Giriş
Türk spor camiasında son dönemde gündeme gelen tartışmalardan biri, Fenerbahçe Spor Kulübü başkanı seçilen Sadettin Saran’ın geçmişte sahibi olduğu Tuttur bahis şirketi ile olan ilişkisidir. İddia edilen ve medyaya yansıyan haberlere göre; bazı kulüp üyeleri, Saran’ın bu şirketle bağlantısının devam ettiğini ileri sürerek, adaylığının mevzuata aykırı olduğunu savunmuş ve bu hususu Fenerbahçe Yüksek Divan Kurulu’na taşımıştır. Tartışmanın hukuki temelini, yalnızca Türkiye Futbol Federasyonu Futbol Disiplin Talimatı’nın 57. maddesi değil, aynı zamanda kulüp tüzüğünde yer alan Yüksek Divan Kurulu’nun görev ve yetkileri de oluşturmaktadır. Bu çalışma, bahis şirketi bağlantısı ile kulüp başkanlığı adaylığı arasındaki hukuki ilişkiyi, ilgili mevzuat çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır.
Yüksek Divan Kurulu’nun Oluşumu, Görev ve Yetkileri
Fenerbahçe Spor Kulübü tüzüğüne göre Yüksek Divan Kurulu, kulübün en üst danışma organı niteliğindedir. Üyeliğe kabul tarihinden itibaren 25 yılını tamamlamış üyeler, ayrıca kulüp başkanlığı ve yönetim kurulunda asıl üyeliği yapmış olan kişiler, aidat borcu bulunmaması ve yazılı başvuruda bulunmaları kaydıyla Yüksek Divan Kurulu üyeliğine hak kazanırlar. Kurul, kulübün idari, mali, hukuki, sportif ve sosyal konularında, yönetim kuruluna tavsiyelerde bulunur, faaliyet raporlarını inceler, yönetim kurulunun hazırladığı yönetmeliklere ilişkin görüş bildirir ve gerektiğinde tüzük değişiklik önerilerini iletir. Kurul ayrıca spor şubelerinin açılması, faaliyetlerinin durdurulması veya kapatılması konularında görüş sunar ve tüm çalışmalarını Genel Kurul’a raporlayarak iletir.
Yüksek Divan Kurulu, olağan toplantılarını her yıl Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında yapar; üyelerinin üçte birinin veya Divan Başkanlığı, Yönetim veya Denetim Kurulu’nun yazılı çağrısı üzerine olağanüstü toplanabilir. Toplantılarda çoğunluk aranmaz ve alınan kararlar danışma niteliği taşır; doğrudan bir icra yetkisi içermez.
Başkanlık Divanı’nın Rolü
Yüksek Divan Kurulu Başkanlığı, kendi üyeleri arasından üç yıl için gizli oyla seçilen bir Başkan, Başkan Vekili, Sekreter ve iki Yazman üyeden oluşur. Başkanlık Divanı, Divan’ı temsil eder, alınan kararların uygulanmasını takip eder, gündemi hazırlar, üyelerin başvurularını inceler, Genel Kurul’a sunulacak raporları hazırlar ve gerektiğinde uzmanlık komisyonları kurar. Ancak Divan Başkanlığı’nın tek başına kulüp başkanlığı adaylığını iptal etme yetkisi yoktur. Seçim işlemleriyle ilgili düzenlemeleri yürütür; oy sayımı ve itirazları yönetir; kararları ise kendi alanında kesindir ama adaylık üzerinde doğrudan hukuki engel koyma yetkisi bulunmaz.
TFF Futbol Disiplin Talimatı ve Bahis Yasağı
Sadettin Saran tartışmalarının bir diğer hukuki dayanağı, TFF Futbol Disiplin Talimatı’nın 57. maddesidir. Bu madde, futbolcuların, yöneticilerin, teknik adamların ve diğer ilgililerin, futbol müsabakaları üzerine bahis oynayamayacağını, bahis faaliyetlerini yürüten şirketlerde doğrudan veya dolaylı menfaat sahibi olamayacağını düzenlemektedir. Maddeye aykırı davranış, üç aydan bir yıla kadar müsabakalardan men veya hak mahrumiyeti cezasını doğurur. Bu bağlamda bir kulüp başkanının bahis şirketleri ile doğrudan veya dolaylı çıkar ilişkisinin bulunması, sporun etik ve hukuki ilkeleri ile çelişmektedir.
Sadettin Saran’ın Durumu ve Hukuki Değerlendirme
Sadettin Saran’ın başkanlığı açısından belirleyici husus, Tuttur şirketiyle olan bağının devam edip etmediğidir. Eğer Saran, şirketle olan tüm menfaat ilişkilerini devretmiş ve sektörden tamamen ayrılmışsa, başkanlık açısından herhangi bir hukuki engel bulunmamaktadır. Ancak bağlantının sürdüğü tespit edilirse, Disiplin Talimatı’nın 57. maddesi devreye girecek ve başkanlık hukuki olarak sorgulanabilir hale gelecektir. Yüksek Divan Kurulu, yalnızca bu hususu değerlendirecek ve raporlayacak, ancak adaylığı iptal etme yetkisine sahip olmayacaktır. Nihai karar, Genel Kurul’un veya TFF disiplin kurullarının takdirine bağlıdır.
Sonuç
Bahis şirketi bağlantısı ve kulüp başkanlığı tartışması, Türk spor hukukunda kulüp içi denetim organları ile federasyon mevzuatının kesiştiği kritik bir örnek olarak ortaya çıkmaktadır. Yüksek Divan Kurulu’nun yetkileri, danışma ve raporlama ile sınırlı olup, başkanlık adaylığını doğrudan iptal etme yetkisini kapsamaz. Adaylığın hukuken engellenip engellenmeyeceği, Saran’ın bahis şirketiyle bağının devam edip etmediğine bağlıdır. Bu bağın tamamen sona ermiş olması durumunda, adaylık önünde herhangi bir hukuki engel kalmamaktadır. Ancak menfaat ilişkisinin sürmesi halinde, TFF Futbol Disiplin Talimatı’nın 57. maddesi çerçevesinde hukuki ve etik sorumluluk doğar.
KAYNAKÇA
1. Fenerbahçe Spor Kulübü Tüzüğü
2. Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) ,Futbol Disiplin Talimatı
3. Milliyet (2024). “Sadettin Saran’ın Fenerbahçe Başkan Adaylığı ve Bahis Şirketi İddiaları”. Milliyet Gazetesi Online.