Kanun, birçok kanunda değişiklik öngörmesi sebebiyle herkesi yakından ilgilendirmekte. Kanunun satırbaşları şu şekilde;
1. Hakaret edene para cezası imkanı! Hakaret suçu uzlaşma kapsamından çıkarılarak önödeme kapsamına alındı.
Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenen; bir kimsenin onur ve saygınlığına zarar verecek şekilde hakaret eden kimseler için 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngören hakaret suçu şimdiye değin uzlaştırma ile çözülmekte tarafların anlaşamaması halinde ise kamu davası açılmaktaydı. Yeni kanun ile birlikte bu suç uzlaştırma kapsamında tamamen çıktı. Hakaret suçu işlediği iddia olunan kişiye 10 gün içinde para ödemesi halinde dava açılmayacağına dair bilgilendirme yapılacak. Faile ayrıca bu para cezası için 3 taksit imkanı da tanınabilecek.
Önödeme topluma karşı işlenen suçlar (yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi, genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması, çevrenin taksirle kirletilmesi, özel işaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma ve suçu bildirme suçları) için öngörülmekteyken ilk defa mağdurunun suçtan direkt zarar gördüğü bir suç için kapsamının genişletilmesi de oldukça tartışmalı.
Bunun nedeni son zamanlarda sosyal medyanın yaygın kullanımı ve toplumumuzdaki linç kültürünün yol açtığı hakaret suçu konulu dava dosyaların her geçen gün artması.
Özellikle içerik üreticilerinin ve futbol hakemlerinin ceza davasından sonra tazminat davası açarak zengin olduğu(!) iddiası bir kesimi rahatsız etmekteydi.
Hakkaniyetli hiçbir zemini bulunmayan keyfi şekilde getirilmiş bu yeni düzenleme ile hakarete uğrayan vatandaş sövüldüğü ile kalacak avukatların iş alanlarından birisi daha rafa kaldırılacak ancak hazine için gelir elde edilmiş olacaktır.
Ayrıca şikayete bağlı hakaret suçlarında her ne surette olursa olsun şikayet süresi fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren 2 yılı geçemeyecek. Yani bu demektir ki vatandaş 3 yıl önce kendisine edilen hakaretten haberdar olduğunda dava açılamazken Cumhurbaşkanı ya da kamu görevlisi sıfatına sahip olan bakanlar ve milletvekilleri bu kısıta takılmayacaktır.
2. Evlat edinilen kimselerin nüfus kaydına evlat edinen anne baba isminin yazılmasına imkan tanınmıştır.
3. Anneye soybağının reddi davası açma hakkı tanınmıştır.
Şimdiye değin soybağının reddi davasını koca ya da çocuk (ergin olmaması halinde kayyım ile) açabilmekteydi. Yeni düzenleme ile baba ile çocuk arasındaki soybağının reddi davasını anne de açabilmektedir.
4. Yediemin otoparklarında bulunan buluntu ya da trafikten menle alıkonulan ve sahipleri tarafından 6 ay içinde teslim alınmayan araçların satış usulü değiştirildi.
Ülkemizde yediemin otoparkında yaklaşık 1,5 milyon araç bulunmaktadır(AA). Otoparklarda çürüyen bu buluntu ve sicilde satılamaz, devredilemez, haciz, ihtiyati haciz, rehin gibi şerhler bulunan araçların trafiğe ve ekonomiye kazandırılması için satış usulü hızlandırılmış ve kolaylaştırılmıştır. Bu araçların satılacağı hususu ilgili kurumlara bildirilir ve satış işlemlerine başlanır. Satış gerçekleştikten sonra araç üzerindeki bu şerhler satış tarihinden itibaren kalkmış sayılarak tescil kayıtları düzeltilecektir. Satış gerçekleştikten sonra elde edilen bedel beş yıl süreyle kamu bankalarında muhafaza edilecek. Beş yılın sonunda aracın eski sahibinden herhangi bir talep gelmemesi halinde ise bu bedel hazineye devredilecektir.
5. Elektronik ihalede usul değişiyor.
Açık artırma sureti ile yapılan e-ihalelerde açık artırma süresinin son on dakikası içinde yeni bir teklifin verilmesi hâlinde açık artırma üç dakika uzatılıyor. Uzama süresi içinde yeni bir teklif verilmesi hâlinde açık artırma süresi her yeni teklifin verilmesinden itibaren üç dakika uzatılıyor. Son uzama süresi içinde yeni bir teklif verilmezse mal en yüksek teklif verene ihale ediliyor. Uzama süresi için azami sınır ise 1 saat olarak belirlenmiştir.
6. Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı’nda soru sayısı artacaktır.
Bu yıl ilki yapılan avukat, hakim ve savcı olmak için ön şart olarak getirilen Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’na İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku , Milletlerarası Hukuk, Milletlerarası Özel Hukuk,Genel Kamu Hukuku dersleri eklenecek ve soru sayısı 100’den 120’ye çıkarılacaktır.
7. Meslekte 20 yıl kıdeme sahip olan hukukçular sınava tabi olmaksızın arabuluculuk yapabilecektir.
Ağır ceza hakimi olmak için herhangi bir kıdem şartı aranmazken mesleği gereği doğal arabulucu olan avukatların arabuluculuk belgesine sahip olması için 5 yıl kıdem şartı aranmaktadır. Nihayet dört gözle beklenen (!) yeni düzenleme ile birlikte 20 yıl üstü kıdeme sahip hukukçular yazılı sınavdan da bağışık olarak arabulucu olabilecek. Böylelikle noterlik gibi arabuluculuk da liyakatin değil kıdem ve yaş üstünlüğünün kurbanı olmuştur.
8. Arabuluculuk toplantısına katılım sağlamayan artık yargılama giderlerinin yarısından sorumlu tutulacaktır.
Şimdiye değin arabuluculuk toplantısına katılmayan taraf haklı olsa bile yargılama giderlerinin tamamından sorumluyken yeni düzenleme ile bu ücretlerin yarısından sorumlu tutulacak.
9. Uzlaştırmacılık yapmak için hukuk mezunu olma şartı getirilmiştir.
Mevcuttaki uzlaştırmacıların kazanımları korunarak uzlaştırmacılık için hukuk mezunu olma şartı getirilmiştir. Kapsamı şimdiki düzenleme ile oldukça daraltılan uzlaştırmacılığın sınavı ise en son 2021 yılında yapılmıştı.
Av. İrem İLBARS
>> 7531 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun