Bu haftaki yazımızda son zamanlarda seyahat acenteleri de dahil birçok kişiyi yakından ilgilendiren bir konu olan “Turizm Yolcu Taşımacılığı İzin Belgesi” almanın şartları ve bir süredir gündemde olan vito ve benzeri araçlara yol belgesi verilmesinde yaşanan gecikmeler ve yaşanan mağduriyetler üzerinde duracağız.
Turizm Servis Aracı Kullanım İzin Belgesi için edinilmesi gereken evraklar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin resmi web sitesinde gerekli belgeler mevcuttur. Söz konusu izin belgesi başvuruları halihazırda internet üzerinden yapılmakta olup başvurular İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı olan Ulaşım Koordinasyon Merkezi tarafından değerlendirmeye tabi tutulmaktadır.
Konuyla ilgili gündemdeki başlıklarından biri; TÜRSAB’a dahil acentelerden olan yol belgesi alamayan acentelerin açıklamasına dair idi. Şu an UKEM (Ulusal Koordinasyon Merkezi) tarafından; söz konusu belgelerin alınması ve bu konu ile ilgili usul ve esasların yeniden belirlenmesi için belge alımı konusunda yapılan başvuru sürecinin durdurulduğunun haricen ifade edilmiş olması, konuyla ilgili birçok kuruluş ve kişi tarafından eleştirilmektedir. Bu da gündemde epey yer edinmiş durumdadır.
TÜRSAB’ın resmi internet sayfası üzerinden ‘Turizm Servis Aracı Güzergah Kullanım İzin Belgesi’ hakkında yapılan duyuruda bu süre içerisinde seyahat acentelerinin mağduriyet yaşamaması için tur veya transfer sırasında araç içerisinde Seyahat Acenteleri Yönetmeliği’nin 40. ve 41. Maddelerinde yer alan belgelerin bulundurulması gerektiği belirtilmiştir. Sayılan maddelerdeki belgelerin bulundurulmaması halinde idari para cezası uygulanma riskinin doğacağı da belirtilmiştir. Yukarıda söz edilen maddelerde belirtilen evraklar;
MADDE 40 -) Paket tur ve turlarda seyahat acentesi yetkilisinin aşağıdaki belgeleri bulundurması zorunludur.
a) Seyahat acentesi işletme belgesinin TÜRSAB tarafından onaylanmış sureti,
b) Paket tur veya tura katılan müşterilerin listesi,
c) TÜRSAB araç plakası,
ç) Araç, seyahat acentesi tarafından kiralanmış ise sözleşme sureti,
d) Başlangıç noktasının da belirtildiği paket tur veya tur programı,
e) Paket tur zorunlu sigorta poliçe sertifikası sureti.
MADDE 41 -) Seyahat acentesinin transfer faaliyetinde aşağıdaki belgelerin transfer elemanında bulunması zorunludur.
a) Seyahat acentesi işletme belgesinin TÜRSAB tarafından onaylanmış sureti,
b) Transferi yapılan yolcu listesi,
c) TÜRSAB araç plakası,
ç) Transfer elemanı kimlik kartı,
d) Araç, seyahat acentesi tarafından kiralanmış ise sözleşme sureti.
Bu konuda bazı kuruluşlar turizm yolcu taşımacılığı ile toplu taşımanın aynı olmadığını, turizm yolcu taşımacılığını gerçekleştirmek için bakanlıktan alınan yetki belgesinin yeterli olması gerektiğini ve bunun üzerine ayrıca belediyeden yetki belgesi almak gerekmediğini ve mevzuat uygulamalarında talep edilen farklı ve çelişen belgelerin oluşturduğu çıkmaz nedeniyle yasal dayanağı olmayan yaptırımlara maruz kaldıklarını belirtmişlerdir. Bakanlıklar ve ilgili kurumlar arası koordinasyon ve iletişim kopukluğunun azaltılması veya kaldırılması için tedbirler alınması gerektiği de bu kuruluşlarca belirtilmiştir.
6321 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile birlikte 2918 sayılı kanunda değişiklik yapılması hakkında olan (madde-3) ile birlikte yukarıda bahsedilen şekilde, kuruluşlar tarafından şikayet edilen durum meydana gelmiştir.
MADDE 3 –2918 sayılı Kanunun ek 2. maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“İlgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dâhilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, araç sahibine, bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezası üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanır. Ayrıca, araç her defasında altmış gün süre ile trafikten men edilir.
Ayırıcı işareti bulunmayan üçüncü fıkra kapsamındaki araçlardan taşımacılık hizmeti alanlara da birinci fıkrada belirtilen cezanın üçte biri oranında idari para cezası uygulanır.”
Yol belgesi olarak bilinen belgenin, on dörtten az sayıda koltuk bulunan turizm araçlarına verilmesinde yaşanan bilinçli gecikme neticesinde, sektörde önemli sorunlar yaşanmaya başlanmıştır. Mevzuatta sayılan belgelerin temini ile yapılan başvurulara altmış gün içinde olumlu sonuç verilmediği takdirde, başvurunun zımnen reddedildiğinin kabulü ile idari yargıya başvurmak gerektiği kanaatindeyiz.
Av. Bilge İŞ & Av. Selçuk ENER