Orman Genel Müdürlüğünden:
ORMAN EMVALİ VEYA ODUN DIŞI ÜRÜNLERE VERİLECEK TAŞIMA BELGELERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, orman emvali veya odun dışı ürünlerin taşınmasında kullanılan taşıma belgesinin düzenlenmesi ve kullanılmasına dair usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, Devlet ormanları ile Devletten başkasına ait ormanlardan ve orman sayılmayan yerlerden elde olunan veya ithal edilen orman emvali ile toplanması kanunen izne bağlı olan odun dışı ürünlerin taşınmasında kullanılacak taşıma belgesinin düzenlenmesine, kullanılmasına, bunların denetlenmesine ve orman emvali veya odun dışı ürünlerin kontrolüne ait şekil ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 27 nci, 41 inci, 42 nci, 84 üncü, 89 uncu ve 116 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Depo memuru: Orman emvali satış istif yerlerine görevlendirilen memuru,
b) Elektronik taşıma belgesi (ETB): Orman Bilgi Sistemi kayıtlarından oluşturulan barkod, karekod gibi çeşitli kodlama yöntemleriyle kontrol edilebilen, elektronik ortamda taşınabilir veya ORBİS kayıtlarından doğrulanabilen ETB kaydını,
c) Endüstriyel odun: Ormanlardan veya orman sayılmayan yerlerden elde edilen tomruk, direk, sanayi odunu, kağıtlık odun, sırık, çubuk, lif yonga ve benzeri odunları,
ç) Genel Müdürlük: Orman Genel Müdürlüğünü,
d) İrsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi: Özellikleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen, orman emvaline ait müstenit taşıma belgesinin cilt ve sayfa numarası ile tarihi, sevk edilecek orman emvali veya odun dışı ürünlerin adedi, cinsi, nevi, vasfı, ebadı, miktarı, birim fiyatı, hareket tarih ve saati, izleyeceği güzergâh ile mesafe dikkate alınarak tanınan nakletmeye esas geçerlilik süresini içeren belgeyi,
e) İşlenmiş kereste: Kerestenin işlenmesi sonucu üretilen; ahşap palet, ahşap sandık, ahşap kasa, ahşap kutu, ahşap bandıl, ahşap takoz, ahşap H kiriş, ahşap kablo makarası, ahşap ambalaj gibi ahşap malzemelerini,
f) İşlenmiş orman emvali: Orman emvalinden elde edilen ürünleri,
g) Müstenit: Düzenlenecek taşıma belgesinin dayanağı olan belgeleri,
ğ) Nakliye tezkeresi: Orman emvali ve odun dışı ürünlerin taşınması için kullanılan belgeyi,
h) Nakliye tezkeresi cildi: Üst yaprakları kopabilen, çift nüshalı elli taşıma belgesi yaprağından oluşan kıymetli evrak cildini,
ı) Nakliye tezkeresi kayıt defteri: Orman bölge müdürlüklerinde, orman işletme müdürlüklerinde ve orman işletme şefliklerinde taşıma belgesi ciltlerinin kaydedildiği defteri veya ORBİS kayıtlarını,
i) Odun dışı ürün: Ormanlardan elde edilen orman emvali dışında kalan ve alınması, toplanması, taşınması kanunen izne bağlı olan ürünleri,
j) ORBİS: Orman Bilgi Sistemini,
k) Orman emvali: Ormanlardan veya orman sayılmayan yerlerden elde edilen endüstriyel odun ve yakacak odunu gibi oduna dayalı ürünleri,
l) Satış istif yeri: Üretilen orman emvalinin cins ve sınıfları itibarıyla istiflenerek ve depolanarak piyasa icaplarına göre satışa sunulduğu son depo ve rampa gibi yerleri,
m) Sevk pusulası: Orman emvali ve odun dışı ürünlerin orman içerisinden satış yerlerine kadar taşınması için kullanılan belgeyi,
n) Sevk pusulası cildi: Üst yaprakları kopabilen, üç nüshalı elli yapraktan oluşan evrak cildini,
o) Sevk pusulası kayıt defteri: Orman işletme müdürlüklerinde ve orman işletme şefliklerinde sevk pusulası ciltlerinin kaydedildiği defteri veya ORBİS kayıtlarını,
ö) Şehir içi: Şehir ve kasabalarda yerleşim yerinin kesintisiz devam ettiği yerleri,
p) Taşıma belgesi: Nakliye tezkeresini, irsaliyeli fatura/sevk irsaliyesini, sevk pusulasını veya ETB’yi,
r) Vize: Taşıma belgesinin kesilme şartlarının mücbir sebeple değiştiği durumlarda güncelleme veya değişikliklerin görevlilerce yapılması işlemini,
s) Yakacak odun: Endüstriyel odun dışındaki uç, dal ve gövde odunlarını,
ş) Yapacak odun: Metreküp ölçü birimi ile üretilen tomruk, tel direği, maden direği, sanayi odunu, kağıtlık odun gibi her türlü odunları,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Taşıma Belgesi Çeşitleri ve Düzenlenme Esasları
Taşıma belgesi çeşitleri
MADDE 5- (1) Taşıma belgesi çeşitleri; nakliye tezkeresi, irsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi, sevk pusulası ve ETB’dir.
(2) Nakliye tezkeresi çeşitleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Devlet ormanlarından üretilen endüstriyel odunlara dair Ek-1’de yer alan nakliye tezkeresi, Devlet ormanlarından elde edilerek satılan endüstriyel odunların taşınmasında kullanılır.
b) Devlet ormanlarından üretilen yakacak odun ile odun dışı ürünlere dair Ek-2’de yer alan nakliye tezkeresi, Devlet ormanlarından elde edilerek satılan yakacak odun ve odun dışı ürün çeşitlerinin taşınmasında kullanılır.
c) 6831 sayılı Kanundan yararlananlara verilecek yapacak ve yakacak odunun kesme ve taşımasına dair Ek-3’te yer alan nakliye tezkeresi, 6831 sayılı Kanunun 31 inci, 32 nci ve 33 üncü maddelerine göre verilecek zati ihtiyaç yapacak ve yakacak odunların taşınmasında kullanılır.
ç) Devletten başkasına ait ormanlarla orman sayılmayan yerlerden üretilen orman ürünlerine dair Ek-4’te yer alan nakliye tezkeresi, Devletten başkasına ait ormanlarla orman sayılmayan yerlerden üretilen orman emvalinin naklinde kullanılır.
(3) Örneği Ek-5’te yer alan irsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi, bu Yönetmelik hükümlerine tabi orman emvalinin şehir içinde, bulunduğu işyerinden başka kişi veya işletmeye taşınmasında kullanılabilir.
(4) Örneği Ek-6’da yer alan sevk pusulası, orman emvali ve odun dışı ürünlerin orman içerisinden satış yerlerine kadar taşınmasında kullanılır.
(5) ETB, orman emvali ile odun dışı ürünlerin bulunduğu yerden istenilen yere kadar taşınmasında kullanılır.
Taşıma belgesi düzenleme esasları
MADDE 6- (1) Nakliye tezkereleri aşağıdaki esaslara göre düzenlenir:
a) Nakliye tezkere cildinin; son sayfasının arka yüzü orman işletme müdürlüğü mührü, tüm sayfalarının ön yüzü üst orta kısmı ise işletme şefliği mührü ile mühürlenir.
b) Nakliye tezkerelerinin bütün bölümleri eksiksiz olarak doldurulur.
c) Satılan emvale vurulan damganın ve/veya işaretin numarası yazılır.
ç) Nakliye tezkerelerinin altındaki boşluklara yazılan tezkere muhteviyatı emvalin miktarını gösteren rakamların iki yanı, bu rakamların başına ve sonuna bir daha rakam ilave edilmeyecek şekilde çift çizgi ile kapatılır. Orman emvali ile odun dışı ürünlerin miktarı ayrıca yazı ile yazılır.
d) Yük naklettiren ürün sahibi ya da vekilinin adı soyadı, vergi numarası veya T.C. kimlik numarası, vekalet tarih ve numarası ile nakliye tezkeresini kesen memurun adı soyadı, ayrıca memuriyet unvanı ve sicil numarası tezkerenin altına açık ve okunaklı olarak yazılır.
e) Nakliye tezkerelerinin düzenlendiği tarih okunaklı olarak rakam ile yazılır.
f) Taşıma aracının çeşidi ile taşımada kullanılan aracın plakası veya plaka yerine geçen numarası yazılır.
g) Nakliye tezkerelerinde hata yapıldığında yapılması gereken düzeltmeler, ancak tezkereyi dolduran ve kesen memur tarafından okumayı güçleştirmeyecek şekilde ve düzeltilen kelime ve rakamın üzeri yalnız bir çizgi ile çizilerek yapılır. Silme, daksil ve benzeri araçlarla düzeltme, karalama ve benzeri işlemler yapılmaz.
ğ) Nakliye tezkereleri tükenmez veya mürekkepli kalemle doldurulur. İki nüsha olarak düzenlenen nakliye tezkeresinin bir nüshası ürün sahibi veya kanuni vekiline verilir.
h) Yakacak odun için verilen nakliye tezkerelerinde cins bölümüne odun ve ağaç cins ve türleri belirtilir.
ı) Nakliye tezkereleri, her türlü taşıma araçları için ayrı ayrı doldurulup düzenlenir. Emvale ait ölçü bilgilerinin tezkere yaprağına sığmaması halinde nakledilen ürünün tamamına ait bir ebat listesi iki nüsha düzenlenip imzalanarak bir sureti birinci varağa, ikinci sureti dip varağa eklenir. Bu ebat listesinin başlığına, bağlanacağı cilt ve varak numarası ile bu ürünlerin geldiği istif numarası yazılır.
i) Nakliye tezkeresi, ürün sahibinin ürününü taşımak istediği Adres Kayıt Sisteminde kayıtlı adrese göre süreli olarak düzenlenir. Taşıyıcının takip edeceği yol ve taşıma aracının hareket gün ve saati ile nakliye tezkeresindeki geçerli sürenin bitim tarihi tezkerenin ilgili bölümüne yazılır.
j) Nakliye tezkeresi, düzenleyen memur tarafından zaman geçirilmeden ORBİS’e kaydedilir.
k) İptal ve düzeltme yapılan belgenin uygun bir yerine gerekçesi açıklanarak tarih ve imza ile tasdik olunur.
l) Nakliye tezkeresinde taşınan aracın cinsi, plakası, hareket saati, ölçü birimi ster olan emvalde yükün ölçüleri ile yükleme işi bitirildikten sonra ürünün araç üzerindeki eni, boyu ve yüksekliği de ayrıca yazılır. Nakliye tezkeresinin ilgili bölümü yoksa tezkerenin uygun bir yerine yazılır.
(2) Sevk pusulası aşağıdaki esaslara göre düzenlenir:
a) Sevk pusulası; emval yükleme sırasında mutlaka görevli personel tarafından ve bütün bölümleri eksiksiz olacak şekilde doldurulur. Sevk pusulasına emvale vurulan mamul damga veya işaretin numarası yazılır.
b) Sevk pusulasında ürünün miktarını gösteren rakamların iki yanı, bu rakamların başına ve sonuna bir daha rakam ilave edilmeyecek şekilde çift çizgi ile kapatılır. Ürünlerin miktarı ayrıca yazı ile yazılır.
c) Ölçü birimi ster olan ürünlerin, yerde ölçümü yapıldıktan sonra sevk pusulasına miktarı kaydedilir. Yükleme işi bitirildikten sonra ürünün araç üzerindeki eni, boyu ve yüksekliği de pusulaya ayrıca yazılır.
ç) Emvali nakleden taşıyıcı ve sevk pusulasını düzenleyen memurun adı soyadı, ayrıca memuriyet unvanı ve sicil numarası, düzenlendiği tarih açık ve okunaklı olarak yazılır. Sevk pusulası kopyalı olarak tükenmez veya mürekkepli kalemle doldurulur.
d) Araçlara her seferinde birer sevk pusulası düzenlenir. Aynı araca karışık ürünler yüklendiğinde cins, tür ve nevilerine göre ayrı ayrı yazılmak suretiyle sevk pusulası tanzim edilir.
e) Üç nüsha olarak düzenlenen sevk pusulasının imzalandıktan sonra iki nüshası taşıyıcıya verilir. Diğer bir adedi ise dip koçanda bırakılır. Taşıyıcıya verilen birinci ve ikinci nüshalar, satış istif yerine gelindiğinde görevli personel tarafından teslim alınacak orman emvali teker teker kontrol edilip arka sayfalarına ''Tamamı teslim alınmıştır.'' ibaresi konularak taşıyıcı ile birlikte imzalanıp ikinci nüshası taşıyıcıya verilir.
f) Sevk pusulası, pusulayı dolduran ve kesen memur tarafından okumayı güçleştirmeyecek şekilde doldurur. Hata yapıldığında düzeltilen kelime ve rakamın üzeri yalnız bir çizgi ile çizilerek yapılır. Sevk pusulasının uygun bir yerine düzeltme ile ilgili husus açıklanarak tarih ve imza ile tasdik olunur. Silme, daksil ve benzeri araçlarla düzeltme, karalama ve benzeri işlemler yapılmaz.
g) Taşıma sırasında ürünlerin boyut ve sınıfını belirleyen işaretlerin bozulması, silinmesi veya çap, boy ve sınıfının doğru yazılmış olduğundan şüphe duyulması halinde, bu gibi ürünler yeniden ölçülerek sevk pusulasının birinci ve ikinci nüshalarında da gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra, durum sevk pusulasının arka sayfasına tutanak halinde yazılıp taşıyıcı ile birlikte ürünü teslim alan memur tarafından imzalanır. Yapılan düzeltmeler vakit geçirilmeden ürünleri sevk eden personele bildirilerek dip koçanda gerekli düzeltmelerin yapılması sağlanır.
ğ) Taşıma işinin, işi alan tarafından vekalet vermek suretiyle bir vekile yaptırılması halinde, sevk pusulasına işi alanın ve vekilinin ismi birlikte yazılarak vekiline imzalattırılır.
h) Sevk pusulası zaman geçirilmeden düzenleyen memur tarafından ORBİS’e kaydedilir.
ı) İptal ve düzeltme yapılan belgenin uygun bir yerine gerekçesi açıklanarak tarih ve imza ile tasdik olunur.
(3) İrsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi aşağıdaki esaslara göre düzenlenir:
a) İrsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi, müstenit orman ürünlerine ait nakliye tezkeresinin serisi ve numarası ile sevk edilecek ürünlerin cinsi ve türü, adedi, birimi, ebadı, miktarı, birim fiyatı, düzenleme tarihi, hareket tarihi ve saati ile mesafe dikkate alınarak tanınan geçerlilik süresi, taşıma aracının çeşidi ve plakası bilgilerini içerecek şekilde eksiksiz olarak doldurulur.
b) İrsaliyeli fatura/sevk irsaliyelerinde ürünün miktarını gösteren rakamların iki yanı, bu rakamların başına ve sonuna bir daha rakam ilave edilmeyecek şekilde çift çizgi ile kapatılır, ayrıca yazı ile yazılır.
c) İrsaliyeli fatura/sevk irsaliyesinde hata yapıldığında yapılması gereken düzeltmeler, düzenleyen tarafından okumayı güçleştirmeyecek şekilde ve düzeltilen kelime ve rakamın üzeri yalnız bir çizgi ile çizilerek yapılır. İrsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi tarih ve imza belirtilerek tasdik olunur. Silme, daksil ve benzeri araçlarla düzeltme, karalama ve benzeri işlemler yapılmaz.
ç) İrsaliyeli fatura/sevk irsaliyeleri her türlü taşıma araçları için ayrı ayrı doldurulup düzenlenir. Ürünlerin ebatlarına ilişkin bilgilerin çok çeşitli olması nedeniyle irsaliyeli fatura/sevk irsaliyesine sığmaması halinde sayfanın arkası kullanılır.
d) Damgaya tabi iken damgasız veya işarete tabi iken işaretsiz orman emvaline irsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi düzenlenmez.
e) İptal ve düzeltme yapılan belgenin uygun bir yerine gerekçesi açıklanarak tarih ve imza ile tasdik olunur.
(4) Elektronik taşıma belgesi aşağıdaki esaslara göre düzenlenir:
a) ETB ile taşınacak orman emvali veya odun dışı ürünlerin ORBİS’e kayıtlı olması zorunludur.
b) ETB ile emval naklettirecek görevli, öncelikle oluşturacağı ETB için taşınacak olan emvale ait ORBİS kayıtlarını sistemden doğrular.
c) ORBİS kayıtlarından seçilen, taşınacak orman emvali veya odun dışı ürünlere ait bilgiler ETB’ye aktarılarak yüklenen orman emvali veya odun dışı ürünün adet ve miktarı tespit edilir.
ç) Taşıyacak araç bilgileri, şoföre ait bilgiler ORBİS kayıtlarından seçilir.
d) ORBİS’e kayıtlı olmayan şoför ve araç bilgileri satış esnasında alıcının beyanına göre sisteme kaydedilir. Taşınacak orman emvali için düzenlenecek ETB’de bu bilgiler kullanılır.
e) Taşınacak orman emvali veya odun dışı ürünler Adres Kayıt Sisteminde kayıtlı adrese göre, aracın izleyeceği güzergah, hareket saati, geçerlilik süresi ile ölçü birimi ster olan emval için araç üzerindeki yükün en, boy ve yükseklik bilgileri araç yüklendikten sonra araç hareket etmeden önce görevli memur tarafından ORBİS’e girilir.
f) ORBİS’te oluşturulan ETB bilgileri, araç şoförü ile ürün sahibine sayısal ortamda gönderilir.
(5) Taşıma belgeleri, kaynağına gidilebilecek şekilde cins, tür ve niteliği açık ve anlaşılır olarak tanımlanmamış ürünler adına düzenlenemez.
Nakliye tezkeresi düzenleme yetkisi ve devri
MADDE 7- (1) Nakliye tezkerelerinin düzenlenmesinde orman işletme şefi görevli ve yetkilidir. Nakliye tezkerelerinin yetkililer dışında düzenlenmesi yasaktır.
(2) Nakliye tezkerelerini düzenleme yetkisi, ihtiyaç halinde orman işletme şefi tarafından; orman işletme şefliği, bölme numarası, mahiyeti ve süresi belirtilmek suretiyle hazırlanacak talep yazısına dayalı olarak işletme müdürünün onayı ile orman muhafaza memuruna veya depo memuruna da verilebilir.
(3) Depo şefliği kuruluşu bulunan orman işletme müdürlüklerindeki son satış istif yerlerinde, nakliye tezkerelerinin düzenlenmesinde depo şefi görevli ve yetkilidir. İhtiyaç olması ve işletme müdürlüğünün uygun görmesi halinde, düzenleme yetkisi orman muhafaza memuruna veya depo memuruna da verilebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Taşıma Belgesinin Düzenlenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar
İlk taşıma yerinden başka yere sevk
MADDE 8- (1) İlk taşındığı yerden başka yere taşınmasında zorunluluk olan orman emvali veya odun dışı ürünler için mevcut nakliye tezkeresi veya ETB’ye müsteniden yeniden nakliye tezkeresi veya ETB düzenlenir.
(2) Şehir ve kasabalardaki ticarethane ve fabrikalardan alınan işlenmiş orman emvali şehir içinde irsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi ile taşınabilir. Bu belgelerin taşıma araçlarında bulundurulması zorunludur.
Kalan ürüne taşıma belgesi düzenlenmesi
MADDE 9- (1) Nakliye tezkeresinde veya ETB’de kayıtlı orman emvali veya odun dışı ürünlerden bir kısmının çıkışının yapılması halinde yapılacak taşımalarda gerek taşınacak ve gerekse geri kalacak kısma nakliye tezkeresi veya ETB düzenlenmesinde yerinde kontrol esastır.
Nakliye tezkeresi veya ETB düzenlenmesi
MADDE 10- (1) Tezkere veya ETB, taşınacak ürünler taşıma yapılacak araçlara yüklendikten sonra düzenlenir.
(2) Yükleme, mümkün olduğu kadar benzer çapların bir arada bulunmasını ve damgaya veya işarete tabi ürünün başına vurulan damga izi ya da damga yerine geçecek işaretin nakil araçları üzerinde de kontrolünü mümkün kılacak şekilde yapılır veya yaptırılır.
(3) Hacimle ölçülemeyen müsadereli emval ile odun dışı ürünler için ürün miktarı tahmini olarak tespit edilerek yükleme tutanağına bağlanır ve kantar bulunan en yakın yerde tartılarak ölçülen miktara nakliye tezkeresi veya ETB düzenlenir. Yükleme tutanağı ile kantar fişi, nakliye tezkeresi veya ETB’ye müstenit olarak eklenir. Yükleme tutanağı; nakliye tezkeresi veya ETB’yi düzenleyen memur, ürün sahibi veya kanuni vekili ile taşıyıcı tarafından imzalanır.
Nakliye tezkeresi dip yapraklarına eklenecek müstenit belgeler
MADDE 11- (1) Nakliye tezkerelerinin dip yapraklarına yapılan muamelenin çeşidine göre müsteniden ikinci fıkradaki belgelerden gerekli olanlar eklenir. Bu belgelerin tarih ve numaraları da düzenlenecek nakliye tezkeresine yazılır.
(2) Müstenit olarak eklenecek belgeler şunlardır:
a) Satış yazısı.
b) Orman işletme şefliğince yapılan satışlarda muhasebe yetkilisi mutemedi alındısı.
c) Satılan emvale ait ebat listesi.
ç) Tartı tutanağı.
d) Yükleme tutanağı.
e) Emvalin mevcuduna ait tezkere.
f) Tezkerenin kaybolması halinde kaybolma olayının tetkikine dair belgeler.
g) Orman sayılmayan sahipli araziden yapılan kesimlerde kesime ait arazi inceleme raporu orman işletme müdürlüğü onay belgesi, orman işletme şefi tarafından düzenlenen uygunluk tutanağı ile yuvarlak ağaç ölçü tutanağı.
ğ) Tahkik gereken hallerde olayı tespit eden tutanak ve rapor.
h) Enkaz nakli işlemlerinde enkaz tespit tutanağı.
ı) Dikili satış ölçü tespit tutanağı.
ETB’ye eklenecek müstenit belgeler
MADDE 12- (1) Satışı yapılan ürünlere ait ETB’ye müstenit olarak ikinci fıkradaki belgelerden gerekli olanlar ORBİS’e yüklenir.
(2) Müstenit olarak eklenecek belgeler şunlardır:
a) Yükleme tutanağı.
b) Tartı tutanağı.
c) Tezkerenin kaybolması halinde kaybolma olayının tetkikine dair belgeler.
ç) Tahkik gereken hallerde olayı tespit eden tutanak ve rapor.
d) Enkaz nakli işlemlerinde enkaz tespit tutanağı.
e) Orman sayılmayan sahipli araziden yapılan kesimlerde kesime ait arazi inceleme raporu orman işletme müdürlüğü onay belgesi, orman işletme şefi tarafından düzenlenen uygunluk tutanağı ile yuvarlak ağaç ölçü tutanağı.
Belgelerin dip yaprağa bağlanma şekli
MADDE 13- (1) Genel olarak tezkerelere müstenit bütün belgeler orman ürünü sahibine verilen nakliye tezkeresinin dip yaprağına ayrılmayacak şekilde eklenir.
(2) İlk taşıma işleminin yapıldığı ciltten nakliye tezkeresi verilmesi halinde bu belirtme “Müstenidi … gün ve /... seri, ... yaprak sayılı nakliye tezkeresi iş bu cildin … numaralı dip yaprağına eklidir.” şeklinde yapılır.
Müstenit belgenin aynı tezkere cildinde kalması
MADDE 14- (1) Aynı tezkere cildinde müstenitleri kullanılarak nakledilen emvalden kalan miktar için tezkere cildi bitmeden aynı tezkere cildinde ara mevcut tezkere düzenlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Nakliye Tezkeresi Cilt ve Yapraklarının Kaybolması Halinde Yapılacak İşlemler
Sahip olunan nakliye tezkeresinin kaybolması
MADDE 15- (1) Sahibi olduğu ürüne ait nakliye tezkeresini kaybedenler bir dilekçe ile ürünün bulunduğu yerdeki orman işletme müdürlüğüne veya orman işletme şefliğine başvurarak nakliye tezkeresinin yenilenmesini talep eder.
(2) Kayıp nakliye tezkeresinin, dip yaprağındaki yazılı ebatlara, ölçü birimlerine, cins ve evsafına, nakliye süresine, ORBİS kayıtlarına uygunluğunun doğrulanması ve nakliye tezkeresinin verildiği birimle mutabakat sağlanması kaydıyla; kayıp nakliye tezkeresinin verildiği yerden ürünlerin sevk olacağı yere götürüldüğünün, kaybolduğu belirtilen nakliye tezkeresinin başka bir nakliye tezkeresine müstenit edilmediğinin anlaşılması durumunda, görevlilerce düzenlenecek tutanağa müsteniden, mevcut ürün miktarına göre, orman işletme müdürünün onayı ile kayıp nakliye tezkere sayfası başvurusunun yapıldığı ve emvalin bulunduğu orman işletme şefliğince yeniden nakliye tezkeresi düzenlenir.
(3) Görevliler tarafından yapılan kontrolde, bir yerden başka bir yere taşınan orman emvali veya odun dışı ürünlere ait taşıma belgesinin zayi olduğu iddia edildiği takdirde, iddianın doğruluğu kesinleşinceye kadar orman emvali veya odun dışı ürünler bulunduğu yerde alıkonulur ve yasal işlem yapılır.
(4) Kaybolduğu belirtilen nakliye tezkeresi cilt ve yaprakları ile ilgili olarak bunların yeniden kullanımını engellemek için Genel Müdürlükçe bütün teşkilata tamim edilir veya kaybolan tezkere cilt ve yapraklarının durumu ile ilgili hususlar ORBİS’e kaydedilir.
Görevlilerin zimmetindeki nakliye tezkere cilt ve yapraklarının kaybolması
MADDE 16- (1) Görevli memurların zimmetinde bulunan nakliye tezkere cilt ve yapraklarının kaybı halinde o memur hakkında tahkikat yapılır. Ayrıca kaybolan nakliye tezkeresi cilt ve yapraklarının kullanılmasına meydan vermemek için durum ilgili orman bölge müdürlüğünce tamim edilmek üzere Genel Müdürlüğe bildirilir. Kaybolan nakliye tezkeresi cilt ve yaprakları ile ilgili olarak bunların yeniden kullanımını engellemek için Genel Müdürlükçe bütün teşkilata tamim edilir.
(2) Kaybolan tezkere cilt veya yapraklarının durumu ile ilgili hususlar ORBİS’e kayıt edilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Şekil Değiştirme İşleri
Şekil değiştirmelerde yapılacak iş ve işlemler
MADDE 17- (1) Şekil değiştirmelerde iş ve işlemler aşağıdaki şekilde yapılır:
a) Emval sahiplerinin ellerinde gayri mamul olarak bulunan ve kaynağında çapraz damgaya veya damga yerine geçen işarete tabi tutulmuş emval üzerinde yapılan işlem sonucu, söz konusu çapraz damga veya damga yerine geçen işaretin kaybolması veya orman emvalinin bölümlere ayrılması sonucu yuvarlak haldeki yeni parçaların oluşması durumunda çapraz damga veya damga yerine geçen işaret uygulanarak bu Yönetmelik hükümlerine göre taşıma belgesi düzenlenir.
b) Emval sahiplerinin ellerinde gayri mamul olarak bulunan ve kaynağında çapraz damgaya veya damga yerine geçen işarete tabi tutulmuş emval üzerinde yapılan işlem sonucu, söz konusu çapraz damga veya damga yerine geçen işaretin kaybolması veya orman emvalinin bölümlere ayrılması sonucu yuvarlak haldeki yeni parçaların oluşması durumunda çapraz damga veya damga yerine geçen işaret mahalli orman işletme şefliği tarafından yapılır.
c) Yakacak odundan kömür imal etmek isteyenler ellerindeki yakacak odun taşıma belgesi ile orman işletme müdürlüğüne başvurur. İdarece gerekli işlemler ve kontroller yapılır. Kömür yapılmasına izin verilir. Kömür yakma işlemi başlamadan önce odun miktarı ile yakma işlemi bittikten sonra elde edilen odun kömürü yerinde hacim olarak tespit edilerek tutanağa bağlanır ve kesilecek nakliye tezkeresi veya ETB’ye müstenit olarak kullanılır. Kesilecek nakliyeler hacim olarak kesilir.
ç) Orman alanlarının dışında orman emvalinden cips, pelet ve benzeri ürünlerin üretilip nakledilmesinin talep edilmesi halinde orman işletme müdürlüğüne dilekçe ile müracaat edilerek izin alınır. Cips, pelet ve benzeri yapma işlemi başlamadan önce orman emvali miktarı ile cips, pelet ve benzeri yapma işlemi bittikten sonra elde edilen ürün yerinde hacim olarak tespit edilerek tutanağa bağlanır ve kesilecek nakliye tezkeresi veya ETB’ye müstenit olarak kullanılır. Kesilecek nakliyeler hacim olarak kesilir.
ALTINCI BÖLÜM
Kontrol ve Denetim İşleri
Orman emvali veya odun dışı ürünlerin denetimi
MADDE 18- (1) 6831 sayılı Kanunun ilgili maddeleri gereğince orman memurları; orman emvali veya odun dışı ürünleri işleyenleri, taşıyanları, bulunduranları, kullananları, satanları veya satın alanları denetler.
(2) Orman memurları, orman emvali veya odun dışı ürünlerin, bunlara dair taşıma belgesinde belirtilen ebat, cins, tür ve miktarlarına uygun olup olmadığını, satın alanların ve satanların, bulunduranların veya kullananların bu ürünleri yasal yollardan temin edip etmediklerini kontrol eder.
(3) Orman emvali işleyen veya ticareti ile uğraşan gerçek ve tüzel kişilerin;
a) Satın aldıkları ölçü birimi metreküp/ster olan orman emvalinden üretip veya ürettirip, irsaliyeli fatura veya sevk irsaliyesi ile sevk ettikleri ürün miktarlarını, bu ürünün elde edildiği orman emvaline ait taşıma belgesi/belgeleri ile ilişkilendirerek, yılda iki defa olmak üzere, haziran ve aralık aylarını takip eden temmuz ve ocak ayları içerisinde Ek-7’de yer alan cetveli bulundukları en yakın orman işletme müdürlüğüne beyan etmeleri zorunludur.
b) Yapılan beyan ile fiili durum karşılaştırılır. Taşıma belgesinde belirtili orman emvali bulunmadığının tespiti durumunda taşıma belgesinin arkası yazılmak sureti ile iptal edilerek tutanakla tespit olunur.
c) Süresi içinde beyanda bulunmayan orman emvali işleyen veya ticareti ile uğraşan gerçek ve tüzel kişilerin beyan dönemine ait iş ve işlemleri ile ilgili olarak Orman Genel Müdürlüğü ile Hazine ve Maliye Bakanlığı birimlerince tahkikat başlatılır.
ç) Süresi içinde beyanda bulunmayan ve yapılan tahkikat sonucu usulsüzlük tespit edilen orman emvali işleyen veya ticareti ile uğraşan gerçek ve tüzel kişilere ait giriş ve sevkiyat işlemlerinin kapsamlı denetimi orman işletme müdürlüğünce yapılır. Yapılan bu işlemlerden doğacak her türlü masraf gerçek ve tüzel kişilerden tahsil edilir.
(4) Orman emvali nakledenlerden taşıma belgesi geçerlilik süresince konum bilgisi talep edilebilir.
Hacim veya ağırlık olarak fazlalık
MADDE 19- (1) Damgaya veya damga yerine geçecek işaretlemeye tabi damgalı veya işaret ile işaretli olan orman emvali; adedi, cinsi, nevi, vasfı, ebadı, bedeli, hareket tarihi ve saati ile geçerlilik süresi itibarıyla ibraz olunan taşıma belgesine uymak şartıyla hepsi üzerinden hacmen yüzde on ve ağırlığının yüzde on beşine kadar çıkacak fazlalık için tutanak düzenlenir ve taşıma belgesinde yazılı satış bedeli üzerinden tutarı ve bu tutarın yüzde on fazlası fazlalığı tespit eden idare tarafından tahsil edilerek serbest bırakılır.
(2) Fazlalığa ait düzenlenen tutanak, taşıma belgesini düzenleyen idareye gönderilir. Taşıma belgesini düzenleyen idare tarafından varsa kalan mevcudundan bu fazlalığın mahsubu yapılır.
(3) Birinci fıkrada belirtili hadleri aşan miktar, bütün fazlalığa şamil olmak üzere kaçak sayılarak idarece müsadere olunur ve 6831 sayılı Kanunun 84 üncü maddesi uyarınca işlem yapılır.
Taşıma belgesinde eksikliğin ve yanlışlığın görülmesi
MADDE 20- (1) Orman ürünlerini nakledenler taşıma esnasında taşıma belgesini üzerinde bulundurmaya ve ilgili memurlarca istendiğinde göstermeye mecburdur.
(2) Kontrolü yapan memur ibraz edilen taşıma belgesinde tetkik ve tahkiki gerektirecek eksik ve yanlışlıklar gördüğü taktirde; durumu en kısa zamanda amirine bildirir. Amir tarafından da gereken soruşturma yapılarak en kısa sürede sonuçlandırılır.
Nakliye tezkeresi ve ETB aranmayacak haller
MADDE 21- (1) 8 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca irsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi ile taşınabileceği belirtilen orman emvali için nakliye tezkeresi aranmaz. Ancak bu kapsamdaki orman emvalinin taşınmasında irsaliyeli fatura/sevk irsaliyesinin taşıma araçlarında bulundurulması ve istenildiğinde gösterilmesi zorunludur.
Taşıma belgesinin vize edilmesi
MADDE 22- (1) Orman emvali veya odun dışı ürün sahibi veya vekili, mücbir sebepler ile güzergâh değişikliği, araç arızası ve şoförün sağlık problemleri gibi herhangi bir sebeple taşıma belgesinde gösterilen zamanda hareket etmemesi veya yolda bu hususların meydana gelmesi durumunda en yakın orman işletme şefliğine başvurur.
(2) Taşınan ürünlerin, taşıma belgesinde belirtilen ebat, cins ve miktarlarına uygun olup olmadığının, bu ürünleri yasal yollardan temin edip etmediklerinin kontrolü yapıldıktan ve orman emvali veya odun dışı ürün evsafının uygunluğu görüldükten sonra taşıma belgesinin arkasına, güncelleme ve değişikliği gerektiren mücbir sebep veya sebepler yazılarak emvalin gideceği yer, hareket tarihi, taşıma belgesinin geçerlilik süresi belirtilmek suretiyle düzenleyenler tarafından; tarih, düzenleyenlerin adı ve soyadı, memuriyet unvanı ile sicil numarası ve ORBİS’deki nakliye numarası yazılıp imzalanarak vize edilir.
(3) Vize işlemini yapan görevliler tarafından ilgili taşıma belgesinde yapılan güncelleme ve değişiklikler ORBİS kayıtlarına işlenir.
(4) Taşıma belgesi değiştirilmeden ya da vize edilmeden taşıma yapılan ürünlerden dolayı failleri hakkında 6831 sayılı Kanunun 100 üncü maddesinin dördüncü fıkrası gereği yasal işlem yapılır.
Orman emvali veya odun dışı ürünlere ait devir işlemi
MADDE 23- (1) Sahibi oldukları orman emvali veya odun dışı ürünleri başkasına devretmek isteyen ürün sahipleri, devretmek istedikleri orman emvali veya odun dışı ürüne ait taşıma belgesi ve e-fatura ile birlikte orman işletme müdürlüğüne dilekçe ile başvururlar.
(2) Yapılan başvuruya dayanılarak orman işletme şefliğince devredilmek istenen orman emvali veya odun dışı ürüne ait taşıma belgesi ve e-fatura müstenit edilerek orman emvali veya odun dışı ürünü devralana yeni taşıma belgesi düzenlenir.
(3) Taşıma halindeki orman emvali veya odun dışı ürünlerin taşıma belgesinde yazılı sevk yerine getirilmeden devredilmek istenmesi halinde de birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre işlem yapılır.
Taşıma araç ve yerlerinin değişmesi
MADDE 24- (1) Taşıma aracı çeşidinin ve taşıma yerlerinin değişmesinin gerektiği hallerde, ilgili orman idaresine başvuru yapılır ve nakliye tezkeresi veya ETB, bu Yönetmelikte belirtilen esaslara göre önceki belgeyi müstenit yapmak suretiyle değiştirilir.
Taşıma belgesi değiştirilmesi ve değiştirilmeden taşıma
MADDE 25- (1) Değişikliğe tabi tutulmayan orman ürünlerinin; taşıma belgesinde yazılı ilk götürüldüğü yerden başka yere taşınmasında taşıyıcının eski taşıma belgesini ürün mevcuduna göre yeniletmesi ve bu maksatla elindeki taşıma belgesine müsteniden yeni taşıma belgesi alması mecburidir.
(2) Taşıma belgesini değiştirmeksizin orman emvali veya odun dışı ürün taşıyanların ürünleri, kaçak olup olmadığı incelenmek üzere alıkonulur. Kaçak olmadığı ve taşıma belgesinin değiştirilmediği anlaşılırsa, alıkonulan ürünler sahibine teslim edilir. Taşınmak istenilen yer için yeni taşıma belgesi verilir. Kaçak olduğu anlaşılan ürünler hakkında 6831 sayılı Kanunun 108 inci maddesi gereği yasal işlem yapılır.
(3) Taşıma belgesi değiştirilmeden taşıma yapılan orman emvali veya odun dışı ürünlerden dolayı failleri hakkında 6831 sayılı Kanunun 100 üncü maddesinin dördüncü fıkrası gereği yasal işlem yapılır.
(4) Taşıma aracı çeşidinin ve taşıma yerlerinin değişmesinin gerektiği hallerde, tezkere veya ETB bu Yönetmelikte belirtilen esaslara göre değiştirilir.
Aynı taşıma belgesi ile birden fazla taşıma
MADDE 26- (1) Aynı taşıma belgesi ile birden fazla taşındığı anlaşılan orman emvali veya odun dışı ürünler zapt olunur. Bu fiili işleyenler hakkında 6831 sayılı Kanunun 108 inci maddesi gereği yasal işlem yapılır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Taşıma Belgesine Tabi Olan ve Olmayan Orman Emvaline Ait Esaslar
Taşıma belgesine tabi olan ve olmayan orman emvali veya odun dışı ürünler
MADDE 27- (1) Devlet ormanlarından, Devletten başkasına ait ormanlardan ve orman sayılmayan yerlerden elde edilen ve ölçü birimi metreküp, ster veya ağırlık ölçülü orman emvali, nakliye tezkeresi veya ETB’ye tabidir.
(2) Ormanlık alan dışında yetişen ve 6831 sayılı Kanunun 116 ncı maddesinin birinci fıkrasının;
a) (A) bendi gereği, sahipleri her türlü zati ihtiyaçları ve pazar satışları için hiçbir kayıt ve şarta tâbi olmadan kesim ve taşıma yapabilir. Kesilen ağaçların Devlet ormanlarında bulunan ağaç nevilerinden olması halinde bu ağaçlar için bir tutanak düzenlenir, ayrıca damga ile nakliye tezkeresi ve ETB aranmaz.
b) (B) bendi gereği, sahiplerinin her türlü yapacak ve yakacak ihtiyaçları mahalli orman işletme şefliğine haber vermek ve bir tutanakla tevsik edilmek suretiyle karşılanabilir. Bu durumda damga ile nakliye tezkeresi ve ETB aranmaz. Bu yerlerden sahiplerinin pazar satışları için yapacakları her türlü kesimler; keşif, damga ile nakliye tezkeresi ve ETB’ye tabidir.
(3) Metreküp, ster veya ağırlıkla ölçülen orman emvalinin şekil değiştirmeden tekrar nakli halinde yeniden nakliye tezkeresi veya ETB düzenlenir.
(4) Kaynağı itibarı ile yasal yollarla sağlanmış olmak kayıt ve şartıyla birinci ve üçüncü fıkralar dışındaki işlenmiş ürünler nakliye tezkeresi ve ETB’ye tabi değildir. Ancak irsaliyeli fatura/sevk irsaliyesine tabidir.
(5) İrsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi ile sevk edilen/ettirilen ve üçüncü fıkra kapsamındaki orman emvaline dayanak olan taşıma belgesi ve diğer belgeler istenildiğinde orman emvali işleyen veya ticareti ile uğraşan gerçek ve tüzel kişiler tarafından gecikmeye mahal bırakılmadan denetim yapan Genel Müdürlük görevlilerine ibraz edilir.
İthal olunan orman ürünleri
MADDE 28- (1) Türkiye ormanlarında yetişen cins ve türlerden olup ithal olunan orman emvali veya odun dışı ürünler; bitki ithal kapılarından fatura veya tasdikli bir sureti, sağlık sertifikası veya tasdikli sureti, kontrol görevlileri tarafından düzenlenen ithal olunan orman emvali veya odun dışı ürünlerin 3/12/2011 tarihli ve 28131 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bitki Karantinası Yönetmeliğine ve bitki ithal izin belgesine uygunluğu ile yurda girişinde sakınca bulunmadığını belirten belge veya tasdikli sureti müstenit yapılmak suretiyle, bitki ithal kapılarında mamul damga veya işaret ile damgalanıp veya işaretlendikten sonra mevcuduna taşıma belgesi düzenlenir ve taşıma belgesi ile sevk olunur.
(2) Türkiye ormanlarında yetişmeyen cins ve türlerden olup ithal olunan orman emvali veya odun dışı ürünler, bitki ithal kapılarından fatura veya tasdikli bir sureti, sağlık sertifikası veya tasdikli sureti, kontrol görevlileri tarafından düzenlenen ithal olunan orman emvali veya odun dışı ürünlerin, Bitki Karantinası Yönetmeliğine ve bitki ithal izin belgesine uygunluğu ile yurda girişinde sakınca bulunmadığını belirten belge veya tasdikli sureti müstenit yapılmak suretiyle fatura, irsaliyeli fatura/sevk irsaliyesi ile sevk olunur.
Toplanması izne bağlı odun dışı ürünler
MADDE 29- (1) Odun dışı ürünlerin taşınması aşağıdaki şekilde yapılır:
a) 6831 sayılı Kanun uyarınca satışı yapılan odun dışı ürünlerin ormandan çıkarılması ve taşınması için taşıma belgesi düzenlenir.
b) Odun dışı ürünlerin şekil değişikliğinden sonra elde edilen ürünlere ayrıca taşıma belgesi düzenlenmez. Ancak; odun dışı ürünler ve bunların şekil değişikliğinden elde edilen mamullerinin yurt içi taşımaları ile depo, fabrika ve imalathanelerde yapılacak sondaj kontrollerde mal sahipleri ilk düzenlenen taşıma belgesini ibraz etmek zorundadır.
c) Sahipli arazilerden elde edilen odun dışı ürünler muhtarlıktan alınacak belge ile taşınabilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Devletten Başkasına Ait Ormanlar ile Sahipli Yerlerde Yapılacak İşlemler
Devletten başkasına ait ormanlar ile sahipli yerlerde yapılacak işlemler
MADDE 30- (1) 6831 sayılı Kanunun 116 ncı maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi gereği sahiplerinin;
a) Kendilerine ait her türlü yapacak ve yakacak ihtiyaçları için mahalli orman işletme müdürlüğünce Ek-8’de yer alan tutanak düzenlenir.
b) Pazar satışı için yapılacak her türlü kesimler için tapulu kesim muamelesi yapılır. Tapulu kesim muamelesi yapılan yerlerden çıkan orman emvali damgalanmak veya damga yerine geçen işaretle işaretlenmek suretiyle düzenlenecek taşıma belgesi ile sevk edilir.
c) Orman sayılmayan sahipli araziden yapılan tapulu kesime konu ağaç ve ağaççıkların kütüğü dibinde boylarına göre ayrılması sonucu elde edilen emvale dair düzenlenen yuvarlak ağaç ölçü tutanağının fiili duruma uygunluğu orman işletme şefi tarafından kontrol edilerek elde edilen emval, mamul damga ile damgalanmak veya damga yerine geçen işaret ile işaretlenmek suretiyle tutanağa bağlanır. Bu tutanak işletme müdürlüğü kaydına alındıktan sonra arazi inceleme raporu ile yuvarlak ağaç ölçü tutanağı müstenit olarak nakliye tezkeresi ve ETB’ye eklenir.
(2) Bedele ait hususlar ayrı olmak üzere tüzel kişiliğe sahip kamu kuruluşlarına ait ormanlarla, özel ormanlardan elde edilecek orman ürünleri bu Yönetmelik hükümlerine göre taşıma belgesine tabidir.
(3) Özel mülkiyete tabi yerlerden elde edilen orman emvali damgalanmak veya damga yerine geçen işaret ile işaretlenmek suretiyle düzenlenecek taşıma belgesi ile sevk edilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Kullanılmış nakliye tezkeresi ciltlerinin iadesi, kaydının kapatılması ve tetkiki
MADDE 31- (1) Orman işletme şefi ve yetkili memurlarca kullanılan nakliye tezkeresi ciltleri son yaprağının kullanıldığı tarihten itibaren en geç bir ay içerisinde orman işletme müdürlüğüne dizi pusulası ile birlikte resmi bir yazı ile teslim edilir.
(2) Orman işletme şefliğinin nakliye tezkeresi kayıt defterindeki cilt numarasının hizasına orman işletme müdürlüğüne iade yazısının tarih ve numarası yazılır.
(3) Orman işletme müdürlüğü teslim alındı yazısı ise tezkere defterindeki gelen cevabi yazı sütununa yazılarak tezkere defterindeki kayıt kapatılır.
(4) Orman işletme şefliklerinden iade edilen kullanılmış nakliye tezkeresi ciltleri orman işletme müdür yardımcısı veya orman işletme müdürlüğünün uygun göreceği bir teknik eleman tarafından incelenir. Nakliye tezkeresi ciltlerinin tetkiki, iade tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde bitirilir. Tetkik edilen tarafından “Bu ciltteki yapraklar usulüne göre doldurulmuş ve kesilmiş olup müstenitleri tamdır.” şerhi verilerek imza edilir ve arşive alınır.
(5) Arşive alınan nakliye tezkeresi ciltleri on yıl saklandıktan sonra orman işletme müdürlüğü tarafından kurulacak komisyon marifetiyle imha edilir.
(6) İnceleme sırasında bir usulsüzlüğe rastlandığında nakliye tezkeresi cildini kullananlar hakkında gecikmeden kanuni işlemin yapılması sağlanır.
Taşıma belgesiyle ilgili diğer hususlar
MADDE 32- (1) Nakliye tezkerelerinin basımı, muayenesi, ambar işlemleri, teslimi ve tesellümü, korunması ile ilgili esaslar Genel Müdürlükçe belirlenir. Belirlenen hususlar ORBİS üzerinden yürütülür.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 33- (1) 4/6/2004 tarihli ve 25482 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Orman Ürünlerine Verilecek Taşıma Belgelerine Ait Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 34- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 35- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Orman Genel Müdürü yürütür.