Tarım ve Orman Bakanlığından:
DOĞAL ÇİÇEK SOĞANLARININ 2024 YILI İHRACAT LİSTESİ HAKKINDA TEBLİĞ
(TEBLİĞ NO: 2023/59)
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 2024 yılı için doğadan toplanarak ihracatı yasak olan çiçek soğanlarının familyalarını, cinslerini ve türlerini; doğa ve üretim olarak kotayla sınırlandırılan çiçek soğanlarının familyalarını, cinslerini ve türlerini; ihracat miktarları ve ticarete konu çevre ölçüleri ile ihracatı üretimden serbest olan çiçek soğanlarının familyalarını, cinslerini ve türlerini belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 21/3/2017 tarihli ve 30014 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doğal Çiçek Soğanlarının Doğadan Toplanması, Üretimi ve İhracatına İlişkin Yönetmeliğin 8 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
b) BÜGEM: Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğünü,
c) CITES: 27/4/1996 tarihli ve 96/8125 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Nesli Tehlikede Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşmeyi,
ç) Doğal çiçek soğanı: Herhangi bir ıslah yöntemiyle ıslah edilmiş ve doğal türlerinden farklılaştırılmış olan çiçek soğanları hariç, doğada bulunan ve yılın büyük bir kısmını toprak altında geçiren soğan, yumru, rizom ve kormları,
d) Doğal Çiçek Soğanları Uzman Komisyonu: Konu ile ilgili araştırmacı ve bilim adamlarından Bakanlıkça oluşturulan komisyonu,
e) Firma: Bakanlığa müracaat eden, Doğal Çiçek Soğanları Uzman Komisyonu tarafından tespit edilen, Teknik Komite tarafından değerlendirilen ve Bakanlık tarafından onaylanan doğal çiçek soğanı türlerini doğadan toplayarak ve/veya üreterek yurt dışında pazarlayan kuruluşu,
f) GTİP numarası: Gümrük tarife ve istatistik pozisyonu numarasını,
g) İl müdürlüğü: Bakanlık il müdürlüklerini,
ğ) Kontenjan: Bakanlıkça ilan edilen türler için belirlenen toplam kotanın, ihracat yeterliliği almış firmalara kilogram veya adet olarak tahsis edilen miktarlarını,
h) Kota: Bakanlıkça ilan edilen, Türkiye’den yıllık olarak ihraç edilebilecek türlere ait doğal çiçek soğanlarının kilogram veya adet olarak azami miktarlarını,
ı) Tablo: Ek-1’de yer alan 2024 Yılı Doğal Çiçek Soğanlarının İhracat Listesi Tablosunu,
i) Teknik Komite: Doğal Çiçek Soğanlarının Doğadan Toplanması, Üretimi ve İhracatına İlişkin Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde belirtilen kuruluş temsilcilerinden oluşan komiteyi,
j) Yönetmelik: 21/3/2017 tarihli ve 30014 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doğal Çiçek Soğanlarının Doğadan Toplanması, Üretimi ve İhracatına İlişkin Yönetmeliği,
ifade eder.
Uygulama
MADDE 4- (1) 2024 yılında doğadan toplanarak ihracatı yasak olan çiçek soğanlarının familyaları, cinsleri ve türleri, doğa ve üretim olarak kotayla sınırlandırılan çiçek soğanlarının familyaları, cinsleri ve türleri, ihracat miktarları ve ticarete konu çevre ölçüleri ile ihracatı üretimden serbest olan çiçek soğanlarının familyaları, cinsleri ve türleri Ek-1’de yer alan tabloda gösterilmiştir.
a) Tablonun (I) numaralı sütununda yer alan türlerin ihracatı yapılamaz. 19/9/1996 tarihli ve 22762 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ (İhracat 96/31) gereğince GTİP numarası “0714.90.20.00.12” ve “1106.20.90.00.11” olan Orchidaceae (salepgiller) familyası türlerinin yumru ve droglarının da (toz, tablet ve her türlü formda) ihracatı yapılamaz.
b) Tablonun (II) numaralı sütununda yer alan türlerin firmalar bazında ihracat kontenjanı, Teknik Komite tarafından tespit edilir ve Bakanlıkça uygun görüldüğü takdirde yürürlüğe konulur. Tespit edilen ihracat kontenjanları Bakanlık tarafından firmalara bildirilir. Bu Tebliğ kapsamındaki tüm türlerin firmalar arasında kontenjan devri yapılamaz.
c) Firmalar, Tablonun (II) numaralı sütununda yer alan türlere ait doğa kontenjanlarını, il müdürlüğünden ve/veya Orman Genel Müdürlüğü taşra teşkilatı tarafından düzenlenecek Menşei Belgesi karşılığında doğadan; üretim kontenjanlarını ise il müdürlüğünce verilen Hasat Belgesi karşılığında, kendilerine kayıtlı tarlalardan veya kendi adlarına sözleşme yapılmış çiftçilere ait tarlalardan temin eder.
ç) Tablonun her üç sütununda yer alan türlerin aksamlarının (yaprak, tohum, çiçek, soğan, yumru ve benzeri) ihraç edilebilmesi için Bakanlıktan ihraç müsaadesi alınması gerekir.
d) Tablonun (III) numaralı sütunundaki kültüre alınan türlere, il müdürlüğünden alınan Hasat Belgesine istinaden, Lilium candidum (Akzambak), Lilium martagon (Türkzambağı/Sultanzambağı), Iris tuberosum (Süsen), Calla aethiopica (Kalla), Polianthes tuberosa (Sümbülteber), Fritillaria persica (Adıyaman lalesi/Kırklale), Fritillaria imperialis (Ağlayangelin), Anemone blanda (Dağlalesi), Geranium tuberosum (Çakmuz), Sternbergia lutea (Karaçiğdem), Dracunculus vulgaris (Yılanbıçağı), Arum italicum (Yılanyastığı), Arum dioscorides (Tirşikpancarı), Drimia maritima (=Urginea maritima; Adasoğanı), Leucojum aestivum (Gölsoğanı), Crocus sativus (Safran) türleri için il müdürlüğünce ihraç izni verilir. Bu türlerden CITES’e tabi olanlar için BÜGEM tarafından CITES İzin Belgesi düzenlenir.
e) Bu Tebliğ kapsamındaki türlerin soğanları ve yeşil aksamı; maden işletme sahaları, karayolu açılan, yeni baraj gölü tesis edilecek olan, yeni iskâna açılan alanlar ve benzeri alanlar ile tapulu arazilerden sökülebilir veya biçilebilir. Bunun için sahanın belirtilen nitelikleri taşıdığının ilgili Devlet kuruluşlarınca kanıtlanması, sökülecek veya biçilecek miktar ile saha tayininin ise il müdürlüğünce yapılması ve bunların resmî belgelerle tespit edilmesi gerekir. İl müdürlüğü tarafından belgelenen doğal çiçek soğanlarının aksamları yurt içinde üretim için anaç materyali olarak kullanılabilir.
(2) Doğal türler ve kültürü yapılan popülasyonlardan herhangi bir ıslah metoduyla ıslah edilmiş çeşitler hariç olmak üzere bu Tebliğ kapsamında yer alan doğal çiçek soğanlarının yeniden ihracat (re-eksport) amaçlı izinleri BÜGEM’in yetkisindedir.
Doğal çiçek soğanlarının GTİP numarası
MADDE 5- (1) Doğal çiçek soğanlarının GTİP numarası “0601.10.90.10.00”dır.
Kısıtlamalar
MADDE 6- (1) Popülasyonların durumu ve nöbetleşme (münavebe) esaslarına göre belirlenen yerlerde ve türlerde söküm yapılamaz. Buna göre; Konya ili Beyşehir ve Seydişehir ilçeleri; Antalya ili Alanya, Gazipaşa ve Manavgat ilçelerinde; Isparta ilinin tamamında Galanthus elwesii (Toros kardeleni) türü toplanamaz.
İdari yaptırımlar
MADDE 7- (1) Doğadan izinsiz ve kaçak toplama yapan kişi veya kuruluşlara, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca işlem yapılır.
(2) İhracat aşamasında gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar hakkında 31/10/2006 tarihli ve 5553 sayılı Tohumculuk Kanununun 12 nci maddesi ve 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 3 üncü maddesi gereğince işlem yapılır.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 8- (1) 21/12/2022 tarihli ve 32050 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doğal Çiçek Soğanlarının 2023 Yılı İhracat Listesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2022/55) yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 9- (1) Bu Tebliğ 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 10- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
