Rehberde; AVM ve AVM içindeki iş yerleri, berber, kuaför ve güzellik salonları, ayakkabı ve çanta satışı yapan esnaflar, bakkallar, büfe, kantin ve bayiler, kasap, manav, kuruyemişçi, balıkçı ve diğer gıda satış yerleri, kitap ve kırtasiye mağazaları, konfeksiyon, giyim mağazaları ve tuhafiyeler, kuyumcu, bijuteri ve saatçiler, oyuncak mağazaları, pazar yerleri, terzi, ayakkabı tadilat işletmeleri ve kuru temizlemeciler, ticari taksiler ve taksi durakları, minibüsler, madenler, şantiyeler, beyaz eşya ve mobilya mağazaları, kozmetik ve parfümeri mağazaları, akaryakıt istasyonları, market ve süpermarketler, oto yıkamalar, oto servis, tamirhaneler ve lastikçiler, oto galeri ve oto kiralama işletmeleri, ofis ve büro sisteminde faaliyet gösteren işletmeler, emlakçılar ve gayrimenkul danışmanlık ofisleri, elektronik ve telekomünikasyon mağazaları ve tesisatçılar için alınması gereken önlemler 27 madde altında sıralanmıştır.
Bu makalemiz ile sizleri, çalışma hayatının ve özellikle bağlantılarımızın büyük bir bölümünü ilgilendiren ofis ve büro sisteminde çalışan işyerlerinde alınması gereken önlemler konusunda bilgilendirmeyi amaçlıyoruz. İncelemek istemeniz halinde, rehberin tamamına buradan ulaşılabileceğinizi de belirtmek isteriz.
Ofis ve bürolar nitelik bakımından kapalı alanlarda hizmet veren işletmeler olduğundan bu ortamlar için önlemlerin özenle alınması gerektiği Çalışma Rehberinde vurgulanmıştır. Alınması gereken önlemler rehberde; iş yerine yönelik önlemler, müşterilere yönelik önlemler, personeli korumaya yönelik önlemler, ortam temizliği, dezenfeksiyonu ve havalandırma olarak başlıklara ayrılmıştır. Ne var ki makalemizde konuyu değerlendirirken, tekrara düşülmemesi amacıyla başlıklar farklı şekilde düzenlenmiştir.
İş Yeri Fiziksel Koşullarında Alınması Gereken Önlemler
- İş yeri girişinde ve içinde uygun yerlerde el antiseptiği bulundurulmalıdır. Müşteri iş yerine girdiğinde alkol bazlı el antiseptiği veya en az %70’lik alkol içeren kolonya kullanılmalıdır.
- Müşteriler, iş yeri içinde mecbur kalmadıkça yüzeylere dokunmamalı, dokunmaları durumunda el antiseptiği kullanmalıdır.
- Müşterilerin iş yerine tek başlarına girmesi ve iş yeri içinde mümkün olduğu kadar kısa süre kalması sağlanmalıdır.
- Müşterilerin maskeli olarak iş yerine girmesi sağlanmalıdır. İş yerleri ve genel olarak toplum içinde kuralına uygun olarak bez maske takılması yeterlidir. Girişte maskesi olmayanlar için maske bulundurulmalıdır.
- İş yerine gelen müşterilere su dışında içecek ve yiyecek ikramı yapılmamalıdır.
- İş yerinde 4 metrekareye bir kişi düşecek şekilde personel ve müşteri planlaması yapılmalıdır. Müşteriler, diğer müşteriler ve çalışanlar ile aralarındaki sosyal mesafe (en az 1 metre,3-4 adım) korumalıdır ve iş yeri buna uygun olarak düzenlenmelidir.
- Ödemelerde kredi kartı kullanılacaksa mümkünse temassız ödeme tercih edilmelidir.
- Nakit para ödemelerinde el antiseptiği kullanılmalıdır.
- Çalışan personel dinlenme alanlarında en az 1 metrelik sosyal mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir. Yemek yerken ya da su/çay/ kahve içilirken, maske çıkarılacağı için bunun yapıldığı kapalı alanda aynı anda birden fazla kişinin olmaması sağlanmalıdır.
- İş yerine misafir alınmamalıdır.
Yapılması Gereken Bilgilendirmeler
- İş yerinin görünür bir yerine COVID-19 bulaşma riski açısından alınması gereken önlemlerle ilgili bilgilendirme afişleri asılmalı ve afişler ile el yıkama, maske kullanımı ve iş yeri içinde uyulması gereken kurallar açıklanmalıdır.
- Asılmış olan açıklamaları müşterilerin okumaları sağlanmalıdır.
- Bu bilgilendirme içerisinde ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı gibi belirtileri olan müşterilerin iş yerine girmemeleri uyarısı yer almalıdır.
- Çalışan personel COVID-19’un bulaşma yolları ve korunma önlemleri hususunda bilgilendirilmelidir.
- Çalışanlar, diğer çalışanlar ve müşteriler ile aralarındaki sosyal mesafenin korunması ve mesainin başlangıcı/bitişi ve gün içinde ellerin su ve sabunla yıkanması konusunda uyarılmalıdır.
Personeli Korumaya Yönelik Önlemler
- Ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı gibi belirtileri olan personel çalıştırılmamalıdır, çalışma sırasında bu belirtilerin gelişmesi halinde personel tıbbi maske takılı olarak sağlık kuruluşuna yönlendirilmelidir.
- Çalışan personelin tümü kuralına uygun maske takmalı, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilmeli, değiştirilmesi öncesinde ve sonrasında el antiseptiği kullanılmalıdır.
- İş yerinde çalışma düzeni gerekli en az personel bulunacak şekilde planlanmalıdır.
- Çalışan personelin el hijyenine dikkat etmesi sağlanmalıdır. El hijyenini sağlamak için, eller en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkanmalı, su ve sabunun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
Ortam Temizliği, Dezenfeksiyonu ve Havalandırma
- İş yerinde her gün su ve deterjanla düzenli olarak temizlik yapılmalıdır.
- Tuvaletlerde tek kullanımlık kâğıt havlu bulundurulmalıdır. Hava ile el kurutma cihazları çalıştırılmamalıdır.
- İş yerlerinin temizliğinde özellikle sık dokunulan yüzeylerin temizliğine dikkat edilmelidir. Bu amaçla, su ve deterjanla temizlik sonrası dezenfeksiyon için 1/100 sulandırılmış (5 litre suya yarım küçük çay bardağı) çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 7681-52-9) kullanılabilir.
- Klor bileşikleri yüzeylerde korozyon oluşturabilir. Dayanıklı yüzeyler için kullanılması önerilen bir dezenfektandır. Tuvalet dezenfeksiyonu için 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu kullanılmalıdır.
- Klor bileşikleri ile temizlik yapılmasının uygun olmadığı bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer cihaz yüzeyleri %70’lik alkolle silinerek dezenfeksiyon sağlanmalıdır.
- İş yerlerinin kapı ve pencereleri açılarak sık havalandırılması sağlanmalıdır.
- Merkezi havalandırma sistemleri bulunan iş yerlerinin havalandırması temiz hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde düzenlenmeli, havalandırma sistemlerinin bakımı ve filtre değişimleri üretici firma önerileri doğrultusunda yapılmalıdır.
- Salon tipi klimalar ve vantilatörler kullanılmamalıdır.
- Temizlik yapan personelin tıbbi maske ve eldiven kullanması sağlanmalıdır. Temizlik sonrasında personel maske ve eldivenlerini çıkarıp kapaklı çöp kutusuna atmalı ve ellerini en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkamalıdır.