Aile bireyleri ve yakın arkadaşlar arasında küçük guruplar kurarak WhatsApp adı verilen program içinde haberleşmekteyiz. Bu haberleşme genellikle “Günaydın” diye başlamakta “İyi akşamlar” diye bitmektedir. İletilen haberleri; günlük uğraşılar, sağlık durumları, iş uğraşıları, ufak şakalar, günlük olaylar ve hatta doğumlar gibi kişisel veriler oluşturmaktadır. Bu yol ile insanlar, birbirlerine kendi durumlarını aktarmakta, yaşanan ailesel ve toplumsal olaylar hakkında bilgi sahibi olmakta ve önemli oranda rahatlamaktadırlar.
WHATSAPP NEDİR
Bilindiği üzere “WhatsApp Messenger” adlı kullanım, akıllı telefonlar için geliştirilen, platformlararası çalışma özelliğine sahip bir mesajlaşma ve arama uygulamasıdır. Telefon ve İnternet bağlantısı aracılığıyla kullanıcıların birbirlerine fotoğraf, video, ücretsiz arama, sesli ve yazılı mesaj ve belge göndermesini sağlar. Kullanım alanı; aile bireyleri ve küçük arkadaş guruplarından oluşmaktadır ve tam olarak kişisel bir alan hüviyetindedir.
Ayrıca bu kullanımın genel esasları olarak düzenlenen 7 temel prensip arasında ‘WhatsApp iletilerinin hizmet veren örgütten hiç kimsenin ulaşamayacağı bir şifte ile kodlanıyor” ve korunuyor olması bulunmaktadır.
NE YAPILMAK İSTENİYOR
Uzun bir süredenberi, bütün gündemi coronavirüs denen yaygın ve salgın hastalık sarmıştır. Basın ve yayın organlarının ve tüm haber kaynaklarının hemen hemen tek konusunu bu hastalık oluşturmaktadır. İnsanlar “evde kal” çağrıları altında uzaklaştırıldıkları iş çevreleri ve gündelik uğraşılarından soyutlanarak hayati bir görünüm kazanan bu hastalık üzerinde yoğunlaşmış durumdadırlar. Böyle bir durumdan ve halkın ilgisinin başka bir alanda olmasından yararlanarak, yakın arkadaş ve aile çevresinde iletişim ve haberleşme aracı olarak kullanılan WhatsApp alanındaki iletilerin kayıt altına alınması ve gerekli görülenler (!) hakkında hukuki ve cezai işlem yapılması yolunda yeni çalışmalara kalkılması, bütün bir toplumu tehdit eden genel bir “sansür” uygulamasından başka bir şey değildir.
WHATSAPP’A CORONA VİRÜS GİRİYOR
Erişimde uygulanan özellik ve kişisel haberleşme özgürlüğü prensibinin çiğnenmesi ve dışarıdan müdahale ile yazışma ve haberleşmelerin içine girilmesi, hukuki ve cezai yaptırım tehdidi, kurumun genel prensiplerinin ihlali anlamına da gelecek ve belki de Türkiye’deki kullanımının engellenmesine kadar götürecek bir süreci başlatacaktır. Bir diğer şekli ile, uzun süre devam eden wikipedia ve vikipedi sayfalarına ulaşımı engelleyen benzer bir sansür ve belki de bu sayfalardan ihraç uygulamasına dönüşecektir.
SAYFA KAPATMAK ÇÖZÜM MÜ?
Bu tehdit yalnızca “WhatsApp” için değil, benzeri “Youtube, Twitter, Facebook ve İnstagram” gibi sosyal ağlar için de geçerlidir.
Getirilmek istenen düzenleme; söylentilerle yayıldığının aksine, önceki erişimleri irdelemek değil, bu sayfaların ve sosyal medya platformlarının, Türkiye’de temsilci bulundurmalarına ve onlara yaptırım uygulanmasına yöneliktir.
Yayılan bu söylenti ve tehdidi gören saygıdeğer WhatsApp sayfası yöneticileri, yaklaşan tehditten kendilerini ve sayfa arkadaşlarını korumak için, bu güne kadar olan sayfalarını kapatarak, yeni sayfa açma çabalarına girmiş bulunmaktadırlar.
Sayfayı kapatmak veya yeniden açmanın hiçbir koruyucu önlemi yoktur. Eski iletilere ulaşmak her zaman için mümkündür. Esasen bu sayfalarda yapılan tenkit ve eleştiriler, her zaman yapılabilecek nitelikte olup, çok büyük kısmında suç unsuru yoktur, sayfayı kuran ve yöneteninin de bir sorumluluğu olamaz.
Burada amaç; bir korku ortamı yayarak, sosyal iletişim sayfalarının kapatılmasını, yeniden açılmamasını, yeniden açılanlarda ise “suya sabuna dokunmadan” yazılar yazılmasını sağlamaktır.
Amaç; bir nevi korku ortamı yaratarak sayfalara erişimi, katkıyı azaltmak, eleştiri ve tenkitlere son vermektir ki bunda da başarı sağlanmıştır.
Daha kısa ve net bir ifade ile yapılmak istenen şey, toplumu tehdit eden yeni bir ‘whatsApp-corona virüsü’ yoluyla haberleşme özgürlüğünü yok edecek yaygın ve salgın bir sansür virüsüne yol açacaktır.
Av.A.Erdem AKYÜZ