KLASİK AF MI?
MHP Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Kalaycı, Meclis açıldığında gündeme getirecekleri ilk kanun tekliflerinden birisinin af olacağını belirtti. Kalaycı’nın açıklamalarını hukukihaber.net değerlendiren Prof. Dr. Ersan Şen, “Bu konu bir an önce netleştirilmeli, çünkü beklenti oluştu. Çıkmayacaksa da çıkacaksa da, MHP af kanunu teklifini, kapsamını (kimler, hangi tarihe kadar işlenen suçlar yararlanacak) ve şeklini (klasik af mı örtülü af mı, kişinin isteğine mi bağlı olacak, zararın giderilmesi şartı olacak mı) belirleyip Meclise sunmalıdır.” dedi.
ANAYASAYA AYKIRILIK
hukukihaber.net’e konuşan Ersan Şen sözlerine şöyle devam etti; “Devlete karşı suçlar kapsamda olacak mı, hangi tarihe kadar, cebir ve şiddete karışanlar ile karışmayanlarda ve terör suçlarında ince çizgi ve tarih nasıl belirlenecek, bu konuda Anayasaya aykırılık ihtimali hangi ölçütlerle bertaraf edilecek? Çünkü bu konu ister istemez Anayasa Mahkemesi’nin önüne gidecek. Bu konuyu Anayasa Mahkemesi’ne ana muhalefet partisi veya davaları gören mahkemeler götürecek. Bazen Anayasa Mahkemesi kararları ile Kanun koyucunun hedeflemediği neticelere varılabilir, ancak en önemlisi konu ile ilgili beklenti devam eder. Anayasa Mahkemesi’nden dönmeyecek ve genel af olmayacaksa da ileride uygulama alanı genişlemeyecek, amacından sapmayacak bir yasa çıkarılmalıdır.
KİŞİLERE KARŞI İŞLENEN SUÇLAR
Kişilere ve mala karşı işlenen suçlar af kapsamında olacak mı? Örneğin; yağma, kasten insan öldürme, yaralama, cinsel dokunulmazlığa ve çocuklara karşı işlenen suçlar için ne düşünülüyor, dolandırıcılık, hırsızlık, mala zarar verme suçları, mağdurun zararı giderilmeden kapsama alınacak mı? Tamam cezaevleri dolu da bunların hesaplarını iyi yapmak ve sonuçlarını iyi analiz etmek gerekir.
360 OY GEREKLİ
Aksi takdirde etkileri ve sonuçları iyi olmayabilir. Klasik af kanununun çıkarılabilmesi için, Anayasa m.87’ye göre en az 360 milletvekilinin evet oyu gerekli. Diğerleri için, yani koşullu salıverilme veya denetimli serbestlik üzerinden çıkarılacak bir örtülü af kanunu için ise, basit çoğunluğun sağlanması yeterli olur.
Sonuç olarak; TBMM teklifi kabul veya reddedip bu işi sonuçlandırmalı, konu sürüncemede ve belirsiz bırakılmamalıdır.
İHTİMAL VAR
MHP’nin Mecliste “kilit parti” konumu, affı istemediğini açıklayan Ak Parti’nin işini zorlaştıracak, çünkü muhtemel bir ret, seçim vaadi reddedilen MHP’yi rahatsız edecektir. Şu an için af veya af benzeri bir kanunun çıkma ihtimali var gözüküyor, fakat önce teklifin Meclise gelmesi lazım.
İDAM CEZASI
Bu arada Meclise idam ve cinsel suçlar ile ilgili tekliflerin geleceği de gözardı edilmemeli, bunlar birlikte nasıl olacak, o da ayrı bir sorun. Ülkede aflık bir durum var veya yok, ihtiyaç veya değil, af suçu artırır veya artırmaz, bunları oturup tartışırsınız, Mecliste bu konuyu bir an evvel netleştirmek gerekir. Çünkü toplum nezdinde bir doğru vardır, o da affı sürekli dillendirmenin suçu artırma ve Ceza Hukukuna olan inancı zayıflatma ihtimalidir.
YAPISAL SORUNLAR
Esas olan; ceza kanunlarının devamlılığı ve tatbik edilebilme gücüdür, cezanın çektirilmesidir. Yeri gelmişken Türk İnfaz Hukukunun en önemli bir sorunu da koşullu salıverilmeyi iyi tatbik edememesi, iyi hali otomatik uygulamasıdır, bu gibi sorunlar önemlidir, yapısal sorunlardır ve çözülmelidir.
KRİTERLER İYİ BELİRLENMELİ
Toplum ve hukuk düzeni kanunlarla ve kanunların doğru şekilde, tavizsiz tatbiki ile korunur. Zorlayıcı sebeplerle bu prensipten uzaklaşılması ve bazı suçları işleyenlerin cezalarında indirim veya af düşünülmekte ise, bunun kriterlerinin de iyi belirlenmesi gerekir.
FAYDA YERİNE ZARAR
Örneğin; HSK tarafından ihraç edilenlerce yapılıp biten, yani olağan Kanun yolları da tükenmiş yargılamaların ve dosyalarının, en azından bir kez incelenmesi için yasa çıkarılacak mı? Aksi halde, özellikle örgütlü suçluluk dosyaları bakımından ortada HSK’nın ihraç gerekçeleri ile çelişen bir durum ortaya çıkabilir, adalet açısından bu durum giderilmelidir. Bu iş zor ve zahmetlidir, ancak affın da alternatifidir. Af veya benzeri kurumlar temelde bir lütuftur, topluma ve suçlara bakmak, çıkarılacak bir kanunla hukuk düzenine zarar vermemek gerekir. Aksi halde, fayda yerine zararın ortaya çıkması kaçınılmazdır.
Bu konuda siyasi sebeplerle ve gerekliliklerle değil, toplumsal ihtiyaçlara ve hukuk kaidelerine göre hareket edilmelidir.
YARGI DAHA FAZLA YIPRATILMAMALI
Bu kanun çıkarılacaksa, gerekçesi kesinlikle yargı kararlarının hataları veya yargılama yapılamaması gibi gösterilmemeli, yargı daha fazla yıpratılmamalı, çünkü yargı kararlarının hatalarının giderilmesinin yolu af çıkarmak değildir. Meclis ve siyasiler, yargı erkine güvenin artırılmasına hassasiyet göstermelidir.
Yargı erkine ve hukuka güven meselesi. Asıl mesele budur. Aksi halde; suçtan yargılanan kişi, “mahkeme ister dürüst davransın ister davranmasın ben yine de kurtulurum” diye düşünürse sonuç ne olur, af kurumu, yargı ve hukuk düzeni nereye oturur?” (hukukihaber.net)
>> MHP’den Gelen 8 Maddelik Af Teklifinin Değerlendirmesi
