I.GENEL OLARAK

2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu kapsamında uygulama alanı bulan gider avansı ücret tarifesinde 2024 yılında uygulanacak miktarlar Resmî Gazete'nin 21/12/2023 Tarih ve 32406 Sayı ile tebliğ olunarak 01/01/2024 tarihinden itibaren uygulanacağı belirtilmiştir.

Bu kapsamda alacaklıların alacağını tahsil etme arzusundaki cebri icra işlemlerinin tamamlanabilmesi adına tebliğde yazılı satış giderleri tarifesindeki miktarların büyüklüğü nedeniyle birçok alacaklının tarifede yazılı miktarı icra dosyasına depo edememesi halinde satış işlemlerine yönelik harekete girişememe durumu ortaya çıkabilir.

Nitekim anılan tarifedeki ücretleri yatırabilecek alacaklılar sadece ekonomik yönden güçlü olan ve alacağını tahsil etme yönünde ciddi bir gayret ve güce sahip olan kimselerin ödeyebileceği gider kalemlerini oluşturmaktadır.

Bazı durumlarda aylar yahut yıllarca borçlusundan borcunu tahsil etme ümidiyle bekledikten sonra alacakların tahsil edilememesi nedeniyle, alacaklılar icra takiplerine girişmekte ve takibin kesinleşmesinden sonraki evrede borçlunun mal varlığına haciz konulmasına binaen satış talepleriyle birlikte ücret tarifesinde yazılı bedelleri icra dosyasına depo etme gücüne ne yazık ki bütün alacaklılar sahip değildir.

Öte yandan uzun bir zamandan beri alacağını tahsil edemeyen alacaklının icra takibine girişmesiyle dahi çok ciddi bir harç ve masraf yükünün karşılanabilmesi sonrasında haciz, muhafaza ve satış işlemleri hakkında yine tarifelerde belirlenen miktarların alacaklıdan peşin olarak talep edilmesinin İ.İ.K 85/son (haczi koyan memur borçlu ile alacaklının menfaatlerini mümkün olduğu kadar telif etmekle mükelleftir.) düzenlemesine uygun düşmediğini söylemek yanlış olmayacaktır.      

Bu kapsamda yapılan düzenlemeler uyarınca “satış talep edilmesi halinde ücret tablosunda yer alan satışı istenen mahcuz mala ait satış giderlerinin peşin olarak yatırılması zorunludur.” şeklindeki düzenlemeler icra dosyalarındaki ekonomik gücü olmayan alacaklıların icra dairelerine başvuruları sonrasındaki takiplerle elde edilmek istenen meşru amaca hizmet etmemektedir.

Kaldı ki, 100.000,00 Türk Lirası yahut daha az miktarlı bir alacağın tahsili için icra takibine girişildikten sonra borçlunun taşınmazına haciz konulması sonrasında 25.000,00 Türk Lirası gibi alacağın çok önemli bir miktarını yüzdesel anlamda oluşturan masraf kaleminin icra dosyasına depo edilmesi ekonomik olarak zor durumda bulunan alacaklıyı daha da zor duruma düşürebileceği gibi bu parayı depo edemeyen alacaklının alacağına kavuşmasına engel teşkil edebilir.

Bilindiği üzere, İcra ve İflas hukuku, alacaklının, Devlet kuvveti yardımı ile alacağına nasıl kavuşacağını düzenleyen bir hukuk dalıdır. Bu hukuk dalının amacı, bir yandan takip alacaklısının alacağına kavuşması için borçlu ve üçüncü kişilerin çıkarabilecekleri zorlukları ortadan kaldırmak, diğer yandan kötü niyetli takiplere karşı takip borçlusunun kendisini korumasını sağlayacak hukuki çareler bulmak, bu arada takipten etkilenen üçüncü kişilerin menfaatlerini korumak, takip işlemlerinin yapılması sırasında insan hak ve hürriyetlerinin ihlal edilmesini önlemektir. İcra İflas hukukunun en önemli kaynağı İcra ve İflas Kanunun olup, bu Kanun, icra ve iflas takibin başlangıcından sonuçlanmasına kadar uygulanması gereken usul ve hükümlerini düzenlemektedir. İcra mahkemesi, önüne gelen itiraz ve şikayetleri, İcra ve İflas Kanunu'nda düzenlenen özel usul ve kurallarını uygulayarak takip hukuku bakımından kesin hükme bağladığından, anılan mahkemenin kararları kural olarak maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmez. İcra mahkemeleri, uyuşmazlıkları İcra İflas Kanunu ve genel anlamda takip hukuku çerçevesinde değerlendirir ve sadece icra takibinin sonuçlanmasına odaklıdır. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2020/2947 Esas ve 2020/5861 Karar)

Bir diğer yönden ise satış işlemleri sırasında bu tarifede belirtilen ve peşin olarak yatırılan miktarın yetersiz kaldığının anlaşılması ile icra müdürü tarafından miktarın tamamlanması için satış isteyene on beş günlük süre verileceğine ilişkin düzenlemenin patik uygulamada farklı hüküm ve sonuçlar doğuracak şekilde uygulandığı bu kapsamda masraf avansının eksik olması halinde bildirimin ancak tebliğ/e-tebliğ yolu ile yapılması gerektiği hususuna dikkate edilmesi önemlidir. 

 2024 Satış Giderleri

MADDE 8- (1) Bu Tarifeye göre yatırılması gereken satış giderleri aşağıda gösterilmiştir:

Taşınmaz Mallar İçin

25.000,00 TL

Sicile Kayıtlı Motorlu Kara Araçları İçin

Otomobil ve Diğer Yük Vasıtaları

15.000,00 TL

Kamyonet, Minibüs, Midibüs, Arazi Taşıtı

16.000,00 TL

Kamyon, Otobüs, Çekici (Tır)

18.500,00 TL

İş Makineleri, Römork, Çekici+Römork

20.500,00 TL

Taşınır Mallar İçin

2.000,00 TL