Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ BELGELENDİRİLMESİ VE DESTEKLENMESİNE İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1- 1/10/2013 tarihli ve 28782 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (i), (s), (ü) ve (dd) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“i) Muafiyetli üretim miktarı: Her bir görevli tedarik şirketinin kendi bölgesinde veya toplayıcının portföyünde, lisanssız üretim kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak üretilip sisteme verilen ihtiyaç fazlası elektrik enerjisi miktarını,”
“s) YEK Destekleme Mekanizması (YEKDEM): Bu Yönetmelik kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim faaliyeti gösteren üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin bizzat veya toplayıcı aracılığıyla ve LÜY kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan kişilerin bölgelerinde bulundukları görevli tedarik şirketleri veya toplayıcı aracılığıyla faydalanabileceği fiyatlar, süreler, miktarlar ve bunlara yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esasları içeren destekleme mekanizmasını,”
“ü) YEKDEM katılımcısı: YEKDEM’e tabi olan her bir lisanslı üretim tesisinin sahibi tüzel kişiyi, görevli tedarik şirketlerini veya toplayıcıyı,”
“dd) YEK Fiyatı: YEK Kanununun EK-I ve EK-II sayılı cetvellerinde yer alan fiyatlar ile enerjinin sisteme verildiği tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kurunun çarpılması ile elde edilen fiyatı veya 30/4/2023 tarihli ve 7189 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının Eki Karar kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri için uygulanacak fiyatı,”
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (ç) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddenin altıncı fıkrasında yer alan “29/1/2021 tarihli ve 3453 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı” ibaresi “7189 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı” şeklinde değiştirilmiştir.
“b) LÜY kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi yapan kişilerin ilgisine göre bölgesinde bulundukları görevli tedarik şirketi veya toplayıcı aracılığıyla faydalanacakları YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvel veya elektrik piyasasında oluşan piyasa takas fiyatını geçmemek üzere 7189 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca belirlenecek fiyatı,”
“ç) (a) ve (b) bentleri kapsamında yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esasları,”
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(3) Görevli tedarik şirketleri; kendi bölgesinde lisanssız üretim kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak üretim tesisi kuran ve herhangi bir toplayıcı portföyünde yer almayan gerçek veya tüzel kişilerin sisteme verdikleri ihtiyaç fazlası elektrik enerjisini satın almakla yükümlüdür. Görevli tedarik şirketlerinin, lisans süreleri boyunca, herhangi bir başvuruya gerek olmaksızın YEKDEM kayıtları yapılır.”
“(5) Toplayıcıların, portföylerinde lisanssız elektrik üretim tesisi bulundurduğu fatura dönemleri için, herhangi bir başvuruya gerek olmaksızın YEKDEM kayıtları yapılır.”
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(3) LÜY kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından ürettiği elektrik enerjisi muafiyetli üretim miktarı kapsamında olan gerçek veya tüzel kişiler, üretim tesislerinin tamamen veya kısmen işletmeye girdiği tarihten itibaren;
a) On yıl süreyle bölgesinde bulundukları görevli tedarik şirketleri,
b) On yıllık sürenin bitiminden itibaren toplayıcı veya bölgesinde bulundukları görevli tedarik şirketleri,
aracılığıyla YEKDEM’den yararlanır.”
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(3) LÜY hükümleri uyarınca dağıtım sistemine verilecek muafiyetli üretim miktarı için ilgisine göre toplayıcı veya görevli tedarik şirketleri adına, LÜY’de belirlenen şekilde ve dengeleme ve uzlaştırma işlemlerini düzenleyen ilgili mevzuat hükümleri uyarınca UEVÇB ve sayaç kayıtları yapılır.”
MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “LÜYTOBj ” tanımına “j” ibaresinden sonra gelmek üzere “toplayıcısı ya da” ibaresi eklenmiş ve aynı fıkrada yer alan “m” tanımına “YEKDEM katılımcısı olan” ibaresinden sonra gelmek üzere “toplayıcı ve” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) YEKDEM geliri aşağıda yer alan formüle göre hesaplanır:
Bu formülde geçen;
YG : Bir fatura dönemi için YEKDEM gelirini (TL),
PTFt,u : t teklif bölgesi ve u uzlaştırma dönemine ait Piyasa Takas Fiyatını (TL/MWh),
UEVMi,b,t,u : Lisanslı üretim tesisleri için, i YEKDEM katılımcısının YEKDEM kapsamındaki b uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, t teklif bölgesindeki u uzlaştırma dönemine ait YEKDEM kapsamındaki uzlaştırmaya esas veriş miktarını (MWh),
yi,b,t,u : i YEKDEM katılımcısının YEKDEM kapsamındaki b uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, t teklif bölgesindeki u uzlaştırma dönemine ait YEK Kanununun 6/C maddesinin ikinci fıkrası kapsamında yapılan kurulu güç artışı nedeniyle hesaplanan katsayıyı,
LÜNETm,t,u : m YEKDEM katılımcısı toplayıcı ya da görevli tedarik şirketinin t teklif bölgesindeki u uzlaştırma dönemi için YEKDEM kapsamındaki lisanssız üretim tesisleri için LÜY’ün ilgili hükümleri uyarınca piyasa işletmecisine bildirilen net üretim değerini (MWh),
KBc : c piyasa katılımcısının Yarışma Yönetmeliği uyarınca ödemekle yükümlü olduğu, dördüncü fıkra uyarınca hesaplanan katılım bedelini (TL),
FBo : Kanunun 17 nci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi amacıyla belirlenen tarifeler ile tüm tüketiciler için geçerli olmak üzere aynı bağlantı şekli ve tüketici grubuna göre belirlenen perakende satış tarifesi arasındaki farkın tüketim miktarı esas alınarak o görevli tedarik şirketi bazında ilgili fatura dönemi için hesaplanan fark bedelini (TL),
LKBz : On yıl alım garantisini doldurmuş olan lisanssız üretim faaliyeti kapsamındaki tesislerin üretim lisansı alması halinde, lisans süresi boyunca elektrik piyasasında oluşan saatlik piyasa takas fiyatının, YEK Kanununun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası kapsamında tesis tipi bazında uygulanan güncel YEK Destekleme Mekanizması fiyatından fazla olması halinde aradaki fiyat farkından elde edilen YEK Destekleme Mekanizmasına katkı bedelini,
a : Lisanslı üretim tesisi olan YEKDEM katılımcı sayısını,
d : YEKDEM katılımcısı toplayıcı ve görevli tedarik şirketi sayısını,
ni : i YEKDEM katılımcısının YEKDEM kapsamındaki uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi sayısını,
l : t teklif bölgesi sayısını,
k : Bir fatura dönemine ilişkin uzlaştırma dönemi sayısını,
j : Kurul tarafından lisanslı üretim tesisleri için belirlenen tolerans katsayısını,
p : Kurul tarafından muafiyetli üretim için belirlenen tolerans katsayısını,
g : Yarışma Yönetmeliği uyarınca ödeme yükümlülüğü bulunan katılımcı sayısını,
h : Kanunun 17 nci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi amacıyla belirlenen tarifeler kapsamında portföyünde tüketici bulunan görevli tedarik şirketi sayısını,
v : YEK Kanununun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası hükümleri uyarınca lisans alan piyasa katılımcısı sayısını,
ifade eder.”
MADDE 8- Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 18- (1) YEKDEM katılımcısı olan her bir lisanslı üretim tesisi için ilgili YEKDEM katılımcısına ödenecek ya da ilgili YEKDEM katılımcısı tarafından piyasa işletmecisine ödenecek YEK bedeli (YEKBED) YEKDEM gelirini de içerecek şekilde aşağıdaki formül uyarınca hesaplanır:
Bu formülde geçen;
YEKBEDi : Bir fatura dönemi için i YEKDEM katılımcısına ödenecek ya da katılımcı tarafından piyasa işletmecisine ödenecek YEK bedelini (TL),
UEVMi,b,t,u : i YEKDEM katılımcısının YEKDEM kapsamındaki b uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, u uzlaştırma dönemine ait YEKDEM kapsamındaki uzlaştırmaya esas veriş miktarını (MWh),
yi,b,t,u : i YEKDEM katılımcısının YEKDEM kapsamındaki b uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, t teklif bölgesindeki u uzlaştırma dönemine ait YEK Kanununun 6/C maddesinin ikinci fıkrası kapsamında yapılan kurulu güç artışı nedeniyle hesaplanan katsayıyı,
YEKFi,b : i YEKDEM katılımcısına b uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin bağlı olduğu üretim tesisi için uygulanacak YEK Fiyatını,
PTFt,u : t teklif bölgesi ve u uzlaştırma dönemine ait Piyasa Takas Fiyatını (TL/MWh),
k : İlgili fatura dönemine ilişkin uzlaştırma dönemlerinin sayısını,
l : t teklif bölgesi sayısını,
j : Kurul tarafından lisanslı üretim tesisleri için belirlenen tolerans katsayısını,
n : i YEKDEM katılımcısına ait YEKDEM kapsamındaki uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi sayısını,
ifade eder.
(2) LÜY kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi yapan kişiler nam ve hesabına YEKDEM katılımcısı olan her bir toplayıcı veya görevli tedarik şirketine ödenecek ya da toplayıcı veya görevli tedarik şirketi tarafından piyasa işletmecisine ödenecek YEK bedeli (YEKBED) aşağıdaki formül uyarınca hesaplanır:
Bu formülde geçen;
YEKBEDm : Bir fatura dönemi için m YEKDEM katılımcısı toplayıcı veya görevli tedarik şirketine ödenecek ya da katılımcı tarafından piyasa işletmecisine ödenecek YEK bedelini (TL),
LÜYTOBm : Her bir fatura dönemi için m YEKDEM katılımcısı toplayıcı veya görevli tedarik şirketi tarafından bölgesindeki muafiyetli üretime ilişkin olarak hesaplanan ve bölgesindeki gerçek ve/veya tüzel kişilere ödenecek toplam bedeli (TL),
LÜNETm,t,u : m YEKDEM katılımcısı toplayıcı veya görevli tedarik şirketinin t teklif bölgesindeki u uzlaştırma dönemi için YEKDEM kapsamındaki lisanssız üretim tesisleri için LÜY’ün ilgili hükümleri uyarınca piyasa işletmecisine bildirilen üretim değerini (MWh),
PTFt,u : t teklif bölgesi ve u uzlaştırma dönemine ait Piyasa Takas Fiyatını (TL/MWh),
k : İlgili fatura dönemine ilişkin uzlaştırma dönemlerinin sayısını,
l : t teklif bölgesi sayısını,
p : Kurul tarafından muafiyetli üretim kapsamında şebekeye verilmiş ihtiyaç fazlası elektrik enerjisi için belirlenen tolerans katsayısını,
ifade eder.
(3) YEK Kanununun 6/B maddesinin birinci fıkrası kapsamında 30/6/2021 tarihinden sonra işletmeye giren ve YEKDEM’e kayıt olmayan üretim tesislerinde yerli aksam kullanılması halinde 7189 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca belirlenen ve söz konusu tesisin ilgili uzlaştırma dönemine ait uzlaştırmaya esas veriş miktarı dikkate alınarak hesaplanan yerli aksam destek fiyatı YEK Bedeli olarak ilgili kişiye ödenir.”
MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(3) YEKDEM katılımcısı lisanslı elektrik üretim tesisinin toplayıcı portföyünde yer aldığı fatura dönemlerinde toplayıcı, ilgisine göre bu Yönetmelikte yer alan yükümlülükleri yerine getirir.”
MADDE 10- Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin birinci ve altıncı fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(1) Her bir YEKDEM katılımcısı, lisansı veya toplayıcı portföyü kapsamındaki tesiste gerçekleşen üretimi serbest piyasada değerlendirir ve bu üretime karşılık piyasa işletmecisine referans fiyat olan PTF’nın tolerans katsayısı ile çarpılması ile belirlenen fiyat üzerinden hesaplanan YEKDEM gelirini öder.”
“(6) Sistem İşletmecisi tarafından verilen acil durum ve/veya dengeleme güç piyasası yük atma talimatlarına uymayan YEKDEM katılımcıları için ilgili uzlaştırma döneminde verilen talimatın yerine getirilmeyen kısmına tekabül eden üretim miktarı YEKDEM hesaplamalarına dâhil edilmez ve ilgili piyasa katılımcısına YEK bedeli ödemesi yapılmaz. Bu fıkra kapsamında yapılan hesaplamalarda, piyasa katılımcıları tarafından ilgili mevzuatta belirtilen talimat mutabakat süresi içerisinde bildirilen ve yerine getirilmeyen enerji miktarı, verilen talimat miktarlarından düşülmez.”
“(7) Toplayıcı portföyünde yer alan lisanslı elektrik üretim tesislerinin dengeleme birimi topluluğu altında yer alması ve ilgili topluluğa talimat verilmesi durumunda, bahse konu talimatın yerine getirilmemesi halinde söz konusu topluluğa altıncı fıkra hükümleri uygulanmaz.
(8) Toplayıcı portföyünde tüketim tesisi veya 13 üncü maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları kapsamında bir tesis bulunması halinde, bu Yönetmelik hükümleri kapsamında tedarikçi tarafından yerine getirilmesi gereken yükümlülükler toplayıcı tarafından da yerine getirilir.”
MADDE 11- Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(4) Bu Yönetmelik kapsamında fazla ödeme aldığı veya gerekli şartları taşımadığı halde YEKDEM’den faydalandırıldığı tespit edilen lisanssız üretim tesislerine ilişkin olarak, ilgili üretim tesisi sahibi kişiye geçmişe dönük olarak her bir uzlaştırma dönemi için yapılan ödeme tutarları, ilgili toplayıcı veya görevli tedarik şirketi tarafından Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen faiz oranı ile güncellenerek üretim tesisi sahibi kişiden tahsil edilir. Toplayıcı veya görevli tedarik şirketi tarafından tahsil edilen tutar, cari fatura dönemi LÜYTOB hesabına dahil edilmek üzere piyasa işletmecisine bildirilir.”
“(5) Kurul kararı ya da yargı kararıyla, lisanssız elektrik üretim tesisi sahibi kişiye ödeme yapılmasına karar verilmesi halinde, 21 inci maddenin ikinci fıkrasının (b) bendi hükmüne göre işlem tesis edilir.”
MADDE 12- Bu Yönetmelik 1/1/2025 tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 13- Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.