Bilindiği gibi, anonim, limited ve kooperatifler gibi tüzel kişilikler ve diğer sermaye şirketlerinin tasfiyesiz vergi dairesi cephesindeki resen terk işlemleri 2012 yılı sonuna kadar önemli problem olarak karşımıza çıkmıştı. 2013 yılında yapılan düzenlemelerle yukarıdaki şirketlerin tasfiye ve iflas halinde olanlarda dahil olmak kaydıyla önemli ölçüde kolaylaştırılmış bulunmaktadır.[1]
Özellikle anonim ve limited şirketler yönünden geçmiş dönemlerdeki uygulamalar resen terk konusunda yeterli olmamıştır. 2004/13 sayılı uygulama iç genelgesi ile resen terk konusunda vergi daireleri geçmiş dönemde yeterli olmadığı gibi birçok gayrifaal şirketin vergi kaydı kapatılmamıştır. Bu nedenle de, gereksiz yere çalışmayan bir çok gayrifaal şirketlere özel usulsüzlük cezalı tarhiyatlar yapılmıştır.
Geldiğimiz aşamada Gelir İdaresinden yapılan açıklamaya göre 2004/13 sayılı uygulama iç genelgesi daha verimli bir şekilde uygulanabilmesi için 30.06.2013 tarihine kadar gayrifaal birçok şirket resen kapatılacaktır.[2]
Buna göre;
1) Tasfiye süreci devam etsin veya etmesin gayrifaal olduğu tespit edilen şirketler ile; tasfiye ilanlarının herhangi birinin yapılması koşulu ile bu şirketler resen terk işlemine tabi olacaklardır.
2) Yine, yukarıdaki şekilde durumları devam eden şirketlerin iflas aşamasında olmaları da yine vergi dairesi cephesinde resen terk işlemine tabi tutulacaktır.
3) Gayrifaal şirketlerin ortaklarına erişilsin veya erişilmesin bu gibi şirketlerin de resen terk işlemleri hızlandırılarak ………. tarihine kadar bu gibi şirketlerin kayıtları otomatik olarak sonlandırılacaktır.
4) Asıl mükellef ile varsa yasal temsilci, ortakların gerek işyeri gerekse ikametgahlarının herhangi bir şekilde vergi dairesi bilgisine giren (dilekçe, mahkeme kararı, sair şekillerde) adres ya da adreslerin tümünde araştırmalar yapılması ve bu araştırmalar neticesinde mükellefin en son verilen beyanname döneminden haricen bir terk tarihinin tespit edilmesi durumunda, derhal bu tarihe göre resen terk işleminin yapılması (direkt olarak işyerinde başka bir mükellefin işe başladığının tespit edilmesi gibi durumlarda) gerekecektir.
Sonuç olarak, faaliyeti uzun süredir sonlanmış, gayrifaal olmuş veya tasfiye kararı alınmış veya iflasına karar verilmiş bir çok şirket veya kooperatif resen terk işlemine tabi tutularak vergi dairesi dosyaları kapatılacaktır.
Öte yandan, mahkeme kararı ile veya vergi inceleme raporu veya vergi dairesi tarafından resmi makamlarla yapılan yazışmalar sonucunda sahte veya çalıntı veya tahrif edilmiş nüfus cüzdanı ile bilgileri dışında adlarına mükellefiyet tesis ettirildiği tespit edilenlerin vergi kayıtlarının ilk tescil tarihi itibariyle kapatılması gerekecektir.
Özellikle anonim ve limited şirketler yönünden geçmiş dönemlerdeki uygulamalar resen terk konusunda yeterli olmamıştır. 2004/13 sayılı uygulama iç genelgesi ile resen terk konusunda vergi daireleri geçmiş dönemde yeterli olmadığı gibi birçok gayrifaal şirketin vergi kaydı kapatılmamıştır. Bu nedenle de, gereksiz yere çalışmayan bir çok gayrifaal şirketlere özel usulsüzlük cezalı tarhiyatlar yapılmıştır.
Geldiğimiz aşamada Gelir İdaresinden yapılan açıklamaya göre 2004/13 sayılı uygulama iç genelgesi daha verimli bir şekilde uygulanabilmesi için 30.06.2013 tarihine kadar gayrifaal birçok şirket resen kapatılacaktır.[2]
Buna göre;
1) Tasfiye süreci devam etsin veya etmesin gayrifaal olduğu tespit edilen şirketler ile; tasfiye ilanlarının herhangi birinin yapılması koşulu ile bu şirketler resen terk işlemine tabi olacaklardır.
2) Yine, yukarıdaki şekilde durumları devam eden şirketlerin iflas aşamasında olmaları da yine vergi dairesi cephesinde resen terk işlemine tabi tutulacaktır.
3) Gayrifaal şirketlerin ortaklarına erişilsin veya erişilmesin bu gibi şirketlerin de resen terk işlemleri hızlandırılarak ………. tarihine kadar bu gibi şirketlerin kayıtları otomatik olarak sonlandırılacaktır.
4) Asıl mükellef ile varsa yasal temsilci, ortakların gerek işyeri gerekse ikametgahlarının herhangi bir şekilde vergi dairesi bilgisine giren (dilekçe, mahkeme kararı, sair şekillerde) adres ya da adreslerin tümünde araştırmalar yapılması ve bu araştırmalar neticesinde mükellefin en son verilen beyanname döneminden haricen bir terk tarihinin tespit edilmesi durumunda, derhal bu tarihe göre resen terk işleminin yapılması (direkt olarak işyerinde başka bir mükellefin işe başladığının tespit edilmesi gibi durumlarda) gerekecektir.
Sonuç olarak, faaliyeti uzun süredir sonlanmış, gayrifaal olmuş veya tasfiye kararı alınmış veya iflasına karar verilmiş bir çok şirket veya kooperatif resen terk işlemine tabi tutularak vergi dairesi dosyaları kapatılacaktır.
Öte yandan, mahkeme kararı ile veya vergi inceleme raporu veya vergi dairesi tarafından resmi makamlarla yapılan yazışmalar sonucunda sahte veya çalıntı veya tahrif edilmiş nüfus cüzdanı ile bilgileri dışında adlarına mükellefiyet tesis ettirildiği tespit edilenlerin vergi kayıtlarının ilk tescil tarihi itibariyle kapatılması gerekecektir.
-------------------------------------------
[1] Maliye Bakanlığı tarafından vergi dairelerine yollan 5.4.2013 tarihli telefaks yazıları.
[2] Vergi dairelerinin evvelce 2004/13 sayılı iç genelgeye göre yaptıkları resen terk ve kapama işlemleri ticaret sicil memurluğu cephesinde kapatılmadığı için bu defa Gümrük ve Ticaret Bakanlığının 30.12.2012 tarih ve 28513 sayılı gazetede yayımlanan tebliği nedeniyle problemler kökünden çözümlenmiş olacaktır.