Seçimlerin 14 Mayıs 2023 tarihinde olacağına dair açıklamalar yapıldı. Buna göre; Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçim süreci 14 Mart 2023 tarihinde başlatılmalı, bunun için de ya Türkiye Büyük Millet Meclisi 360 milletvekiliyle veya Cumhurbaşkanı seçimlerin yenilenmesi kararı almalıdır, yani Yüksek Seçim Kurulu’nun tek başına seçimleri erkene alabilmesi mümkün değildir, aksi halde seçimlerin yapılacağı tarih 18 Haziran 2023, seçimler sürecinin başlayacağı tarih de 18 Nisan 2023 olacaktır.
Seçimlerin; 2018 yılında değişen Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu m.3/3’e göre 60 gün sonra, 1987 yılında değişen Milletvekili Seçimi Kanunu m.8/2’ye göre ise 90 gün sonra yapılacağı ifade edilse de, hangisi karar alırsa alsın kanaatimizce seçimle ilgili süreçte son kanun olan Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’na göre hareket edilmesi ve seçimlerin 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılabilmesi için 14 Mart 2023 tarihinde başlaması, bunun kararının da 8 Mart 2023 tarihinde alınıp ilan edilmesi gerekmektedir.
Seçimlerin yenilenmesi esasen yasama ve yürütmenin organlarının birbirlerini karşılıklı olarak feshetmesi olmasa da bir erken seçim şeklidir, seçimlerin yenilenmesi kararını kim alırsa alsın, diğer tarafın iradesine ve yetkisine olağan tarihten daha önce son vermektedir.
Seçimlerin 18 Haziran 2023 tarihinden önce başladığı ve yapıldığı her tarih yasama veya yürütme organının alacağı karara muhtaçtır. Kanaatimce; yasama ve yürütme organlarından hangisi seçimlerin yenilenmesine karar verirse versin, mevcut Cumhurbaşkanının seçimlere girebilmesi mümkündür, hatta süresinde yapılan seçimlere de katılabilir. 2017 yılı Anayasa değişikliğiyle yürürlüğe giren yeni sistem ve süresini tamamlayamaması nedeniyle mevcut Cumhurbaşkanının seçimlere girebilmesinde hukuki bir sakınca görmüyorum.
Bundan başka; Seçim Kanunlarında yapılan değişikliğin 6 Nisan 2023 tarihinden sonra yapılacak seçimlerde uygulanabileceği bilinmektedir. Anayasanın 67. maddesinin son fıkrasının amir hükmü bu yöndedir. Bu durumda; Seçim Kanunu değişiklikleri 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak seçimlerde uygulanabilir mi? Seçimleri sadece yapılacakları gün için düşündüğünüzde, Seçim Kanunlarında yapılan değişiklikler bu seçimlerde uygulanabilir, ancak seçimlerle murat edilenin yalnızca seçimlerin yapılacağı gün olmayıp, seçimler sürecinin YSK tarafından resmi olarak başlatılması kabul edildiğinde, 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak seçimlerin başlama günü 14 Mart 2023 tarihi olacağından, Seçim Kanunu değişikliklerinin bu seçimlerde uygulanabilmesi mümkün gözükmemektedir. Benim görüşüm de “seçimler” kavramının dar anlaşılamayacağı, yani sadece seçimlerin yapılacağı günle sınırlandırılamayacağı, seçimler sürecinin resmi olarak başlayacağı günden itibaren anlaşılması gerektiği yönündedir.
Bu durumda ortaya ilginç bir sonuç daha çıkmaktadır; bu seçimlerde seçim barajının %7’ye indirilmesi ile ilgili kanun değişikliğinin uygulanamayacağını ve kaldırılan %10’luk ülke genel seçim barajının da tatbik edilemeyeceğini düşünmekteyim. Çünkü değiştiren kanun %10’luk barajı iptal etti. Bu %7’lik seçim barajını öngören kanunun 14 Mart 2023 tarihinde başlayacak seçimlerde uygulanamayacağını ve %10’luk seçim barajı da bu kanunla kaldırıldığına göre, Türkiye Cumhuriyeti 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak ve resmi süreci de 14 Mart 2023’de başlayacak seçimlere barajsız girecektir. Bu konu ile ilgili görüşüm bu yöndedir.
(Bu köşe yazısı, sayın Prof. Dr. Ersan ŞEN tarafından www.hukukihaber.net sitesinde yayınlanması için kaleme alınmıştır. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısının tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısının bir bölümü, aktif link verilerek kullanılabilir. Yazarı ve kaynağı gösterilmeden kısmen ya da tamamen yayınlanması şahsi haklara ve fikri haklara aykırılık teşkil eder.)