Lozan’da doktora yaptıktan sonra Atatürk tarafından “Hukuk Reformu yapmakla” görevlendirilen Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt, savcılar için “Cumhuriyet Savcısı” ünvanının isim babasıdır.
Ata’nın huzurunda “Hukuk Reformu” için fikir fırtınası yapılırken, Bozkurt’un tepesinde şimşekler çaktırılır:
“Neden sadece savcılara Cumhuriyet Savcısı denilir? Cumhuriyet Başbakanı, Cumhuriyet Bakanı, Cumhuriyet Müsteşarı, Cumhuriyet Valisi, Cumhuriyet Büyükelçisi olmuyor da, neden Cumhuriyet Savcısı? Savcılara neden bu imtiyaz (ayrıcalık)?”
Atatürk, Bozkurt’a, “Ne diyorsun?” diye sorar. Bozkurt’un cevabı çok net olur:
“Çünkü, öyle zaman olur ki, cumhuriyeti korumak için başbakandan, bakandan, müsteşardan, validen, büyükelçiden bile hesap sormak gerekebilir. İşte o Cumhuriyet Savcısı’dır.”
Atatürk, gülümseyerek hoşnut kaldığını belli eder.
“Devam et Bozkurt” der.
Cumhuriyet Savcısı’nın bu cumhuriyeti korumak ve kollamak yorumu, hukuk reformuna ve Atatürk’ün yorumuna kadar uzanır.