Avukatlık stajı yapanlar Avukatlık Kanununun müsaade ettiği ölçüde yanında staj yaptıkları avukatın takip ettiği dava ve işlerle ilgili duruşmalara girebilir ve icra müdürlüklerindeki işleri yürütebilirler. Bunun için yanında staj yapılan avukatın yazılı muvafakati gereklidir. Düzenlenen belgeye uygulamada “muvafakatname” denir.
Sözcük anlamıyla muvafakatname sozluk.gov.tr adresi Güncel Sözlük’te “izin verildiğine ilişkin üzerinde bilgi bulunan yazılı belge.” olarak tanımlanmıştır. Stajyer avukatlar için muvafakatname ise, Avukatlık Kanunu 26. Madde uyarınca stajyer avukatın yanında çalıştığı avukat tarafından anılan hükümde- tahdidi olarak- sayılan işlemleri yapabilmesi için düzenlenen belgedir:
Stajyerler, avukat yanında staja başladıktan sonra, avukatın yazılı muvafakati ile ve onun gözetimi ve sorumluluğu altında, sulh hukuk mahkemeleri, sulh ceza mahkemeleri ile icra tetkik mercilerinde avukatın takip ettiği dava ve işlerle ilgili duruşmalara girebilir ve icra müdürlüklerindeki işleri yürütebilirler. Bu yetki, staj bitim belgesinin verilmesi veya staj listesinden silinme ile sona erer.(Avukatlık Kanunu 26. Madde)
Kanun hükmünü inceleyecek olursak;
1- Bu belge “avukat yanında staja başladıktan sonra” düzenlenebilir:
Avukatlık stajı bir yıldır. Stajın bu kısmında yer alan hükümler uyarınca ilk altı ayı mahkemelerde ve kalan altı ayı da en az beş yıl kıdemi olan (bu beş yıllık kıdem hesabına Kanunun 4 üncü maddesinde yazılı hizmette geçen süreler de dahildir.) bir avukat yanında yapılır. Stajın hangi mahkeme ve adalet dairelerinde, ne surette yapılacağı yönetmelikte gösterilir.(Avukatlık Kanunu/m. 15 )
Bu hükme göre avukatlık staj süresi ilk altı ayı mahkemelerde ve kalan altı ayı da en az beş yıl kıdemi olan bir avukatın yanında olmak üzere bir yıldır. Her ne kadar Kanunun 21. maddesinde avukatlık stajının başlama tarihi, adayın Baro yönetim kurulu kararıyla listeye yazıldığı tarih olarak düzenlense de, 26. maddeden anlaşıldığı üzere stajın avukatın yanında yapılacak olan kısmı ikinci altı aylık dönemdir. Dolayısıyla muvafakat yazısının Avukatlık Kanununa uygun olabilmesi için staj döneminin ikinci altı ayında düzenlenmesi gereklidir.
2- Belgeyi alan stajyer avukat, sulh hukuk mahkemeleri, sulh ceza mahkemeleri ile icra tetkik mercilerinde avukatın takip ettiği dava ve işlerle ilgili duruşmalara girebilir ve icra müdürlüklerindeki işleri yürütebilir:
Dolayısıyla bu yetki, belgeyi düzenleyen avukatın takip ettiği sulh mahkemeleri ve icra mahkemelerindeki davalar ve işler ile icra müdürlüklerindeki işlerle sınırlıdır.
3- “Bu yetki, staj bitim belgesinin verilmesi veya staj listesinden silinme ile sona erer.”
Burada üstünde durulması gereken iki konu vardır: Staj bitim belgesinin alınması ve staj listesinden silinme:
a) Staj Bitim Belgesinin Alınması
Baro Yönetim Kurulu staj süresini tamamlayarak staj eğitimini bitirme belgesini alan stajyere, staj dosyasındaki belge ve raporları inceleyerek yeterli bulduğu takdirde, yapacağı ilk toplantıda staj bitim belgesi verilmesi konusunda karar verir. Staj eğitimini bitirme belgesi staj eğitimini tamamlayan stajyere verilir. Stajyerin bu belgeyi alabilmesi için eğitim programına katılmış olması ve katıldığı zorunlu ve seçimlik eğitim çalışmalarından yazılı/sözlü anlatım, hukuksal niteleme, meslek ilke ve kurallarına uygunluk yönünden başarılı bulunmuş, bireysel çalışma raporunun kabul edilmiş olması, avukatlığı mesleğin saygılığına ve Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Staj Yönetmeliği amaç maddesinde(madde 1) yer alan ilkelere uygun olarak yapacağına yönelik kanaat uyandırmış olması gerekir.
b) Staj Listesinden Silinme
Avukatlık stajı için Avukatlık Kanununun ve Yönetmeliğin öngördüğü şart ve nitelikleri yitirenler, esasen bu şart ve niteliklere sahip olmadıkları staja başladıktan sonra anlaşılanlar, staj listesinden silinme isteminde bulunanlar, stajın kesintisiz yapılacağı kuralına uymayanlar, meslek kurallarına ve Yönetmelik ile belirlenen esaslara yazılı uyarıya rağmen uymamakta ısrar gösterenlerin adı, Baro Yönetim Kurulu Kararı ile staj listesinden silinir. Bu karara karşı stajyer tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir. Türkiye Barolar Birliğinin itiraz üzerine verdiği kararlar Adalet Bakanlığına ulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde Bakanlıkça karar verilmediği veya karar onaylandığı takdirde kesinleşir. Ancak Adalet Bakanlığı uygun bulmadığı kararları bir daha görüşülmek üzere, gösterdiği gerekçesiyle birlikte Türkiye Barolar Birliğine geri gönderir. Geri gönderilen bu kararlar, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca üçte iki çoğunlukla aynen kabul edildiği takdirde onaylanmış, aksi halde onaylanmamış sayılır; sonuç Türkiye Barolar Birliği tarafından Adalet Bakanlığına bildirilir.