Avukatlık Kanunu m.43’e göre her avukat, levhaya yazıldığı tarihten itibaren üç ay içinde baro bölgesinde bir büro kurmak zorundadır; m.72’ye göre üç ay içinde baro bölgesinde bir büro açılmamış olması veya büronun kapatılmış yahut baro bölgesi dışına nakledilmiş bulunması baro levhasından silinmeyi gerektiren hallerdendir. Görüleceği üzere her avukatın büro edinme zorunluluğu bulunmaktadır.
Çevre temizlik vergisi (ÇTV) Belediye Gelirleri Kanunu mük.m.44'te düzenlenmektedir. Bu maddeye göre "belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir." Maddede de izah edildiği üzere bu vergi, belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanmanın karşılığı olarak alınmaktadır. Bu hizmetlerden yararlanmayan kişiler bu verginin mükellefi de olmayacaktır.
Belediye Gelirleri Kanunu mük.m.44’e göre konutlardan su tüketim miktarı esas alınarak ÇTV tarh edilmekte iken işyerlerinde bu vergi, kanundaki bina grup ve dereceleri için hazırlanmış tarifeye göre belirlenmektedir. ÇTV konutlarda su faturasına eklenerek tahsil edilirken işyerlerinde ilgili belediyeye ödenmektedir.
Görüleceği üzere konutlardan ve işyerlerinden farklı esaslara dayalı olarak ÇTV tahsil edilmektedir. ÇTV’nin home-office’lerde hangi esaslara göre belirleneceği ise bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum özellikle avukatlık büroları bakımından gündeme gelmektedir. Zira avukatların, yukarıda yazılı kanun hükümleri gereği büro kurma zorunluluğu bulunmaktadır. Birçok avukatın evini aynı zamanda ofis adresi olarak bildirmesi sıkça karşılaşılan bir durumdur.
Uygulamada, home-office adreslerde ilgili belediyelerce yoklama yapıldığı ve adres ev olarak kullanılmaktaysa dahi aynı zamanda işyeri adresi olarak bildirildiğinden bahisle işyerlerine özgü çevre temizlik vergisi ödenmesi gerektiği gerekçesi ile vergi tarhı yapıldığı bilinmektedir. Oysa bu işlemin hatalı olduğu kanaatindeyiz. Nitekim aşağıda detayları verilen uyuşmazlıkta da bu durumun yasaya uygun olmadığına karar verilmiştir.
Müvekkilimiz İzmir Barosu’na bağlı olarak serbest avukatlık yapmakta olup ev adresini aynı zamanda işyeri adresi olarak da bildirmiştir. Bunun üzerine ilgili belediyece müvekkilin adresine yoklama yapılmış ve adresin işyeri olduğundan bahisle vergi/ceza ihbarnamesi düzenlenerek ÇTV tarh edilmiş ve beraberinde usulsüzlük cezası kesilmiştir. Belediyece düzenlenen bu ihbarnameye İzmir ilgili vergi mahkemesinde tarafımızca dava açılmıştır. Davada özellikle, adresin müvekkilin evi olduğu, adreste ofise özgülenmiş bir alan olmadığı, çevre temizlik vergisinin belediyenin çevre temizlik hizmetinden yararlanılması karşılığında ödendiği, müvekkilin adresinin aynı zamanda ev olmasından ötürü halihazırda vergi ödendiği, bu adresin işyeri olarak bildirilmesinin belediyeye ayrı bir çevre temizlik hizmeti külfeti yüklemediği, işyeri bildiriminin Avukatlık Kanununa dayalı bir zorunluluktan kaynaklandığı, adresin şeklen ofis olarak bildirilmesinin taşınmazı işyeri yapmadığı hususları vurgulanmıştır. Yapılan yargılamada mahkemece Emlak Vergisi Kanunu ilgili hükmüne de vurgu yapılarak taşınmazın işyeri olarak kabul edilebilmesi için taşınmazda somut/fiziki ilave ve değişiklikler de bulunması gerektiği belirtilmiş ve neticeten davanın kabulüne karar verilerek müvekkil aleyhine tarh edilen işyeri ÇTV’nin iptaline karar verilmiştir. Gerçekten de taşınmazın sadece işyeri adresi olarak da bildirilmesinin taşınmazı işyeri yapmayacağı ortadadır. Bu noktada, alınan verginin hangi kamu hizmetinin karşılığı olduğuna ve bu hizmetin karşılığının herhangi bir şekilde tahsil edilip edilmediğine de bakmak gerekmektedir. Verilen karar hukuka ve hakkaniyete uygun olmakla uygulamada sıkça karşılaşılan bu sorunu çözmeye yönelik önemli bir adım niteliğindedir.
Av. Zümbül Nur EZİKOĞLU
İlgili karar şöyle;