Zira, şirket menfaatlerini koruma yönünden sorumluluk davası açma hakkının bulunduğu (TTK m. 553 ve 554) değerlendirildiğinde davacının söz konusu davayı açmakta hukuki yararı bulunmaktadır. Hal böyle olunca davacının işbu davadaki talepleri yönünden aktif dava ehliyeti ve hukuki yararı bulunduğu gözetilerek uygun sonuç dairesinde karar verilmesi gerekir.
DAVA : Taraflar arasında görülen davada Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 17.05.2018 tarih ve 2017/519 E- 2018/186 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi'nce verilen 29.04.2021 tarih ve 2018/2716 E- 2021/953 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin Kuz Optik ve Saat San. ve Tic. Ltd. şirketinin %25 hissedarı olduğunu, şirketin KUZ, KUZ OPTİK ve KUZ OPTİK ŞEKİL markalarının bulunduğunu, şirket ortakları arasında uyuşmazlıklar çıktığını, konu ile ilgili davaların devam ettiğini, davalı şirketin uyuşmazlıklardan sonra kurulduğunu, ortaklarının müvekkil şirketin halen müdürlüğünü yapan H.K.'nin ailesi olduğu, davalı şirketin KUZ PLAS markasının tescili için başvuru yaptığını, müvekkilinin ve diğer ortağın itiraz ettiğini ancak markanın tescil edildiğini, markaların ayırt edilemeyecek kadar benzer olduğunu, tazminat hakları saklı kalmak kaydıyla davalıya ait markanın hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, davalının ticaret unvanının müvekkilinin marka ve ticaret unvanı ile iltibas oluşturmayacak şekilde değiştirilmesine, veya mümkün değil ise KUZ ibaresinin ticaret sicilinden terkinine, kararın ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının işbu davayı açamayacağını, ortaklar arasındaki ihtilafın bu davanın konusu olmadığını, KUZPLUS markasının soyadı kullanım kapsamında olduğunu, markalar arasında iltibas bulunmadığını, ayrıca davacının ortağı olduğu şirketin KUZ markasını müvekkiline kiraya verdiğini bildirerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davacının ortağı olduğu şirketin KUZ ibareli marka tescilleri bulunduğu, davalının ise KUZPLUS ibareli markasının bulunduğu, davacı markasındaki KUZ ibaresinin asli unsur olup, davalı markasının seri marka imajı oluşturduğu, yine davalı markasındaki KUZ ibaresinin asli unsur olduğu, davacının ortağı olduğu şirketin KUZ ibaresini uzun süredir kullandığı, davalının bunu bildiği halde KUZ ibaresini ticaret unvanı olarak çekirdek unsur olarak kullandığı gerekçeleriyle; 1-Davacı tarafın davasının kabulü ile, davalı tarafa ait 2016/102884 Kuz Plus markasının Kuz ibareli daha önceki tescilli markalara benzer olduğundan hükümsüzlüğüne, davalıya ait Kuz ibareli ticaret unvanı davacı tarafın ortak olduğu şirket ticaret unvanına benzer olduğundan davalıya ait ticaret unvanındaki Kuz ibaresinin çıkarılmasına, ticaret sicil kayıtlarından terkinine yapılacak terkin işlemleri ilgili sicil kayıtlarında ilan edileceğinden davacı tarafın ilan talebinin reddine karar verilmiş, kararı davalı vekili istinaf etmiştir.
İstinaf mahkemesince, davayı dava dışı Kuz Optik ve Saat San. ve Tic. Ltd. Şti. ortağı olan ... açtığı, her ne kadar davacının ortağı olduğu şirket tarafından söz konusu talepler yönünden dava açılabilir ise de davacının şirket ortağı olarak kendi başına bu davayı açma bakımından aktif husumet ehliyeti ve hukuki yararı bulunmadığı, bu hususlar gözetilmeksizin işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin bu yönlerden istinaf talebinin kabulüne, davacının işbu davadaki talepleri yönünden aktif dava ehliyeti ve hukuki yararı bulunmadığından davanın reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, marka hükümsüzlüğü, sicilden terkini ile davalının ticaret ünvanının iltibası ortadan kaldıracak şekilde değiştirmesi, bunun mümkün olmaması halinde “KUZ” ibaresinin unvandan çıkarılması istemine ilişkindir.
Davacı, ortağı olduğu şirkete ait KUZ, KUZ OPTİK ve KUZ OPTİK+ŞEKİL markaları ile ayırt edilmeyecek kadar benzer “Kuz Plus” ibareli markayı davalının kendi adına tescil ettirdiğini, önceki tescilli markaların sahibi şirket ortakları arasında uyuşmazlık bulunduğunu, bu uyuşmazlığın çıkmasından sonra davalı şirketin kurulduğunu, dava konusu markayı tescil ettirmesi ve unvanında KUZ ibaresine yer verilmesinde hem şirketin hem de şirket ortağı olarak kendi menfaatine aykırı olduğunu ileri sürerek bu davayı açmıştır.
İlk derece mahkemesince, şirket ortağı olan davacının, hakları helaldar olacağından davayı açma hakkı olduğu değerlendirilerek yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiş, istinaf mahkemesince ise davalı vekilinin istinaf başvurusu kabul edilerek, davacının işbu davadaki talepleri yönünden aktif dava ehliyeti ve hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Somut olayda, KUZ, KUZ OPTİK ve KUZ OPTİK+ŞEKİL markalarının sahibi dava dışı şirket ortakları arasında menfaat çatışması bulunduğu anlaşılmaktadır. Şöyle ki, sonraki markayı tescil ettiren şirket ortaklarının önceki tescilli markanın sahibi olan dava dışı şirketin diğer ortağı ve şirket müdürü ortağının aile yakınları tarafından kurulduğu ve davalı şirket tarafından gönderilen 2016/102884 Sayılı Kuz Plus markasının tescil edileceğini ilişkin ihtara itiraz edildiği anlaşılmaktadır. Ancak bu itirazın dava dışı şirket müdürü olan ortak tarafından geri çekildiği ve böylece sonraki markanın tescil edilmesinin yolunun açıldığı anlaşılmaktadır.
Hükümsüzlük davasını düzenleyen Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK)'nın 25. maddesinin 2. fıkrası ile menfaati olanların mahkemeden markanın hükümsüzlüğünü isteyebilecekleri açıkça düzenlenmiştir. Somut olayda, her ne kadar önceki marka dava dışı şirket adına tescilli ise de söz konusu şirket ortakları arasında menfaat çatışması bulunduğundan, markanın bir başkası adına ikinci kez tescil edilmesine engel olunmasında hem şirket ortağı olan davacının hem de şirketin menfaati bulunmaktadır. Zira, şirket menfaatlerini koruma yönünden sorumluluk davası açma hakkının bulunduğu (TTK m. 553 ve 554) değerlendirildiğinde davacının söz konusu davayı açmakta hukuki yararı bulunmaktadır. Hal böyle olunca davacının işbu davadaki talepleri yönünden aktif dava ehliyeti ve hukuki yararı bulunduğu gözetilerek uygun sonuç dairesinde karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle reddi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin kabulüyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, HMK'nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 21.12.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kazancı Elektronik ve Basılı Yay. A.Ş.ne ait Kazancı Hukuk Otomasyon veritabanından alınmıştır. © Tüm Hakları Saklıdır