Değerli okurlarım bu makalemde siz değerli dostlarımı Meclis Adalet komisyonunda kabul edilen 70 maddeden oluşan yeni ceza infaz yasamızı genel hatları ile siz değerli dostlarıma tanıtmak istiyorum.
Yeni infaz yasamız 1 Eylül 2020 tarihinde yürürlüğe girecek. Bu tarihten sonra infaz hâkimlikleri bulundukları il ve ilçelerin adı ile anılacak örneğin Bakırköy infaz Hâkimliği Küçükçekmece infaz Hâkimliği gibi ve infaz hâkimliklerinin yargı çevresini yani hangi bölgelerdeki tutuklu ve hükümlü işlemlerine bakacağına HSYK Karar verecek. Her infaz hâkimliği kendi yetki bölgesi içindeki hükümlü ve tutukluların yapmış olduğu şikâyetler ve dilekçeleri ile ilgilenecek. İşlem nerede yapıldı örneğin Silivri cezaevinde kalan bir hükümlü hakkında cezaevi idaresinin almış olduğu bir idari işleme hükümlü Silivri infaz hâkimliğine şikâyet ve itirazını yapabilecek. Maltepe cezaevi idaresinin almış olduğu bir idari karar ya da yapmış olduğu işleme hükümlü Kartal Anadolu Adliyesi infaz hâkimliğine itiraz edebilecek.
Ayrıca infaz savcısı bir karar verdi ise bu karara karşı infaz hâkimliğine itiraz edilebilecek. Örneğin Bakırköy infaz savcısının vermiş olduğu karara Bakırköy infaz Hâkimliğine itiraz edebileceksiniz.
Ayrıca eski yasada örneğin biz Avukatlar mahsup talebimizi hükümlünün yargılandığı mahkemeye yapabiliyorduk. Zamanaşımı itirazımızı hükümlünün yargılandığı mahkemeye iletiyorduk artık yeni infaz yasasına göre hâkim ya da mahkemeler tarafından normalde verilmesi gereken kararı artık hükümlüye ceza veren Adliyelerdeki infaz hâkimlerimiz verecek.
Hükümlümüz diyelim ki kendisi hakkında cezaevinde bir işlem yapıldı ise ya da karar alındı ise bu kararı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde infaz hâkimliğine cezaevi idaresi aracılığı ile ya da Avukatı aracılığı ile itiraz dilekçesini gönderebilir. Ya da yine işlemin yapıldığı tarihten itibaren 30 gün içinde cezaevinin bulunduğu yerdeki yetkili ve görevli infaz hâkimliğine itiraz dilekçesini kendisi ya da Avukatı aracılığı ile verebilir. Örneğin Silivri cezaevinde yatan hükümlü Silivri infaz hâkimliğine hakkında alınan kararı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün ve her hâlükârda işlem tarihinden itibaren 30 gün içinde itiraz hakkını ileri sürebilir.
Peki diyelim ki Silivri infaz hâkimliği Silivri cezaevinde gasp suçundan yatan A isimli hükümlü hakkında bir karar verdi. Bu karara karşı hükümlü ne yapabilir? Avukat hanım diye soracak olursanız bu karara karşı hükümlü A Kararın eline tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde CMK Kanununa göre itiraz edebilir aynı şekilde ilgili cumhuriyet savcısı da itiraz edebilir.
Bu kanun 1 Eylül 2020 tarihinden itibaren uygulamaya girecek. Bu tarihe kadar durum ne olacak diye soracak olursanız eski infaz yasası aynı şekli ile uygulamaya devam edecek.
Ayrıca yeni infaz yasasına göre kendi çocuğuna torununa eşine kardeşine beden ya da ruhen kendini savunamayacak durumda olan bir şahsa karşı kasten yaralama suçu işleyenlerin cezalarında artırım yapılacak peki ne kadar artacak? Yarı oranında artacak. Örneğin bu suçu bir kamu görevlisi diyelim ki bir polis zabıta nüfusunu yani görevini kötüye kullanarak işlerse cezası yine yarı oranında artacak. Canavarca hisle işlenirse ceza 1 kat oranında artırılacak. Kasten yaralama suçu sonucunda diyelim ki ölüm oluştu ise ceza 12 seneden 18 seneye kadar verilebilecek tabiî ki hâkimin takdirine göre hâkim 12 yılda verebilir 18 yıl da verebilir.
Kanunumuzda suç sayılan bazı filler vardır bu suçları işleyebilmek için örgüt kuran insanlarımız var peki onların durumu ne olacak bu yasaya göre? Bu şekilde örgüt kuranlar örgütü yönetenler 2 seneden 6 yıla kadar eski yasaya göre ceza alırken yeni yasada 4 seneden 8 seneye kadar ceza alabilecekler. Örgütlü suçlara cezanın daha ağır yaptırım koyduğunu buradan görebiliyoruz. Kasten yaralama suçlarında cezanın artırıldığını görebiliyoruz.
Ağır hasta olanlar engellilerimiz bildiğiniz üzere cezaevi koşulları içinde hem tedavi olamazlar hem de bu şartlar altında hayatını idame ettirmezler aynı şekilde hamile olanlar içinde durum aynıdır peki bu gibi vatandaşlarımız için durum ne olacak? Bu gibi vatandaşlarımızın tutuklanması yerine adli kontrol altına alınmasına karar verilecek yeni yasamıza göre. Adli kontrol kararı verilebilmesinin kapsamının genişlediğini buradan görebiliyoruz. Hastalar hamileler engelliler adli kontrolden yararlanabilecek.
Hakkında mahkûmiyet hükmü verilmiş ve bu hükümle ilgili olarak istinaf veya temyiz kanun yoluna başvurulmuş olması halinde, UYAP kayıtlarını incelemek suretiyle hükmü veren ilk derece mahkemesi de adli kontrol kararı verebilecek.
Ayrıca vatandaşımız hakkında diyelim ki ceza kararı verildi ve vatandaşımız hakkında verilen ceza kararına itiraz etti ve dosyasını istinaf mahkemesine ya da Yargıtay’a gönderdi diyelim bu vatandaşımıza hangi mahkeme ceza verdiyse o mahkeme UYAP kayıtlarına bakarak artık tutuklama kararı verebilecek. Buradan şu sonucu çıkartabiliriz biz istinaf ya da temyize Yargıtay’a giden dosyalarımızda Avukat olarak tutuklama kararı verilmesini yerel mahkemeden isteyebiliriz.
Peki, Hükümlülerimiz Doğrudan Açık ceza infaz kurumlarına ne gibi koşullarda alınabilecek?
Kasıtlı bir suçtan 3 sene ya da daha az hapis cezasına mahkûm olanlar (ancak terör örgüt kapsamında işlenen suçlar cinsel suçlar ikinci defa mükerrer olanlar haklarında şartlı salıverilme kararı geri alınanlar hariç olmak üzere diyelim) bunlar infaz hâkimlerimizin kararı ile açık cezaevine alınabilecek aynı şekilde taksirli bir suç işlemiş 5 sene yâda az hapis cezası almış olanlar ile yine adli para cezası almış ama bu cezası infaz edilirken adli para cezasını ödeyememiş ve cezası hapse dönüşen vatandaşlarımız ile aynı şekilde örneğin nafaka borcunu ödeyememiş ve tazyik hapsi cezası alan vatandaşlarımız infaz hâkimlerimizin kararı ile doğrudan açık cezaevine geçebilecek.
Peki, bir hükümlü kapalıdan açığa nasıl geçebilecek cezaevinin kurallarına tam olarak uyan iyileştirme programlarına artık toplumla bütünleşmeye hazır olan disiplin kurulunun görüşü ile idare kurulunca hakkında olumlu kanı oluşturan hükümlüler kapalıdan açığa geçebilecek. Ama cezanız 10 seneden çoksa terör suçlusu iseniz örgüt kurduysanız ya da yönettiyseniz kasten adam öldürme suçu işledi iseniz cinsle dokunulmazlık suçu işledi iseniz uyuşturucu madde suçu işlediyseniz sizin kapalıdan açığa geçebilmeniz için hakkınızda idare ve gözlem kurulu karar verecek ve siz daha sonra infaz hâkimliğinin kararı ile ancak açık cezaevine geçebileceksiniz.
Açık cezaevinde iken firar ederseniz idare ve gözlem kurulu kararı ile kapalı ceza infaz kurumuna alınırsınız
Disiplin cezası aldıysanız eğer işlediğiniz eylem kişi güvenliğini tehlikeye düşüren bir eylem ise idarenin kararı ile kapalı ceza infaz kurumuna gönderilirsiniz. Ama tabiî ki kınama cezası dışındakiler için bu söylediklerim geçerli olacak :
Ayrıca eğer hükümlü açık cezaevinin çalışma koşullarına uyum sağlayamayacak ise idare kararı ile ve ayrıca tabiî ki infaz hâkiminin onayı ve imzası ile kapalıya gönderilecektir.
Hamileyseniz ya da doğumunun üzerinden 1 sene geçmediyse cezanızın infazı geri bırakılabilir bu hakka sahip olacaksınız
Hükümlü hakkında hapis cezasının infazına başlanmış ama hükümlü üniversiteye devam etmek istiyor tahsilini bitirebilmesi için 6 ayı geçmeyen aralarla 1 sene infaza ara verilebilecek. Aynı şekilde e hükümlünün eşi anası babası çocuğu ölmüşse yine infaz c. Savcılığınca 6 ayı geçmeyecek şekilde 1 yıl infaza ara verilebilecek.
Açık ceza infaz kurumlarında çalıştırılan hükümlülerimiz in çalıştırılan hükümlümüz hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanacak ve infaz edilecek süreye ilave edilecek.
Çocuk hükümlülerimiz ayda bir ailesi ile görüştürülecek. Ailesi doğum günü vesaire etkinliklerine gelebilecek.
Bazen yakını olmayan çocuk hükümlülerimiz oluyor bunlar maalesef özel izin kullanamıyor bunlar kurumun uygun gördüğü gün kadar eğitim evinin bulunduğu il sınırları içinde gündüz izin geçirebilecek gece yine eğitim evinde kalabilecek
Hükümlünün birden fazla cezası varsa bu cezaların toplanması yani içtima kararını infaz hâkimliği verecek.
Hükümlü adli para cezasını ödemezse hapse çevrilecek öncelikle kamuya yararlı bir işte çalıştırılacak fakat hükümlü yine bu kurala uymazsa bu cezası infaz hâkimliğince içtima kararına eklenecek.
Hükümlü Adli para cezasını ödemezse, cumhuriyet savcısının kararı ile ödeyemediği bölümün karşılığı hapis cezasına çevrilebilecek. Hükümlünün iki saat çalışması karşılığı bir gün olmak üzere kamuya yararlı bir işte çalıştırılmasına karar verilebilecek. Günlük çalışma süresinin, en az iki en fazla sekiz saat olacak.
Peki denetimli serbestlik nasıl olacak?
Eğer siz açık ceza infaz kurumunda iseniz ve koşullu salıverilme için cezanızın beşte dördünü ceza infaz kurumunda geçirdiyseniz kalan kısmını denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, infaz hâkimi tarafından karar verilebilecek. Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz süresi üç yılı geçemeyecek.
Sıfır-altı yaş grubunda çocuğunuz varsa ağır hastaysanız onlarda bu infaz düzenlemesinden yararlanabilecek. Ama dediğim gibi 4/5 kuralı uygulanacak cezanızın 4/5 ini cezaevinde geçirdiyseniz yararlanacaksınız. Ama hastalığınızı Adli tıp kurumundan ya da tam teşekkülü bir hastaneden alacağınız raporla belgelemek zorundasınız ki koşullu salıvermeden yararlanabilesiniz. Bu koşulları sağlarsanız 4 yıl denetim hakkı kazanacaksınız
Hükümlü hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra hükümlü hakkında diyelim ki bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı kamu davası açılırsa infaz hâkimi sizin açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verebilecek yani hakkınızda ceza verilmeden de infaz hâkimi sizi denetimden açığa yollayabilecek.
Eski yasadaki 2/3 lük infaz oranı 1/ 2 olacak. Sizin davranışlarınız olumlu ise tabiki şartlı salıvermeden yararlanacaksınız.
Cinayetten, işkenceden, uyuşturucu imal ve ticaretinden cinselden, örgütten yatıyorsanız Devletimize karşı bir suç işlediyseniz sizler yine eski yasal düzenlemeye tabi olacaksınız ve ancak cezanızın 2/3 ünü cezaevinde çektiğiniz zaman şartlı salıverilirsiniz.
Ancak Türk Ceza Kanununda belirtilen kasten öldürme, işkence, cinsel saldırı, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçlarından süreli hapis cezasına mahkûm olanlar, cezalarının üçte ikisini infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilecek. Ayrıca, suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkûm olan çocuklar hakkında koşullu salıverilme oranı üçte iki olarak uygulanacak ve sizler 2 yıl denetim göreceksiniz.
Siz eğer mükerrer iseniz en fazla otuz iki yılın ceza infaz kurumunda iyi halli olarak geçirmeniz gerekiyor.
İnfaz hâkimlerimiz kadın, çocuk veya altmış beş yaşını bitirmiş hükümlülerimizin mahkûm oldukları toplam bir yıl, yetmiş yaşını bitirmiş kişilerin ise mahkûm oldukları toplam iki yıl, yetmiş beş yaşını bitirmiş kişilerin mahkûm oldukları toplam dört yılını infaz hâkimi evde çektirilmesine karar verebilecek yine aynı şekilde doğum yapmış olan bir bayan ve doğumun üzerinden 6 ay geçtiyse infaz hâkimi evde cezanın infazına karar verebilecek.
Aynı şekilde toplam üç yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkûm olan ya da adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen hükümlü kadınlarımız cezasının konutunda çektirilmesine infaz hâkimi tarafından karar verilebilecek.
Bu hükümler, terör suçları ile örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçlarından ya da örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlardan mahkûm olanlar, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkûm olanlar, adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler, koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenler, hakkında uygulanamayacak.
Sıfır-altı yaş grubundaki çocuklar, tutuklu annenin yanında barınabilecek.
Eğer tutuklu iseniz anneniz babanız kardeşiniz çocuğunuz eşiniz hayati tehlike oluşturacak bir hastalığa sahipse toplamda iki defa izin alabileceksiniz bir ay ara ile denetimli serbestlikten yararlanma süresi 1 yıldan 3 yıla çıkacak.
Ama 30 Mart 2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından kasten öldürme; üst soya, alt soya, eşe veya kardeşe, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumdaki kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve sonucu nedeniyle ağırlaşmış yaralama, işkence, eziyet suçu ile cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar, özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar kapsam dışı kalacak yani onlar yararlanamayacak.
Eğer 30 Mart 2020 tarihine kadar suç işlediniz ve 0 - 6 yaş çocuğunuz varsa denetiminiz 2 yıldan 4 yıla çıkacak. 70 yaşını bitirmiş bir hükümlü iseniz denetiminiz 2 yıldan 4 e çıkacak
Hakkınızda denetimli serbestlik uygulanmaya başlandıktan sonra 1 yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı hakkınızda soruşturma başlatılması halinde, infaz hâkimince hakkınızda açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilebilecek karar verecek.
Teklifle, çocuk hükümlülerde 30 Mart 2020’ye kadar işlenen suçlar bakımından tabi olduğu infaz rejimine göre belirlenen koşullu salıverilme süresinin hesaplanmasında, hükümlünün 15 yaşını dolduruncaya kadar ceza infaz kurumunda geçirdiği 1 gün; 3 gün olarak, 18 yaşını dolduruncaya kadar ceza infaz kurumunda geçirdiği 1 gün ise 2 gün olarak dikkate alınacak.
Bu yasa 1 Eylül 2020 de uygulanacak.
Ayrıca Kovid-19 salgını nedeniyle açık ceza infaz kurumlarında bulunanlar ile kapalı ceza infaz kurumunda bulunup da açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanan hükümlüler, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazına karar verilen hükümlüler ve diğer denetimli serbestlik tedbirinden yararlanan hükümlüler, 31 Mayıs 2020’ye kadar izinli sayılacak.
Salgının devam etmesi halinde bu süre, Sağlık Bakanlığının önerisi üzerine, Adalet Bakanlığı tarafından her defasında 2 ayı geçmemek üzere 2 kez uzatılabilecek.
Ayrıca değerli okurlarım eğer kaçakçılık suçundan hüküm aldıysanız suç konusu eşya hafifse cezanız yarısına kadar pek hafifse hakkınızda etkin pişmanlık indirim oranı 2/3 inecek
90 gün içinde suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı kadar parayı Hazineye öderseniz ancak etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanabilecek.